محسن محمدي
سيماي فرانسوي شبکه سحر به عنوان تنها شبکه تلويزيوني ايراني به زبان فرانسه 16 سال است که فعاليت مي‌کند. شبکه سحر البته غير از فرانسوي، به پنج زبان ديگر شامل آذري، انگليسي، اردو، کردي و بوسنيايي هم برنامه‌هايي را براي بينندگانش تدارک ميبيند. در راستاي طرح 24 ساعته شدن هريک از سيماهاي شبکه سحر و تبديل شدن هر کدام به يک شبکه در قالب مجموعه رسانه‌اي سحر، بخش فرانسوي زبان اين شبکه هم قرار است در آينده‌اي نزديک 20 ساعت در شبانه روز با مخاطبانش در ارتباط باشد. به همين مناسبت با دکتر سعيد غفاري، مدير سيماي فرانسوي شبکه سحر گفت وگو کرديم.
-چه انگيزه‌اي سبب توسعه سيماي فرانسوي شبکه سحر شده است؟
لابي صهيونيست‌ها در رسانه‌هاي فرانسوي زبان بسيار قوي و علني است؛ تصويرسازي غيرواقعي و وارونه‌اي از ايران، شيعه و اسلام در آن‌ها وجود دارد و به شيوه هماهنگ، تصويري نادرست از پيامبر اسلام(ص)، اسلام و آموزه‌هاي ديني براي جهانيان مخابره ميشود. در کنار اينها تلاش منسجم و هدفمندي براي تبليغ اسلام اروپايي در شبکه‌هاي فرانسوي ميشود که غفلت از آن فتنه زيادي را در آينده به وجود خواهد آورد. از ياد نبريم که فرانسه کشوري است که به رغم ادعاي آزادي بيان و حمايت از حقوق شهروندي، پرچمدار مبارزه با حجاب است. اين همه ضرورتهاي تاسيس شبکه‌اي کامل را به زبان فرانسوي دو چندان ميکند. از طرف ديگر نکته‌اي مهم در رسانه‌هاي ماهواره‌اي وجود دارد؛ هم اکنون ذائقه مخاطب و فهم و شناخت صحيح از نياز و سليقه آن‌ها بسيار مهم است. امروز با تاسيس شبکه‌هاي گوناگون ماهواره‌اي نمي‌توان با شبکه‌هاي پاره‌وقت، مخاطبان را با خود همراه ساخت، به خصوص اينکه مخاطبان فرانسوي زبان در طيف جغرافيايي گسترده‌اي در کانادا، اروپا و آفريقا حضور دارند و ضروري است که با تاسيس يک تلويزيون کامل و شبکه‌اي حرف‌هاي آن‌ها را پوشش داد.
آيا تدابير و زمينه سازي لازم براي حصول موفقيت در ابعادي که مدنظر است، صورت گرفته است؟
با توجه به ويژگي خاص مخاطبان فرانسوي زبان چه در اروپا و چه در آفريقا ما طيف وسيع و متنوعي از گرايش‌ها را قرار است پوشش دهيم. آنچه نگاه ما را متفاوت مي‌سازد شيوه بياني و تصويري سيماي فرانسوي و تفاوت در سياست گذاري رسانه‌اي است. فرانسه به عنوان کشوري که سال‌ها در شمايل يک استعمارگر در کشورهاي مختلف و به خصوص آفريقا حضور داشته و نيز طي سالهاي اخير که مدعي پرچمداري فرهنگ، هنر و روشنفکري و آزادي بيان بوده است؛ با تاسيس شبکه‌هاي مختلف با انواع گرايش‌ها تلاش کرده نفوذ فرهنگي، اجتماعي و سياسي خود را در دنيا توسعه داده و حفظ کند. ما به عنوان تنها تلويزيون فرانسوي غيراروپايي و البته اسلامي، رويکرد ساختاري و محتوايي مان را دقيقا در نقطه مقابل «نگاه فرانسوي» تدوين نموده‌ايم. از اين منظر ضمن توجه ويژه به هنرمندان، روشنفکران و فعالان مستقل فرانسوي در اروپا و آمريکا، توجه ويژه‌اي به آفريقا و نخبگان قاره سياه داريم که معمولا رسانه‌اي قابل قبول براي بيان حرفها، نقد‌ها و داستانهايشان که دربرگيرنده نقد استعمار قديم و جديد فرانسوي و غربي است، ندارند.تلويزيون فرانسوي جمهوري اسلامي ايران از اين منظر هويتي منحصر به فرد و جديد را در کنار رسانه‌هاي فرانسوي زبان دارد.
