سناریوی سد گیوی
سفر معاون آب و آبفای وزارت نیرو به استان اردبیل و اظهارنظر وی در مورد سد گیوی سوالات متعددی را در اذهان ایجاد کرده است.
در جریان این سفر قاسم تقی‌زاده خامسی گفت: به سبب وجود برخی کمبودها و نواقص در بدنه، امکان آبگیری کامل سد گیوی وجود ندارد!!
این سد در طول حیات 15 ساله‌اش با وعده‌های متعددی در ارتباط با آبگیری کامل و اجرای پروژه پایاب آن مواجه بوده است.
در سال 83 عملیات اجرای شبکه و سد گیوی کلید خورده است. سدی که با هدف توسعه هشت هزار هکتاری از اراضی دیم، ایجاد فرصت‌های شغلی، کنترل سیلاب رودخانه گیوی، مدیریت بهینه مصرف آب در محدوده اجرای طرح، عملیاتش آغاز گردید.
سد با حجم 75 میلیون مترمکعب، از بستر رودخانه 89 متر ارتفاع داشته و خاکی، سنگریزه‌ای با هسته رسی قائم می‌باشد.
طولانی شدن عملیات احداث سد و مشکلات موجود در ارتباط با پایاب آن، بهره‌برداری نهایی از این پروژه را به یک رویای دست نیافتنی تبدیل کرده بود.
به دنبال فشار مردم و راه‌اندازی کمپین‌های حمایتی از تکمیل و تعیین تکلیف پروژه در اردیبهشت ماه سال 96 با برگزاری مراسم خاصی با حضور چیت‌چیان وزیر وقت نیرو این سد مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
در همان روزی که با تبلیغ بیشتر آبگیری سد را یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت به حساب می‌آوردند شبکه آن همچنان در انتظار اجرا و تکمیل بود و امروز با گذشت بیش از دو سال از افتتاح رسمی آن اعلام می‌شود که 50 درصد از اراضی واقع در مخزن سد تملک نشده است!!
معاون وزیر نیرو گفته است: بدنه سد گیوی در سمت چپ دارای مشکلاتی بوده و از این قسمت آب را از خود عبور می‌دهد.
وی اضافه کرده است: این سد در گذشته با نادیده گرفته شدن مشکلات و نواقص افتتاح شده ولی در حال حاضر به دلیل وجود این نواقص و بخصوص مشکل موجود در سمت چپ بدنه سد امکان آبگیری کامل آن وجود ندارد.
او به مشکل دیگری مبنی بر عدم تملک قسمت اعظمی از اراضی واقع در مخزن سد اشاره کرده و می‌گوید: مشکل سمت چپ بدنه باید در اسرع وقت با تزریق 220 میلیارد ریال اعتبار برطرف شود و در کنار آن عدم تملک 50 درصد از اراضی واقع در مخزن نیز مورد توجه باشد که این امر نیز به مشکل آبگیری کامل سد افزوده شده است.
پروژه‌ای که با مشکل عمده‌ای مواجه بوده چگونه افتتاح شده و چرا مسئولان وقت استان با راه‌اندازی آن موافقت کرده‌اند؟ چرا مجریان و ناظران پروژه به موقع از نواقص موجود مطلع نشده و آنها را به دست‌اندرکاران مربوطه گزارش نکرده‌اند؟ مگر می‌توان پذیرفت که پروژه بزرگی چون سد گیوی با همه حساسیت مردم منطقه به راه‌اندازی نهایی و کامل آن آبگیری بشود و با حضور وزیر نیرو و استاندار اردبیل برایش مراسم افتتاح برگزار بکنند ولی مشکل بزرگی چون عبور آب از بخشی از بدنه‌اش مطرح باشد؟
آیا می‌توان پذیرفت که سدی را افتتاح بکنند که 50 درصد از اراضی مخزن آن تعیین تکلیف نشده و پرونده تحت تملکش مختومه نشده باشد؟
معاون وزیر نیرو در ادامه سخنان با تاکید بر مشکلات اعتباری تملک زمین‌های مورد نظر می‌گوید: دولت اعتباری برای پرداخت هزینه تملک اراضی داخل مخزن سد گیوی در اختیار نداشته و حل این مشکل و تامین اعتبار به همکاری مسئولان استان نیاز دارد.
وی اجرای پایاب سد را نیز به اماها و اگرها ربط داده می‌گوید: اگر قرار بانک‌های سپه و کشاورزی مبنی بر تشکیل کنسرسیوم و تامین مالی 2 هزار و 200 میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز اجرای پروژه پایاب سد از محل اعتبارات ماده 56 عملیاتی شود این پروژه قابلیت اجرایی یافته و می‌توان برای آن پیمانکار انتخاب و شبکه آبیاری سد را راه انداخت!
این سرنوشت پروژه‌ای است که قرار بود برای بیش از 20 هزار نفر در سطح منطقه فرصت شغلی ایجاد بکند و 10 هزار هکتار از اراضی زراعی و یک هزار هکتار از باغات منطقه را تحت پوشش قرار بدهد.
با مشخص شدن ایراد عمده و نقص بزرگ در بدنه سد گیوی آیا برخورد با کسانی که عامل به وجود آمدن چنین وضعیتی بوده‌اند ضروری نیست؟
کسانی که برای کاهش فشار افکار عمومی سناریو افتتاح سد به راه می‌اندازند و برای تملک زمین‌های مورد اشاره و اجرای پایاب سد اقدامی نمی‌کنند نباید جوابگو باشند و دلیل رفتارهای خود را بیان بکنند؟
با مشکلات اعتباری موجود، مردم منطقه تا چه زمانی باید در انتظار تکمیل و بهره‌برداری نهایی از این پروژه به سر ببرند؟ و در نهایت انتظار می‌رود که مسئولان وقت وزارتخانه و استان در ارتباط با مشکلات مطرح شده شفاف‌سازی نموده و واقعیت‌ها را بیان نمایند.
اردبیل- نادر پرستار