خرید و فروش سهام در بورس تهران این روزها علاقه مندان بیشتری را به سمت خود جلب کرده و طیف وسیعی از مردم با شنیدن اخبار مداوم رشد شاخص بورس به فکرسرمایه‌گذاری در این بازارافتاده‌اند.
با ورود این گروه از سهامداران به بازار که به نظر می‌رسد اغلب آنها آگاهی چندانی از مفاهیم بورس ندارند بر آن شدیم تا نکاتی آموزشی را درباره بازار سرمایه یا همان بورس یادآور شویم.
واقعیت این است که بورس دارای سود و زیان بوده و اینگونه نیست که شما به عنوان یک سهامدار همواره بر مدار سود باشید مثل سپرده‌گذاران در بانک‌ها، بلکه شاید در مقطعی نه تنها هیچ سودی نمی‌کنید بلکه بخش اعظمی از سرمایه‌تان را هم از دست می‌دهید البته این مسئله بستگی زیادی به میزان اطلاع شما از کم و کیف فعالیت در بورس دارد. بنابراین برای حضور در بازار سهام باید آموزش‌های لازم را ببینید.
اما آنچه که در اینجا می‌خواهیم عرض کنیم اینکه اولا بورس قابلیت جذب سرمایه‌های اندک را هم دارد مثلا در حال حاضر حداقل سفارش در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری‌ها 100 هزار تومان است. پس کافی است حداقل 100 هزار تومان داشته باشید و با درک درست از مفاهیم ریسک و بازدهی در بازار بورس فعالیت کنید.
ثانیا خرید سهام در بورس تهران در حال حاضر به صورت آنلاین و بدون نیاز به حضور در تالار بورس مقدور است. این کار به راحتی با پرکردن یک فرم در کارگزاری و دریافت کد بورسی انجام می‌شود.
اما اصل کار در بورس از اینجا به بعد شروع می‌شود یعنی دریافت کد بورسی چندان مهم نیست بلکه مهم دانستن مسائل خرید و فروش سهام است.
بهترین سهام برای خرید
بسیاری از افراد می‌پرسند، بهترین سهام برای خرید و سود کردن کدام است؟ کدام سهم را بخریم تا در مدت یک ماه سرمایه‌مان دوبرابر شود؟ در مورد پیشنهاد خرید سهام، خیلی‌ از ‌اشخاص صرفا به دنبال این هستند که بهترین سهام را خریداری کنند و سرمایه‌شان در کمترین زمان ممکن رشد چشمگیری کند. چنین افرادی، به احتمال قوی درصد زیادی از سرمایه‌شان را از دست می‌دهند چون معمولا گیر کلاهبردارها و شیپورچی‌هایی می‌افتند که در شبکه‌های مجازی و... مشغولند!
نکته اینجاست که هیچ فرمول جادویی برای انتخاب بهترین سهام بازار وجود ندارد، هرکس وعده سودهای بزرگ و رویایی بدون زحمت را به شما داد، بدانید به احتمال زیاد در حال فریب شماست.
سؤالاتی مثل بهترین سهام کدام است، واقعا جواب دقیقی ندارد زیرا سهام بیش از 600 شرکت در بورس و فرابورس تهران معامله می‌شود. آیا کسی واقعا همه این شرکت‌ها را از همه لحاظ تحلیل و بررسی کرده که بتواند بهترین سهام را به شما معرفی کند؟
مورد بعد در مورد پیشنهاد سهام این است که مشخص نیست شما قصد دارید چقدر سرمایه برای خرید اختصاص دهید؟ هدف شما از خرید این سهام، بلندمدت است یا نوسان گیری؟ ریسک‌پذیری شما چقدر است و چقدر تحمل زیان را دارید؟
از همه اینها گذشته، تکلیف تغییر مداوم بازار چه می‌شود؟ بازار هر لحظه به سمت و سویی حرکت می‌کند و اگر بازار به سمتی برود که سهامی که چنددقیقه پیش مناسب خرید بود، همین الان هشدار فروش را صادر کند تکلیف چیست؟
کانال‌ها و سایت‌های غیرحرفه‌ای زیادی هستند که سیگنال خرید صادر می‌کنند و پیشنهاد سبد سهام می‌دهند اما شاید در واقع به دنبال فریب شما هستند بنابراین باید علم و آگاهی خود را از کم و کیف بازار و مسائل حاشیه‌ای آن بالا ببرید.
توصیه می‌شود به دنبال سیگنال خرید یا راهنمایی گرفتن از دیگران نباشید بلکه به پیشنهادات دیگران فقط به چشم شخصی آنها نگاه کنید و تصمیم نهایی برای خرید یا فروش سهام را خودتان اتخاذ کنید البته اگر حوصله این کارها را ندارید بهتر است یا قید سرمایه‌گذاری در بورس را بزنید یا اینکه حداقل بنا به توصیه مسئولان بورس در صندوق‌های سرمایه‌گذاری که ظاهرا افراد مطلعی در آنها مشغول به کار هستند سرمایه‌گذاری کنید.