چه پيشبيني‌هايي براي دخيل کردن بينندگان و استفاده از نظرات آنان در ساخت و پردازش برنامه‌ها شده است؟
از زماني که طي پنج ماه اخير موضوع تبديل شدن سيماي فرانسوي به يک تلويزيون کامل و جامع مطرح شد، با توجه به نکات قبلي، ظرفيتهاي موجود در برنامه‌سازي در اروپا و آفريقا به طور جدي بررسي و تقريبا به مرحله نهايي اجرايي شدن رسيده است. همين امر سبب شده است که مخاطبان عام و خاص تلويزيون فرانسوي جمهوري اسلامي ايران حضوري پررنگ‌تر را بيابند. در واقع مبناي برنامه‌سازي در تلويزيون فرانسوي بهره‌مندي از هنرمندان، برنامه سازان، روزنامه‌نگاران و روشنفکران و خبرگان مستقل در آن است. از ديگر سو، ما سرمايه‌گذاري منطقي و گسترده‌اي را براي بهره‌مندي از فضاي مجازي؛ هم در ساختار برنامه‌هاي تلويزيوني و هم در بسط دايره انتشار آن‌ها انجام داده‌ايم. سايت سيماي فرانسوي سحر طي چند ماه اخير تبديل به يک پرتال جامع شده است که با بسياري از سايت‌هاي مستقل فرانسوي تبادل اطلاعات و اخبار دارد و به صورت روزانه، روزنامه‌اي ديجيتال نيز در آن منتشر مي‌شود. علاوه بر آخرين اخبار، مقالات و تحليل‌هاي جامع، برنامه‌هاي تلويزيون فرانسوي سحر نيز روي آن قابل مشاهده بوده است. همچنين ما ورود مستقيم و تعريف شده‌اي براي فعال کردن روزنامه نگاري شهروندي در ميان مخاطبان فرانسوي زبان داشته‌ايم که طبعا آثار آن حضور گسترده و مستقيم مخاطبان در توليد برنامه‌ها و مشارکت در آن‌ها است.
توسعه شبکه‌هاي تلويزيوني برونمرزي را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
همانطور که مي‌دانيم امروز در دنيا رسانه‌ها نقش اصلي و کليدي را در ايجاد و بسط تصوير، ادراک و برداشت و به‌طور کلي ديپلماسي عمومي برعهده دارند. تاسيس تلويزيون فرانسوي جمهوري اسلامي ايران در چهارچوب تقويت ديپلماسي عمومي کشور،در افزايش و ارتقاي قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران و نيز بهبود و توسعه جايگاه ايران در سازمانهاي بين‌المللي و نخبگان و روشنفکران مستقل بسيار ضروري و موثر خواهد بود. همانطور که با تاسيس پرس‌تي وي در معاونت برون مرزي، مرز معنوي و قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران افزايش چشمگيري داشت و توانست با توليد و پخش برنامه‌هاي مختلف و متفاوت از آنچه که در رسانه‌هاي غربي پخش مي‌شود، انحصار رسانه‌هاي غرب را در جغرافياي انگليسي زبان دچار چالش سازد و ظرفيت‌هاي بي‌بديلي را براي شنيدن صدا‌ها و تصاويري بسيار متفاوت در جهان به‌وجود آورد؛ تلويزيون فرانسوي نيز با تجربه و الگوي پرس تي وي همين مسير را در پي خواهد گرفت. به خصوص اينکه در رسانه‌هاي فرانسوي زبان، انحصاري متفاوت از آنچه در رسانه‌هاي انگليسي زبان وجود دارد نهادينه شده است و تصويري بسيار تيره و تار از جمهوري اسلامي ايران، فرهنگ و هنر ايراني و دستاوردهاي کشور به جهان داده مي‌شود.