فاطمه قاسم‌آبادی
  در بین ساخته‌های غربی و به‌ویژه هالیوودی، همیشه سهم قابل توجهی برای دفاع از یهودیان و نشان دادن مظلومیت آنها وجود دارد. در این ساخته‌ها از اتفاقات جنگ جهانی دوم و افسانه‌های هولوکاست گرفته تا رفتار ظالمانه بقیه مردم نسبت به یهودیان این زمان، همیشه داستان سرایی‌های بسیاری شده است.
البته حدود یک دهه‌ای می‌شود که این ساخته‌ها تنها مظلومیت یهودیان را به تصویر نمی‌کشند و سازندگان متوجه شده‌اند که باید تغییراتی در چهره این مظلومان همیشگی، ایجاد کنند تا بتوانند با توجه به اخبار ظلم و آدم‌کشی صهیونیست‌ها در اسرائیل، مورد پذیرش مخاطبین غربی قرار بگیرند.
در راستای همین تغییرات در حال حاضر شخصیت‌های یهودی در سینما و تلویزیون دیگر مانند قبل لگدمال شده و تحت ستم نیستند و به‌جایش آنها را به صورت مردم بینوا و در عین حال شجاعی به تصویر می‌کشند که برای نجات آرمان‌های خود مجبورند معمولا قوانین انسانی را زیر پا بگذارند تا از نابودی حقی بزرگ‌تر جلوگیری کنند!
مینی سریال «غیراُرتدکس» به کارگردانی «ماریا اسکاردر» محصول سال 2020 است و در آن با به تصویر کشیدن زندگی زنی از شاخه یهودیان ارتدکس و زیر سؤال بردن سبک زندگی این یهودیان که در دنیا به مخالفت با سیاست‌های رژیم صهیونیستی شناخته می‌شوند، می‌پردازد.
از نیویورک به آلمان
داستان مینی سریال غیرارتدکس، در مورد زندگی دختری یهودی به نام «استر» است که از شاخه یهودیان ارتدکسِ ساکن در منطقه «ویلیامزبرگ» نیویورک است. این دختر که در اجتماعی به شدت سنتی و مذهبی زندگی می‌کند، در زندگی با همسرش که کاملا سنتی با او ازدواج کرده، به مشکل خورده است و به همین خاطر هم از بین مردمش فرار می‌کند و به برلین می‌رود تا هم مادرش را که سال‌ها قبل از اجتماع آنها خارج شده ببیند و هم تجدید میثاقی داشته باشد با خانواده مرده مادربزرگش که طبق گفته او، همگی در جنگ جهانی دوم و به دست نازی‌ها کشته شده‌اند.
در بین راه استر می‌فهمد که حامله است اما تصمیم می‌گیرد به راهش ادامه دهد و فرزندش را در بین آن آدم‌های سنتی به دنیا نیاورد. از طرف دیگر ماجرا «یانکی» همسر استر که هیچ شناختی از دنیای مدرن ندارد، به همراه «مویشه» پسر عموی استر به دنبال او می‌آید. مویشه که به بیشتر قوانین مذهبی و سنتی اجتماعشان پشت کرده، به یانکی کمک می‌کند تا به آلمان بروند....
کلیشه هولوکاست و تضاد بین دو فرقه
در سریال «غیر ارتدکس»، مخاطب می‌بیند که از همان ابتدای ماجرا، این سریال به جنگ جهانی دوم و ماجرای هولوکاست پیوند می‌خورد و داستان این یهودیان محافظه‌کار و تا حدودی مردم‌گریز، به گذشته‌ای دردناک پیوند خورده است.
