اینها تیتر خبرهایی است که بر ضرورت توجه مسئولان به مصرف شیر در کشور تأکید جدی دارد.
امروزه پوکی استخوان یکی از مشکلات تغذیه شایع در کشور است که به دلیل کمبود دریافت کلسیم در رژیم غذایی روزانه در طولانی‌مدت رخ می‌دهد. در واقع اگر فردی کلسیم را از طریق موادغذایی دریافت نکند، ابتدا دچار کاهش تراکم استخوان، نرمی استخوان و سپس دچار پوکی استخوان می‌شود.
طبق مطالعات انجام شده 90درصد خانواده‌های ایرانی کمبود کلسیم دارند و بعد از حذف یارانه شیر و افزایش قیمت مواد لبنی، خرید مواد لبنی 14درصد کاهش نشان می‌دهد. در واقع گرانی شیر و لبنیات باعث شده که بسیاری از خانواده‌های ایرانی شیر را از سبد کالاهای مصرفی حذف کنند و اولویت را به نان، برنج، گوشت و مرغ بدهند. شیر یکی از منابع با ارزش و اصلی در هرم غذایی است و بدن انسان بیشتر از گروه غلات، میوه و سبزی‌ به این منبع غذایی نیاز دارد. پیش از گرانی این ماده غذایی آمار مصرف شیر و لبنیات 80 تا 100 کیلوگرم در سال بود که در حال حاضر با کاهش 22درصدی مواجه شده‌ایم و به 60 تا 70 کیلوگرم در سال کاهش پیدا کرده است.
مهم‌ترین خواص شیر
کلسیم که نقش اساسی در شکل‌گیری و استحکام استخوان ها و سلامت دندان‌ها دارد، از مهم‌ترین ترکیبات موجود در شیر است.
فسفر که برای بسیاری از واکنش‌های شیمیایی بدن و فعال کردن آنزیم‌ها لازم است و در رشد و ترمیم بافتی دخالت دارد، در میان املاح موجود در شیر حضور داشته و به غیر از آن، سدیم و پتاسیم که در تنظیم اسیدی و بازی بودن سلول‌های بدن نقش ایفا می‌کنند، با خوردن شیر دریافت می شوند.
* شیر برای داشتن ناخن‌ها، دندان‌ها و موهایی سالم‌تر لازم است. این نوشیدنی چون کلسیم فراوان دارد، مصرفش به همراه ویتامین D باعث استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها و تقویت رشد موها و پیشگیری از ریزش آن‌ها می‌شود. وجود کلسیم به همراه ویتامین ‌A، ویتامین‌های گروه B و پتاسیم مانع از نرم و نازک شدن موها می‌شود و به درخشان شدن آن‌ها کمک فراوان می‌کند.
* مطالعات بسیاری نشان داده است که مصرف روزانه شیر به همراه میوه‌ها و سبزی‌ها، هم در بچه‌ها و هم در بزرگسالان باعث کاهش فشار خون بالا می‌شود.
اگرچه هنوز مکانیسم آن مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که کلسیم، پتاسیم، منیزیم و پروتئین شیر نقش مهمی در این زمینه داشته باشند.
* تحقیقات زیادی وجود دارد مبنی بر این‌که مصرف شیر و لبنیات، خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد. مردانی که بیشتر از دیگران شیر مصرف می‌کنند، کمتر دچار حملات قلبی می‌شوند. همچنین مصرف شیر کم‌چرب به دلیل سرشار بودن از کلسیم میزان کلسترول بد را در خون کاهش داده و میزان کلسترول خوب را بالا می‌برد، اما فراموش نکنید که منظور ما از شیر، نوع کم‌چرب آن است.
* برخلاف تصور عموم، دیده شده است، افرادی که از شیر کم‌چرب استفاده می‌کنند، لاغرتر از سایرین هستند. شما می‌توانید با مصرف شیر و لبنیات کم‌چرب میزان کالری دریافتی‌تان را تحت کنترل داشته باشید تا از بروز چاقی، مخصوصا چاقی شکم پیشگیری شود.
* از آنجا که دوران نوجوانی و کودکی، مرحله خیلی مهم در سلامت جسمانی و روانی فرد است، رژیم غذایی سرشار از لبنیات و شیر در این دوران پایه‌گذار دوران جوانی و میانسالی و حتی سالمندی سالم‌تر به حساب می‌آید.
به علاوه، مطالعات نشان می‌دهد کودکانی که روزانه شیر مصرف می‌کنند، از سایر کودکانی که علاقه‌ای به خوردن آن ندارند، باهوش‌ترند.
* شیر دشمن دیابت نوع دوم است. محققان به این نتیجه دست یافته‌اند که مصرف منظم لبنیات و شیر کم‌چرب می‌تواند خطر بروز دیابت نوع دوم را در بزرگسالان پایین آورد.
اجرای ناقص طرح شیر مدارس
مشاور انجمن صنایع لبنی با اشاره به اینکه هنوز تکلیف اعتبار طرح شیر مدارس برای سال 1393 مشخص نشده، گفت: با وجود تأکید رئیس‌جمهوری هنوز طرح شیر مدارس به صورت کامل اجرایی نشده است.
حسین چمنی با اشاره به اینکه طبق برنامه اصلی باید 70 نوبت شیر رایگان در مدارس توزیع می‌شد که این تعداد به 25 نوبت کاهش یافته و همین تعداد نیز به صورت کامل اجرایی نشده، گفت: اصلی‌ترین دلیل اجرا نشدن طرح شیر مدارس به صورت کامل، کمبود اعتبار بوده و مشخص هم نیست که این کمبود اعتبار در سال 1393 برطرف می‌شود یا خیر.
