سرویس اقتصادی-

به گزارش شانا، موافقتنامه اصولی (HOA) طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به ارزش چهار میلیارد و ٨٠٠ میلیون دلار صبح دیروز (سه شنبه، ١٨ آبان‎ماه) با حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت، میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکت‌‌های توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‎پی‎سی) و شرکت پتروپارس امضا شد.
این موافقتنامه اصولی به امضای علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، استفان میشل، مدیر بخش خاورمیانه توتال، مدیر خاورمیانه شرکت ملی نفت چین (سی‎ان‎پی‎سی) و حمید اکبری، مدیرعامل پتروپارس رسید.
غلامرضا منوچهری، معاون زنگنه در رابطه با این قرارداد اظهار داشت: سهم توتال فرانسه به عنوان رهبر کنسرسیوم 50/1 درصد است، شرکت چینی وشرکت پتروپارس ایران هم ۳۰ و 19/9 درصدی از این پروژه را در اختیار خواهند داشت.
همچنین بر اساس این تفاهمنامه قرار است حجم تولید گاز و میعانات گازی بر اساس یک دوره ۲۰ ساله بهره‌برداری تحویل شرکت ملی نفت ایران شود.
تشکر ویژه از توتال!
بیژن زنگنه هم در این مراسم گفت: باید تأکید کنم که این چارچوب قرارداد است، ما هنوز به قرارداد نرسیده‌ایم و برای رسیدن به قرارداد به چند ماه زمان نیاز داریم، اما 70 درصد اصول و ساختار قرارداد اینجا تنظیم و نهایی شده است.
وزیر نفت در اظهاراتی تعجب‌برانگیز به تقدیر و تشکر از توتال پرداخت و گفت: از توتال متشکرم که دوباره وارد بخش نفت ایران شد و باید بگویم توتال همیشه در بخش نفت ایران پیشتاز بوده و در شرایط سختی کار کرده است(!)
وی اضافه کرد: از حضور شرکت CNPC هم در این قرار‌داد خوشحالم و باید تأکید کنم ما هیچ‌وقت چین و شرکت‌های نفتی چین به عنوان شرکا و همکاران راهبردی خود را فراموش نخواهیم کرد.
وزیر نفت گفت: این HOA باعث 6 ماه صرفه‌جویی در زمان در بخش مهندسی می‌شود و امیدواریم 70 درصد کار که بالغ بر 3/5 میلیارد دلار خواهد بود در ایران انجام شود، اگرچه ایرانیان هم باید برای کار در شرایط رقابتی آماده شوند و کار دیگر به صورت امانی نخواهد بود.
وی ادامه داد: البته برای شرکت‌های ایرانی هم مشکلاتی وجود داشته است و آنچه در این شرایط تا الان به دست آورده‌ایم باارزش است و باید به آن بها داد.
یکی از نکات قابل توجه در این مراسم این بود که، با وجود آنکه بیژن زنگنه وزیر نفت ایران با عنوان عالی‌ترین مقام وزارت نفت، علی کاردر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و امیرحسین زمانی‌نیا معاون امور بین‌الملل وزیر نفت برای امضا قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در محل امضای قرارداد حاضر بودند، اما خبری از پاتریک پویان مدیرعامل شرکت توتال فرانسه نبود و معاون وی در این مراسم حضور یافت!
نمایش انتخاباتی!
اما وال‌استریت ژورنال هم  طی گزارشی در واکنش به پشت پرده قرارداد نفتی دولت یازدهم با شرکت توتال نوشت: نخستین قرارداد خارجی ایران بر اساس الگوی جدید قراردادهای نفتی با توتال درحالی امضا می‌شود که تلاشی برای موفق نشان دادن توافق هسته‌ای در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران است.
به گزارش فارس، این روزنامه نوشت: این توافق نخستین سرمایه‌گذاری غربی‌ها در زمینه انرژی از زمان لغو تحریم‌ها در ایران به شمار می‌رود.
این نشریه آمریکایی که به خوبی از کارشکنی‌های کشور متبوع خود در اجرای قراردادهای تجاری با ایران آگاه است، از چگونگی عملی شدن این قرارداد میلیاردی تعجب می‌کند و می‌نویسد: مشخص نیست که چه میزان از این سرمایه‌گذاری 6 میلیارد دلاری توسط شرکت توتال انجام می‌شود و با توجه به برقراری همچنان محدودیت‌های آمریکا، ساختار قرارداد با این شرکت چگونه خواهد بود.
نویسنده که از امضای تفاهمنامه در چارچوب الگوی قراردادهای نفتی که هنوز به تصویب نهایی نرسیده است تعجب کرده است، می‌نویسد: این توافق، نخستین قرارداد یک شرکت غربی بر اساس الگوی قراردادهای جدید نفتی ایران (IPC) است در حالی که این قراردادها هنوز منتشر نشده‌اند.
اجرای قرارداد پیش از تصویب!