برای درک بهتر این سریال باید عنوان کرد که یهودیان سه شاخه مهم دارند: سفاردین‌ها، ارتدکس‌ها، ‌اشکنازی‌ها. (کتاب «و اینک اسرائیل» مهدی شیرازی) در این بین یهودیان ارتدکس که ماجرای سریال، بیشتر روی زندگی آنها می‌چرخد، ریشه‌های شرقی دارند و به زندگی و آداب سنتی خود وفادارند و رهبران این فرقه مانند خاخام «یوریل گلدمن» بارها عنوان کرده‌اند که استقرار دولت یهودی با زور و‌ اشغال، مخالف با آموزه‌های تورات است و مانع از ظهور منجی می‌شود ولی از طرف دیگر یهودیان غربی تبار یا همان ‌اشکنازی‌ها که بیشتر جمعیت یهودیان ساکن در اسرائیل را شامل می‌شوند، کاملا مخالف تفکرات یهودیان ارتدکس هستند و در طول زمان هم مدام با آنها در کشمکش بوده‌اند.
دشمنی دروغین و ادامه دار
در سریال «غیر ارتدکس» نشان داده می‌شود که فضای آلمان هنوز هم برای استر که تازه وارد است، سنگین است و گویی غم آن همه کشتار باعث شده تا کشوری مانند آلمان برای یهودیان حتی نامش هم سنگین باشد ولی این مطلب کاملا خلاف واقعیت است، مخصوصا که طبق اسناد موجود بعد از اتمام جنگ جهانی دوم، این فضا کاملا برای یهودیان خنثی بوده، «لئا گروندیش» زن یهودی آلمانی، که بعد از جنگ از آلمان به اسرائیل مهاجرت کرد و بعد از مدتی هم به خاطر دیدن ظلم یهودیان اسرائیل در مورد اعراب فلسطینی، براحتی به آلمان بر می‌گردد، کاملا خلاف این تفکرات را اثبات می‌کند. لئا گروندیش در صحبت هایش با مریم فیروز، عنوان می‌کند که ماجرای یهودی ستیزی از طرف هیتلر بزرگ شده و همان طور که هیتلر با یهودیان دشمنی کرد، یهودیان اسرائیل هم به اعراب فلسطینی ظلم می‌کنند. (خاطرات مریم فیروز موسسه تحقیقاتی دیدگاه)
البته در مورد یهودی ستیزی هیتلر هم طبق پژوهش برخی مورخین آلمانی، یهودیان عبرانی (شاخه‌ای از یهودیان که تنها خودشان را از تبار بنی اسرائیل می‌دانند) با هیتلر معامله می‌کنند تا به منظور آماده‌سازی برای تشکیل دولت یهود، آن دسته از یهودیان غیرعبرانی (که از تبار بنی‌اسرائیل نیستند) کشته شوند. (کتاب «قرن غلبه» انوشه میرمرعشی)
البته در این بین، اگر یهودی برجسته‌ای که در علم یا هنر سرآمد بوده، در بین غیر عبرانی‌ها بود، صرف نظر از تبارش، از این اردوگاه‌های به اصطلاح مرگ بار براحتی نجات پیدا می‌کند و به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کند.
شرقی تبارهایی که از قافله عقب هستند
در مینی سریال «غیرارتدکس»، مخاطب می‌بیند که زندگی یهودیان ارتدکس و قوانین‌شان در کشوری مثل آمریکا که همه نوع بی‌بند و باری در آن رواج دارد، کاملا متفاوت از جامعه مردم آمریکاست. در این سریال سعی شده این قوانین به سختگیرانه‌ترین شکل ممکن و در راستای همدردی مخاطب با شخصیت اصلی به تصویر کشیده شود.
برای مثال این یهودیان به شدت روی حلال و حرام و خوردنی‌ها حساس هستند و به هیچ وجه لب به مشروب نمی‌زنند و در جایی نشان می‌دهند که استر در آرزوی خوردن ژامبون است ولی جرئت امتحانش را ندارد... این قوانین که به همین جا محدود نمی‌شوند، مدام در ادامه وسعت پیدا می‌کند، به طوری که مخاطب می‌فهمد زنان این شاخه از یهودیان همیشه حجاب بر سر دارند و در غیر این صورت موهایشان را کوتاه می‌کنند و کلاه گیس به سر می‌گذارند. زنان در این جامعه باید از دستورات همسران خود تبعیت کنند و کارهایی مانند خوانندگی به شدت برای آنها زشت و غیر قابل قبول است.
