پرسش:
از منظر آموزه‌های وحیانی اسلام چه لزومی دارد اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) مرجعیت دینی و علمی مسلمانان قرار گیرند؟
پاسخ:
در سه بخش قبلی پاسخ به این سؤال هفت دلیل برای اثبات جایگاه مرجعیت دینی و علمی اهل‌بیت(ع) شامل: 1- لزوم انتخاب مرجع متقن و خدشه‌ناپذیر 2- سؤال از اهل ذکر 3- رجوع به حجت 4- محوریت در دانش 5- راهنمای حق و هدایت 6- وصایت و خلافت 7- اقتدا و تبعیت را مطرح کردیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی‌ می‌گیریم.
8- مرجع دین‌شناسی
در طور تاریخ، گرایش‌ها، مسلک‌ها، فرقه‌ها و مذهب‌های متفاوتی پدید آمده است که محور بسیاری از آنها، به نوع فهم دین و برداشت از قرآن و حدیث برمی‌گردد. بسیاری از آنان نیز «چون ندیدند حقیقت، ره افسانه زدند». امروز نیز به نام «قرائت‌های مختلف از دین»، کج راه‌ها و انحرافاتی در فهم دین و برداشت از آیات و روایات دیده می‌شود. مرجعیت دینی و علمی اهل بیت، در این زمینه هم کارساز است و جلوی بدعت‌ها و انحرافات را می‌گیرد.
ماجرای حضرت عبدالعظیم و عرضه عقاید و باورهایش بر امام هادی(ع) و درخواست از آن حضرت راجع به بیان‌اشکالات عقاید وی، روشن‌ترین گواه «عمل درست» در دین آموزی از اهل بیت و معیار قرار دادن این خاندان است. حسین بن علی(ع) فرموده است: «نَحْنُ الّذین عِندنا علمُ الکتابِ و بیانُ ما فیهِ، وَ لَیْسَ لاحدٍ مِنْ خَلقه ما عِندَنا، لانّا اَهلُ سِرِّ الله؛» ماییم آنان که علم به کتاب خدا و بیان آنچه در آن است، نزد ماست، هیچ یک از بندگان خدا دانستنی‌ها و داشته‌های ما را ندارد، چرا که ما رازداران خداوندیم.(مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 52)
افتخار شیعه آن است که دین را از این خاندان فرا می‌گیرد و پیرو معارف اهل بیت است. در زیارت جامعه کبیره که متن آن از امام هادی(ع) روایت شده است، خطاب به اهل بیت عصمت می‌گوییم: «بِکُمْ عَلَّمنا اللّهُ مَعالِمَ دیننا... خداوند علوم و معارف اسلامی را به سبب شما به ما آموخته است.
اگر پیامبر اکرم‌(ص) در حدیث معروفِ «ثقلین»، اهل بیت و قرآن را کنار هم و عدل یک دیگر قرار داده است،‌اشاره به همین مرجعیت دارد. آن حضرت فرمود: من دو چیز نفیس و گران بها میان شما بر جای می‌گذارم که اگر به این هر دو چنگ زنید و تمسّک جویید، هرگز گمراه نمی‌شوید و این دو هرگز از هم جدا نمی‌شوند تا کنار حوض کوثر بر من وارد شوند؛ یکی، «قرآن»، دیگری، «عترت»: «انّی تارَکٌ فیکم الثَقَلین،... کتابَ اللّه و عِترتی...».(معانی الاخبار، ص 90)
همان گونه که قرآن در فرهنگ دینی ما، یکی از منابع شناخت اسلام و معارف الهی است، اهل بیت نیز در کنار قرآن و دوشادوش آن، منبعی مطمئن و مستحکم برای درک صحیح از دین خداست.
محورها و سرفصل‌های دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد اهل بیت (ع) در شناخت دین و کسب علم در همه زمینه‌ها، مرجع و ملاکند و خداوند متعال چنین نقش و جایگاهی را برای آنان در نظر گرفته است. این نشانه‌ها، سند حقانیت و شایستگی آنان برای امامت مسلمین و هدایت بشر و تداوم خطّ انبیا و تفسیر و تبیین دین الهی است.