گفتنی است چنان که گزارش‌نویس وال‌استریت ژورنال هم اشاره کرده است، در حالی دولت یازدهم به دنبال انعقاد قرارداد با توتال در قالب IPC است که هنوز متن این قراردادها به تصویب نهایی نرسیده است!
هر چند به اعتقاد نشریات غربی کارکرد این تفاهمنامه‌های زودهنگام برای دولت یازدهم، یک شوی انتخاباتی است، اما در حقیقت این اقدامات نوعی فشار به مراجع حاکمیتی برای تصویب چارچوب جدید قراردادهای نفتی خواهد بود تا کشور در کار انجام شده قرار گیرد و مسیر انعقاد قرارداد با شرکت‌هایی مانند توتال پشت درهای بسته هموار گردد.
به اعتقاد کارشناسان، این چارچوب قراردادی دارای ضعف‌های جدی است و همچنان حدود نيمي از تذکرات 15 گانه مقام معظم رهبري به رئيس جمهور درباره قراردادهاي جديد نفتي ناديده گرفته شده است.
اساس IPC استعماری است
در همین موضوع محمود کریمی، دانش‌آموخته اقتصاد نفت و گاز به کیهان گفت: دولت ادعا می‌کند این تفاهمنامه‌ها در قالب HOA یعنی توافق روی اصول کلی است در حالی که این نوع تفاهمنامه‌ها خیلی سابقه ندارد و چندان مرسوم نیست.
این اقتصاددان حوزه انرژی تأکید کرد: ایرادات متعددی به اساس قراردادهای جدید نفتی وارد است که رفع اشکالات مطرح شده هم آن را حل نمی‌کند، چرا که این الگوی قراردادی از اساس استعماری است.
کریمی افزود: با این مدل قراردادها شرکت ملی نفت و شرکت‌های نفتی داخلی از هم می‌پاشند و مهندسان ایرانی به خارج عزیمت خواهند کرد.
پژوهشگر موسسه رصام اظهار داشت: وزیر نفت در مراسم امضای تفاهمنامه با کنسرسیوم نفتی به رهبری توتال، بر خلاف رویه‌های بین المللی به تقدیر و تشکر از طرف‌های قرارداد پرداخت، در حالی که آنها خریدارند و نفع زیادی می‌برند لذا آنها باید به دنبال جلب رضایت ما باشند.
وی عنوان کرد: این اقدام زنگنه در برابر شرکتی که سابقه خیانت به ما را دارد و حتی مدیر‌عامل آن در این مراسم شرکت نکرده است باعث خجالت است.
سابقه سیاه توتال
شایان ذکر است انعقاد تفاهمنامه با توتال و اظهار علاقه زنگنه به این شرکت فرانسوی در شرایطی است که بر اساس گزارش‌های موجود، توتال کارنامه‌ای بسیار منفی و ننگین در ارتباط با ما دارد، به طوری که ایران با عملکرد شرکت توتال ۱۰ سال از برداشت مهم‌ترین و بزرگ‌ترین لایه گازی پارس جنوبی محروم شده است که شاید سهیم بودن این شرکت فرانسوی در بخش قطری این میدان، خیانت‌آمیز بودن این رفتار و مسئله‌دار بودن قرارداد با توتال را توضیح بدهد.
از دیگر سوابق سیاه این شرکت می‌توان به پرداخت رشوه در ایران که موجب محکومیت مدیران این شرکت در دادگاههای بین المللی گردید و خیانت این شرکت در نحوه بلوک بندی و توسعه میدان مشترک پارس جنوبی در سالهای گذشته که منجر به بالا آمدن آب در لایه های فازهای مرکزی میدان و ازدیاد برداشت کشور قطر شد نام برد.
مصدق هم بود
خودکشی می‌کرد
عملکرد وزارت نفت دولت یازدهم نشان می‌دهد آنها علاقه زیادی به حضور خارجی‌ها برای انجام پروژه‌های کلان و سودآور نفت و گاز دارند تا جایی که چند روز پیش هم مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب از مذاکره با شرکت بریتیش پترولیوم انگلیس برای توسعه برخی از میادین بزرگ نفتی ایران در حوزه مناطق نفت‌خیز جنوب خبر داد.
ماجرای وزارت نفت دولت یازدهم با صحنه‌گردانی زنگنه و تیم او بسیار مفصل و البته غم‌انگیز است. بر اساس شنیده‌ها با نزدیک شدن زمان اعلام نهایی نتیجه قرارداد کرسنت و ارقام عجیب و غریب خسارت ناشی از آن تمام این اتفاقات اخیر فراموش خواهد شد و در حقیقت این اقدامات به نوعی سرپوش برای آن حادثه عظیم محسوب می‌شود!
ماجرای علم کردن قراردادهای نفتی هم در حقیقت امتداد مسیر گذشته است که تیم زنگنه قبلا طی کرده بود وگرنه عواقب خسارت بار آن بر هیچ کس پوشیده نیست تا جایی که هوشنگ امیراحمدی، رئیس شورای ایران-آمریکا هم گفته است: اگر مصدق زنده شود و قراردادهای نفتی را بخواند خودکشی می‌کند!