پرسش:
قرآن‌ کریم چه توصیف و تبیینی برای عالمان بی‌عمل به ‌کار برده و مصادیق آن را چگونه معرفی می‌کند؟
پاسخ:
در سه بخش قبلی پاسخ به این سوال به دیدگاه قرآن درباره عالمان بی‌عمل شامل :1- تشبیه عالمان بی‌عمل به حمار و کلب 2- جایگاه و اهمیت ربانیون، احبار و رهبان و ویژگی‌های احبار شامل: 1- تحریف حقایق 2- عدم التزام عملی به احکام تورات 3- کتمان حقایق 4- ویژگی‌های دیگر پرداختیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی می‌گیریم.
بي گمان آثار مخرب و زيانباري كه با تغيير احكام و حدود و يا اجراي آن انجام مي‌شد بسيار افزون‌تر از تغييرات جزيي است كه با تحريف انجام مي‌شد. جامعه يهودي با شيوه‌هايي كه نابخردان احبار در پيش گرفتند به فساد و تباهي دچار شد. به‌گونه اي كه تربيت درست و اصلاح آن امكان‌پذير نبود.
انباشت سرمايه از زر و سيم كه از راه‌هاي باطل به دست آمده بود موجب شد تا ميان مردم و احبار تفاوت‌ها و تمايزاتي ايجاد شود. اکثر مردم در نداري زندگي مي‌كردند در حالي كه احبار ايشان با دين فروشي به اموال و ثروت هنگفتي دست يافته بودند. انباشت سرمايه و ثروت و تبديل آن به زر و سيم و نگه‌داري آن در خزانه موجب مي‌شد تا توزيع ثروت به درستي انجام نشود. فقدان انفاق و صدقه فقر را دامن مي‌زد و مردم را از احبار دور مي‌ساخت. اين‌گونه است كه ثروت احبار و عالمان ديني خود سدي استوار ميان مردم و ايشان ايجاد كرد و جامعه طبقاتي و امتيازاتي را پديد آورد به گونه‌اي كه مردم عادي به كوچك‌ترين گناه و نابهنجاري مواخذه و محاكمه و مجازات مي‌شدند و‌اشراف و احبار خود در حريم امن تحريف از همه اين امور آزاد و رها بودند.
قرآن بيان مي‌كند كه احبار يهودي دچار بيماري انباشت زر و سيم شده بودند و به هيچ وجه حاضر به انفاق و صدقه بخشي از آن به مردم بينوا نبودند. (توبه آيه 34)
از ويژگي‌هاي برجسته ايشان عمل نكردن به علم و دانشي بود كه در اختيار داشتند. از اين رو ايشان را به خراني بار بر تشبيه و همانند مي‌كند. (جمعه آيه5 و نيز بقره آيه44)
آنان افرادي توطئه‌گر (آل‌عمران آيه72) دين فروش (آل‌عمران آيه 187) مشركي (نساء آيه162 و 51) بودند كه براي خود ادعاي مصونيت نيز داشتند. (آل‌عمران آيه23 و 24)
خداوند اين گونه عالمان بي‌عمل و خران باربر را به خواري در دنيا (مائده آيه41) و عذاب اخروي (همان و بقره آيه174) و لعن و نفرين (بقره آيه195 و نساء آيه51 و 52) بشارت
مي‌دهد.