آرش فهیم
حماسه الهی- انسانی «پیاده روی اربعین» به مقصد کربلا، مملو از ظرافت‌ها و ظرفیت‌های هنری و رسانه‌ای است. قیامی که هر سال بر وسعت آن افزوده می‌شود، اینک به عنوان بزرگترین گردهمایی جهانی شناخته می‌شود. تجمعی که برخلاف سایر جشنواره‌های هنری یا مسابقات ورزشی، نه براساس نقش‌ها و نقشه‌های مادی‌گرایانه زرسالاران جهان که با جوشش شور و شعور معنوی و مذهبی به وقوع می‌پیوندد و پیام‌آور نجات و رهایی است. هم از این‌روست که رسانه‌های غربی هر ساله درپی سانسور این قیام بزرگ هستند. اما خود حاضران در این راهپیمایی به مثابه یک رسانه جمعی، پیام جهان اسلام، انقلاب اسلامی و جبهه مقاومت را به جهانیان ابلاغ می‌کنند. حالا که آن‌سو درپی سانسور هستند، این خود ما، هنرمندان این سو مسئول بازنمایی این قیام و بازرسانی پیام راهپیمایان حسینی هستند.
همگان متفق‌اند که والاترین آثار هنری، آنها هستند که در عین بومی بودن، ذائقه جهانی را هم هدف قرار دهند. مهم‌ترین ویژگی فرهنگی مناسک عظیم اربعین هم این است که در عین بومی و مکتبی بودن، جهانی هم هست. جلوه جالب چنین مراسمی، حضور افرادی از ملیت‌ها، قومیت‌ها، نژادها و فرهنگ‌های مختلف در کنار یکدیگر است. راهپیمایی اربعین از این نظر، وحدت در جهانی پر از کثرت و گوناگونی است. حضور دسته‌ها، مواکب و گروه‌های مختلف عزاداری و فعالیت‌های آئینی آنها، یکی از جلوه‌های آشکار و ظاهری تجلی فرهنگ در این گردهمایی است. اما علاوه بر اینها، در این پیاده روی عظیم، می‌توان لایه‌های دراماتیک و هنری عمیق‌تری را هم کشف کرد.
چالش اصلی در حوزه نظریه‌های هنری و دراماتیک، به ویژه در عرصه دانشگاهی و دانش‌پردازی، این است که مبنای همه نظریات ما، غربی است. به طور مثال، در دانشگاه‌های ما به هنرجویان 36 وضعیت دراماتیک تدریس می‌شود که در میان آنها وضعیت‌هایی ترسیم شده که ربط و نسبتی با اخلاق، مرام و دین ما ندارند. این درحالی است که در راهپیمایی اربعین، به عنوان میدان بزرگ تجلی فرهنگ اسلامی و ایرانی می‌توان وضعیت‌های نمایشی و دراماتیک مختلف و تازه‌ای را کشف کرد؛ عشق، حماسه، غیرت، از خودگذشتگی، اندوه، شعف، نیاز، مبارزه، سلوک، حرکت جمعی و ... همه عناصری هستند که در این پیاده روی قابل کشف و منبعی الهام‌بخش برای درام‌پردازها محسوب می‌شوند.
یکی دیگر از شاخصه‌های مهم در آثار نمایشی و هنری، نمایش سبک زندگی است. این موضوع مهم در فیلم‌های سینمایی و انیمیشن، بیشتر به چشم می‌آید و اساس داستان و محتوا در خیلی از این آثار، بازنمایی نوعی خاص از روش زیستن است. بدون تردید، یکی از میدان‌های بزرگ ظهور و بروز آنچه سبک زندگی اسلامی و ایرانی می‌نامیم در پیاده روی اربعین اتفاق می‌افتد. ما در این عرصه، شاهد یک جامعه خالص و زیستن به شیوه‌ای ناب و برتر هستیم. به طوری که تمرکز یک فیلمنامه‌نویس یا فیلمساز یا کارگردان تئاتر روی گوشه‌ای از این رود مواج، تبدیل به اثری کامل و دیدنی درباره انسان و انسانیت متعالی می‌شود. پیاده‌روی اربعین، تنها جایی در جهان است که همه مرزها و رنگ‌ها، رنگ می‌بازند و همه برای نیکی و زیبایی مسابقه می‌دهند.
اینها همه سوژه‌هایی بدیع و خارق‌العاده برای تولیدات هنری و تصویری است و می‌تواند چشم جهانیان را به خود خیره کند. اگر چنین آثاری خلق شوند و به دیده بیگانگان در بیایند، بسیاری از تبلیغات منفی علیه اسلام و انقلاب اسلامی بی‌اثر خواهد شد.