سازندگان سریال «غیر ارتدکس» با هوشمندی تمام چهره‌ای بسیار متحجر از این شاخه از یهودیان را نشان می‌دهند و آنها را بسیار قدیمی گرا و امل به تصویر می‌کشند و سعی می‌کنند به مخاطب خود القا کنند که زندگی زنان در بین این یهودیان بسیار ناگوار است و به همین دلیل هم این شاخه همیشه در کشورهایی مثل آمریکا و کانادا مورد آزار دولت‌های غربی هستند و از آنجایی که یهودیان ارتدکس با تفکرات صهیونیستی هم به شدت زاویه دارند، مدام از جانب دولتِ کشوری که در آن زندگی می‌کنند، مورد هجوم قرار می‌گیرند و این دولت‌ها سعی می‌کنند سرپرستی فرزندانشان را بگیرند و آنها را تحت سرپرستی خانواده‌های یهودی ‌اشکنازی در بیاورند... این مطلب که بیشتر یهودیان غربی‌تبار یا همان ‌اشکنازی‌ها، در صنعت فیلم‌سازی، کارخانه‌های تولید اسلحه و مشروب سازی و... فعالیت دارند و بیشتر چهره‌های مشهور از بین بازیگران و فیلم سازان یهودی هم از این شاخه هستند، نشان می‌دهد که چرا باید در این زمان سریالی مانند غیر ارتدکس ساخته شود و در آن یهودیان ارتدکس را متحجر و غیر قابل تحمل نشان بدهند.
خط قرمز
در سریال «غیر ارتدوکس» نشان داده می‌شود که نسل جدید یهودیان این داستان قرار است با تغییر سبک زندگی خود، سرنوشتشان را عوض کنند. در همین جهت، شخصیت اول داستان یا همان استر، در این سفر از خوردن مشروب و غذای غیر حلال گرفته تا رابطه نامشروع و خوانندگی و... را انجام می‌دهد ولی وقتی صحبت از جنین چند ماهه‌اش می‌شود، با وجود اینکه نگهداری از این بچه برای او تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسد و طبق یک سری پزهای فمنیستی این سریال، استر عنوان می‌کند که ماشین تولید مثل نیست ولی با این وجود، استر به شدت به نگهداری از این بچه اصرار دارد چرا که طبق گفته خودش او با به دنیا آوردن فرزندش باید جبران کشته شدن آن شش میلیون نفر را بکند!
استر در بین یهودیان نام مهمی بشمار می‌آید، مخصوصا که این شخصیت در تاریخ و تورات، به عنوان زنی شناخته می‌شود که برای رسیدن به قدرت و نجات همکیشان خیانتکار خود، از هیچ جنایتی روی گردان نبود از این رو همنام شدن شخصیت اول داستان سریال غیر ارتدکس و انواع هنجار شکنی‌های این زن، برای رسیدن به جایگاه اجتماعی بهتر، نمی‌تواند اتفاقی باشد... شخصیت استر در ظاهر قرار است به زنی مستقل تبدیل شود که به دنبال آرزوهایش می‌رود و از تفکرات کهنه هم کیشانش جدا می‌شود ولی در نهایت او هنوز هم همان ماشین باروری است که مهم‌ترین نقشش در زندگی، ادامه نسل است منتها اینبار در کنار و همگام با یهودیانی که ارزشی برای شرعیات دینی خود و حقوق انسانی دیگر انسان‌ها، قائل نیستند. مینی سریال «غیر ارتدکس» که تمام بازیگرانش یهودیان اسرائیلی هستند با وجود تبلیغات سازندگانش، خیلی مورد استقبال مخاطبین قرار نگرفت و در حد اثری سفارشی باقی ماند. البته به خاطر تاکید بر همسو‌سازی یهودیان با تفکرات صهیونیستی، هیچ بعید نیست که این سریال برای فصل‌های بعدی توسط نتفلیکس، تمدید شود.