گفت‌و‌گو با استاد خلیل رسولی هنرمند نقاشیخط
خطوطی که به افلاک قد کشیده‌اند
استاد خلیل رسولی متولد 1330 شمسی است. چندی قبل 40 اثر از تابلوهای نقاشیخط وی در فرهنگسرای اشراق به نمایش گذاشته شد.
استاد، می‌گوید: «با اینکه بیش از 40 سال است که به هنر خوشنویسی مشغول هستم، لیکن این اولین نمایشگاهی است که برپا کرده‌ام و 40 اثر خود را از تجربیاتی که تاکنون بدست آورده‌ام، ارائه نمودم.»
آنچه در زیر می‌خوانید؛ گفت‌و‌گوی ما با این هنرمند متعهد در زمینه هنر و نقاشیخط است.
***
* تعریف هنر متعهد و هنر دینی از منظر شما چیست؟
هنر متعهد، هنری است که بیانگر فرهنگ جامعه، معرف صادقانه شئونات، تجلی روح، نماد ملی و مردمی باشد؛ هماهنگ و جلوه‌گر فرهنگی باشد که مخاطبینش در آن جامعه زندگی می‌کنند. ما دارای فرهنگی بسیارغنی هستیم که پشتوانه والاترین و زیباترین آثار گرانبهای هنرمندانی است که درطول سالیان دراز برای این مرز و بوم به یادگار گذاشته‌اند و چون رنگ و بوی تعهد و وابستگی به این سرزمین را دارد، هماره جاودان و ارزشمند است. به همین دلیل است که این آثار در اذهان و خاطرات نقش بسته و به محض اینکه مردم اثر این‌گونه هنرمندان را مشاهده می‌کنند، بالطبع به وجد آمده و به آن صمیمانه افتخار می‌کنند. هنردینی اصولا از معرفت وشناخت دینی و تعالیم الهی انسان ساز نشأت و سرچشمه گرفته است که در نهایت منجر به سعادت بشری خواهد شد. حال چون مردمان این سرزمین پوست و خونشان با دین عجین شده و گرایشات مذهبی و دین والایی در آنها موج می‌زند، به همین دلیل گرایشات این فرهیختگان هنری و دینی به آثار و جلوه‌های هنر دینی بیشتر است و اکثرا با این‌گونه آثار ارتباطات تنگاتنگی داشته و لذت می‌برند.
* هنرمند دینی به چه کسی می‌گویند؟
همانطور که عرض کردم با توجه به اینکه هنر دینی با تاثیرات و تعالیم الهی در نهایت سعادت بشری را در پی دارد، هنرمند دینی با بهره‌گیری از زیبایی‌ها و تجلیات روح‌پرور و انسان‌ساز که تمامی آنها را خداوند به انسان‌ها خصوصا هنرمندان هدیه نموده و در وجودشان به ودیعه گذاشته است، در این مسیر حرکت می‌کند. هنرمند دینی کسی است که آثار او در هر زمینه‌ای رنگ و بوی دینی داشته باشد و از رنگ اغیار و درون‌مایه بیگانه دوری جوید. این بدان معنی نیست که در آثار خود خلاقیت و نوآوری و زیباشناسی را رعایت نکند و با هنر روز آشنا نباشد، ولی محتوا و ذات کار بایستی بیانگر دینی باشد که راهگشا و روشنگر راه مخاطبین خود است. این هنر در مخاطبین اثر نمی‌گذارد مگر آنکه شخص هنرمند خود ابتدا اعتقاد و عامل به گفتار و رفتار خود در بیان هنر دینی باشد تا لاجرم بردل‌های مخاطبین خود اثرات واقعی گذاشته و زیبایی‌های خدایی را بر اذهان جلوه بخشد.
* در حال حاضر هنر خط تا چه حد رنگمایه هنر دینی دارد؟
در حال حاضر اکثر هنرمندان گرانمایه خصوصا در زمینه خوشنویسی و نقاشی خط از رنگمایه هنر دینی بهره‌مندند و آثار را که مشاهده می‌کنید، مضامین و مطالب جز از آیات قرآن و اسماء خاندان آل عصمت(ع) و اشعار زیبای این مرز و بوم انتخاب نمی‌شود که البته این آثار از هر هنرمند عزیزی که باشد، همانطور که عرض کردم، زمانی روی مخاطبین خود اثر خواهد داشت که خود هنرمند عامل و معتقد به این گونه افکار باشد.
* عمده مضامین تابلوهای شما بر چه پایه‌ای استوارند؟
بنده در اکثر کارهایم از مضامین و مفاهیم دینی و اشعار شعرای نامی این مرز و بوم استفاده کرده و اصولا با عنایت به عشقی که به این مضامین دارم، تلاشم بر این بوده است- هر چند مختصر- بتوانم با مخاطبین خود ارتباط برقرار کنم. به طور مثال روی دو یا سه تابلو هست که این مصرع معروف «از محبت خارها گل می‌شود» را با شیوه‌های مختلف کارکرده‌ام و یا در تابلویی دیگر بوی بهار را با رنگ‌های متنوع با اکولین روی مقوا نوشته‌ام وبه زعم بنده مخاطب می‌تواند بهار و رایحه بهاری را در این تابلو حس کند.در تابلویی دیگر با رنگ روغن و زمینه‌سازی و تکنیکی خاص روی بوم متن زیبای «ان‌الحسین مصباح الهدی و سفینهًْ‌النجاه» را کار کرده‌ام که در مجموع امیدوارم این آثار با این مضامین بتواند مخاطبین و هنر دوستان را تا حدی راضی کرده باشد.
* تاکنون چند نمایشگاه داشته‌اید و آیا در نمایشگاه خارجی هم شرکت کرده‌اید؟
بنده با اینکه بیش از 40 سال است که به هنر خوشنویسی مشغول هستم لیکن این اولین نمایشگاهی است که برپا کرده‌ام و 40 اثر خود را از تجربیاتی که تاکنون بدست آورده‌ام ارائه نمودم.
* هنر خط فارسی و نقاشیخط در بین هنرمندان و مردم سایر کشورها به‌ویژه ممالک اسلامی تا چه حد شناخته شده و مورد استقبال قرار گرفته است؟
تا آنجایی که بنده اطلاع دارم و تحقیق کرده‌ام سالیان گذشته به خصوص دهه 80 و 90 به لحاظ اینکه خط فارسی را هنرمندان با شیوه‌های نو و مدرن و با تکنیک‌های زیبا و چشم‌نواز همراه با فرم و رنگ‌ها و نمادهای به خصوص منطبق با فرهنگ ایرانی تلفیق نموده و ارائه کرده‌اند در بین کشورهای اروپایی تا حدود زیادی شناخته شده و هدف استقبال جوامع هنری این کشورها قرار گرفته است. در کشورهای اسلامی که عموما با خط نستعلیق که زیباترین خطوط فارسی است آشنایی دارند، از جمله کشورهای ترکیه، پاکستان و سوریه و عراق و سایر کشورهای اسلامی، ارتباط خوبی برقرار کرده‌اند. آثار این هنرمندان گرانمایه ایرانی بسیار هدف اقبال این کشورها به خصوص هنردوستان رشته نقاشیخط قرار گرفته تا جایی که این آثار گرانبها با قیمت‌های خوبی در این کشورها خرید و فروش می‌شود.