به هرحال آنچه مسلم است اینکه بدون یادگیری به هیچ جا نخواهید رسید، ممکن است سود موقتی هم در بورس بدست آورید ولی این سود دائمی نخواهد بود و به احتمال قوی آن سود را هم در بازار از دست می‌دهید.
به جای اینکه به این فکر کنید چطور می‌توانم سرمایه‌ام را چندبرابر کنم، روی این مورد تمرکز کنید که چطور می‌توانم در بورس یک معامله‌گر حرفه‌ای شوم. وقتی یک معامله‌گر حرفه‌ای شدید، کسب سودهای خوب از بازار نیز برای شما عادی خواهد شد.
پس گام نخست یادگیری و بعد اقدام است.هیچ وقت برای خرید سهام عجله نکنید، بازار بورس همیشه با پستی و بلندی‌ها همراه است و هیچ وقت فرصت سود کردن از بین نخواهد رفت. بنابراین‌اشتباه است اگر تصور کنید با نخریدن سهام، فرصتی را از دست خواهید داد.
دقت داشته باشید که ورود به بازار سهام در فضای هیجانی چندان صحیح نیست و چه بسا پس از مدت کوتاهی شاهد فروکش کردن التهابات و در پی آن زیان سنگین خود خواهید بود بنابراین همواره سعی کنید زمانی را برای خرید سهام انتخاب کنید که جو بازار آرام و بدور از هیجان‌های زود گذر باشد.
برای انتخاب بهترین سهام، چه چیزهایی باید فرا بگیریم؟
قیمت سهام تابعی از عرضه و تقاضاست، وقتی تقاضا برای یک سهم به اندازه‌ای قوی باشد که بتواند بر عرضه (فروشندگان) غلبه کند، قیمت سهم رشد می‌کند و برعکس، زمانی که قدرت فروشندگان بیشتر و عرضه زیادتر از تقاضا است، قیمت سهم افت می‌کند.
بنابراین اگر بتوان میزان عرضه و تقاضا در بازار را دانست و آن را تاحدودی پیش‌بینی کرد، شانس موفقیت و یافتن بهترین سهام برای خرید افزایش می‌یابد. پیش‌بینی عرضه و تقاضا و جهت حرکت بازار با یک روش تحلیلی به نام تحلیل تکنیکال انجام می‌شود. افراد زیادی با تحلیل تکنیکال در بازار سعی می‌کنند مسیر آینده قیمت سهم را متوجه شوند. توجه کنید که در اینجا صحبت از احتمالات است و کسی نمی‌تواند به طور قطع بگوید که قیمت یک سهم افزایش می‌یابد و یا کاهش و تحلیل تکنیکال ابزاری در درست معامله‌گر است تا قوی‌ترین احتمال را تشخیص دهد.
نکته جالب این است که یک تحلیلگر تکنیکال، به هیچ عنوان به دنبال دلیل افزایش یا کاهش قیمت نیست، بلکه فقط به دنبال یافتن روندها، شکست‌های قیمت، نقاط حمایت و مقاومت است تا بتواند براساس آن، استراتژی معاملاتی خود را بچیند. یار و یاور معامله‌گری که با روش تحلیل تکنیکال سهام را برای خرید انتخاب می‌کند، فقط نمودار قیمت و حجم معاملات است تا ابزارهایی مانند اندیکاتورها را روی آن پیاده کند و تصمیم بگیرد که اکنون چه موقعیتی را باید اتخاذ کند: بخرد، بفروشد، سهم دیگری را بررسی کند یا اینکه به طور کلی باید منتظر بماند.
بنابراین توصیه دیگر است که تحلیل تکنیکال را فرا بگیرید.
نحوه یادگیری تکنیکال بیشتر به خود شما و سبک یادگیری‌تان بستگی دارد. برخی از افراد هستند که با کتاب‌ها و برنامه‌های خودآموز شروع می‌کنند، تحقیق می‌کنند و خودشان پس از تمرین و تکرار، چیزی را فرا می‌گیرند. ولی برخی دیگر نیاز به پرسش و پاسخ با یک مربی یا استاد را دارند و زیاد اهل نشستن و کتاب خواندن نیستند (گرچه برای یادگیری تکنیکال کتاب خواندن فعالیتی بسیار مهم است)
بنابراین با توجه به سبک یادگیری می‌توان از دوره‌های آموزشی، بسته‌هایی شامل DVD و جزوه، نرم‌افزارها، کتاب‌ها و یا حتی منابع موجود در اینترنت استفاده کرد.
برای یادگیری تحلیل سهام، می‌توانید از فایل‌های pdf رایگان شروع کنید. اوایل یادگیری، مسلما برخی عبارات و شکل‌ها و تعریف‌ها ممکن است برایتان نامفهوم و گیج‌کننده باشد که این طبیعی است. کم‌کم همه چیز برایتان آشنا خواهد شد.
نکته مهم: فراموش نکنید که در حین یادگیری، معاملات کوچکی (مثلا با 500 هزار تومان) انجام دهید. چون صرفا خواندن کتاب و دیدن فیلم آموزشی هیچ کمکی به شما نمی‌کند و باید وارد معاملات شوید تا تجربه لازم را بدست آورید.