او با اشاره به اینکه طرح شیر مدارس امسال از نیمه دوم آغاز شد که البته دولت قبل برای اجرای آن اعتباری هم لحاظ نکرده بود، عنوان کرد: در بسیاری از کشورها شش وعده شیر رایگان در مدارس توزیع می‌شود که این میزان در ایران بسیار کمتر است. طبق آخرین آمار وزارت بهداشت هم‌اکنون سرانه مصرف شیر در کشور زیر 70 کیلوگرم است.
وی افزود: اصل طرح شیر مدارس در ایران توزیع 70 نوبت شیر در مدارس بوده که در سال حدود 14 لیتر به ازای هر دانش‌آموز می‌شود.
مشاور انجمن صنایع لبنی همچنین از برنامه شرکت صنایع شیر ایران برای احداث فروشگاه سلامت در جزیره ابوموسی خبر داد و گفت: این شرکت تعهد کرده که تا شش ماه شیر مدارس جزیره ابوموسی را به صورت رایگان تأمین کند.
تبعات کاهش مصرف شیر
مشاور انجمن صنایع لبنی می‌گوید: کوتاهی قد از تبعات کاهش مصرف شیر است و یک تحقیق نشان می‌دهد بخشی از جمعیت کشور از کوتاهی قد رنج می‌برند و علت آن کاهش مصرف شیر است. او می‌افزاید: سال82 هر کودک ایرانی 5 دندان پوسیده داشت و این میزان در سال90 به 5/7 رسیده است. سال 80 جمعیت دارای پوکی استخوان با سن بالای 50سال 15/3درصد بوده که این رقم در سال 90 به 33/9درصد رسیده است.  این نشان دهنده آن است سبد غذایی مردم ایران با کمبود کلسیم مواجه است. چمنی می‌گوید: 51هزار مورد شکستگی استخوان ناشی از پوکی داشته‌ایم که نزدیک به 50درصد شکستگی‌ها مربوط به لگن بوده‌اند. که همه این موارد هزینه سنگینی را دوش خانواده‌ها می‌گذارد و دولت نیز باید برای بخشی از درمان بیماران هزینه بسیاری را متحمل شود.
مشاور انجمن صنایع لبنی با اشاره به اینکه باید از نگاه بیمار محور به سمت سلامت محور حرکت کنیم می‌گوید: هزینه‌های درمان ناشی از مصرف نکردن شیر بسیار بالاست که باید دولتمردان به‌طور جدی به این مسئله ورود کنند.
وی می‌افزاید: تأثیر شیر در کاهش هزینه‌های درمان خانوارها نیز شگفت‌انگیز است. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرده که هر ایرانی بطور متوسط حداقل 2دندان پوسیده دارد. اگر برای ترمیم هر دندان فقط 200هزار تومان هزینه شود، اعتباری معادل 30هزار میلیارد تومان موردنیاز است. همین وزارتخانه اعلام می‌کند که دو میلیون خانم ایرانی هر لحظه در معرض شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان هستند. اگر تنها 5درصد دچار شکستگی شوند و یک چهارم این تعداد از مردان نیز دچار این عارضه شوند در سال با حدود 125هزار شکستگی مواجه خواهیم بود.
20درصد افرادی که دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان می‌شوند در کمتر از یک‌سال بعد از شکستگی می‌میرند و 50درصد آنان برای تمام عمر زمینگیر می‌شوند. هزینه‌های درمان بیماری‌های ناشی از کمبود مصرف شیر مانند دندان و شکستگی استخوان بیشترین هزینه درمان در میان سایر بیماری‌ها را به خود اختصاص می‌دهند.
چمنی در ادامه می‌گوید: متأسفانه مصرف سرانه شیر در ایران بسیار پایین آمده و به 69/3کیلوگرم رسیده  و این درحالی است که سرانه مصرف شیر و فرآورده‌های آن در اروپای غربی و آمریکای شمالی از 270 تا 350کیلوگرم و در برخی از کشورها مانند: هلند، نروژ، سوئد، دانمارک و نیوزیلند به بیش از 500کیلوگرم در سال بالغ می‌شود. او با اشاره به اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها می‌افزاید: با اجرای این طرح از سال89 و بنابر آمار بانک مرکزی مصرف شیر در کشور متأسفانه 42درصد کاهش یافته است. او در پایان می‌گوید: بازنگری در سیاست‌های غلط گذشته که باعث افزایش مداوم قیمت شیر خام و فرآورده‌های شیری و حذف تدریجی آن از سبد مصرف خانوار شده و به دنبال آن کاهش سرمایه‌گذاری در این بخش فوری‌ترین اقدامی است که می‌تواند در دستور کار دولت یازدهم قرار گیرد. کشورهای توسعه یافته و بسیاری از کشورهای درحال توسعه به شیر به دلیل اهمیت آن همچنان یارانه می‌دهند و ما به حذف یارانه شیر به عنوان موفقیت اقتصادی افتخار می‌کنیم!
حذف شیر یعنی داشتن ملتی بی‌دندان و زمینگیر، دارای طول عمر و بهره هوشی پایین و کوتاه قد و... حتماً این صفات مطلوب هیچ کس و از آن مهم‌تر در شأن ملت تمدن‌ساز ایران نیست.
یادآوری این نکته خالی از فایده نیست که جامعه به سرعت به سمت سالمندی می‌رود و اگر تغییر در سبک زندگی مردم اتفاق نیافتد، سالمندان زمینگیر، افراد سالم و فعال جامعه را نیز زمینگیر خود خواهند کرد، چون آنها ناتوان از انجام امور شخصی خود هستند.