بازدید خبرنگاران از اتاق سوئیفت
بانک مرکزی: سوئیفت برقرار است /تجار: تبادل بانکی صورت نمیپذیرد !
بعد از تشدید انتقادات به برجام و برقرار نشدن روابط بانکی ایران با دنیا، بانک مرکزی دیروز جمعی از خبرنگاران را به اتاق سوئیفت در ساختمان میرداماد برد تا نشان بدهد که سوئیفت برقرار شدهاست.
در این دیدار که از خبرنگار اقتصادی کیهان برای حضور دعوت نشده بود، حسین یعقوبی رئیس گروه کاربران سوئیفت کشوری مدعی شد: هرچند اکنون 300 رابطه کارگزاری با شبکه بانکی بینالمللی برقرار شده اما این رقم در زمان تحریم شاید به اندازه تعداد انگشتان دستها نبوده است.
نکته قابل توجه سخنان یعقوبی، اعتراف بدین نکته بود که: هنوز برقراری روابط بانکی و سوئیفت به صورت دلاری به دلیل تحریمها برقرار نیست.
وی با تاکید بر اینکه پرداختهای مختلف در اتاق سوئیفت از قبیل خرید طلا و... انجام میشود، ادامه داد: اگر سیستم سوئیفت وجود داشته باشد ولی کسی در دنیا به شما طلا نفروشد، چگونه امکان دارد که ارتباط برقرار شود؟
با این وجود، اقدام بانک مرکزی در بردن جمعی از خبرنگاران به بازدید اتاقی در ساختمان میرداماد به نام اتاق سوئیفت، برای بسیاری از آگاهان اقتصادی این سؤال را مطرح کرد که مگر سوئیفت خط تولید است که برای بازدید آن خبرنگار میبرند؟ مهم خروجی این انتقالات پیام است که تاکنون بسیاری از فعالان اقتصادی اعلام کردهاند که نتیجهای از اتصال سوئیفت حاصل نشده است. ضمن اینکه عراقچی، معاون وزیر امور خارجه نیز چندی پیش اعلام کرد که پولهای ایران آزاد شده ولی هنوز به دلیل کارشکنیهای آمریکا، نقل و انتقال این پولها به سادگی امکانپذیر نیست.
نکته قابل توجه اینکه، در همین حال 20 تاجر بزرگ اقتصادی با اشاره به اینکه تغییر خاصی در روابط بین بانکی با خارجیها صورت نگرفته است، تأکید کردند که هنوز هم امکان اتصال به سوئیفت و بازگشایی السی با وجود گذشت 80 روز از اجرای برجام فراهم نشده است.
به گزارش نسیم، با توجه به تأکیدات مکرر رئیس کل بانک مرکزی و حتی رئیسجمهور در خصوص امکان اتصال به سوئیفت هنوز تعداد زیادی از فعالان اقتصادی معتقدند که دسترسی آنها به سوئیفت و السی مانند دوران قبل از برجام است و هیچ تغییری در روند کار آنها انجام نشده است.
اما هفته گذشته یکی از مقامات بینالمللی هم رسما در این خصوص موضع گرفت. «هاینتس فیشر» رئیسجمهور اتریش در این خصوص گفت هنوز امکان اتصال بانکهای ایرانی به سوئیفت مهیا نیست و مذاکره در این خصوص ادامه دارد. این اظهار نظر رئیس جمهور اتریش چندان مطابق میل دولتمردان واقع نشد و در نهایت حمید بعیدی نژاد عضو تیم مذاکرهکننده هستهای در صفحه شخصی خود به منتقدین وصل نشدن سوئیفت حمله کرد و به آنها اتهام بیاطلاعی و ناآگاهی در خصوص استفاده از این ابزار بین بانکی را زد.
این در حالی است که عدهای از اعضای اتاق بازرگانی هم معتقدند که قبل از اجرای برجام هم برخی از بانکها امکان اتصال به سوئیفت را داشتند، و با استفاده از بانکهای کرهجنوبی، ترکیه، هند و یا چین روابط کارگزاری خود را با شبکه سوئیفت برقرار میکردند. بنابراین این انتظار در میان آنها شکل گرفته است که بعد از اجرای برجام امکان اتصال به سوئیفت به وسیله کارگزاری بانکهای اروپایی انجام شود که امروز با گذشت حدود 80 روز از اجرای برجام هنوز این انتظار برآورده نشده است. در روزهای پایانی سال گذشته ولیالله سیف رئیس کل بانک مرکزی بعد از هفتهها پافشاری بر اتصال بانکهای ایرانی به سوئیفت تاکید کرد که هنوز دو یا سه بانک که از قبل، تحریم بودند، امکان اتصال به سوئیفت را ندارند. با این حال و با وجود اصرار بیش از حد دولتمردان به دسترسی آسان اکثر بانکهای کشور به سوئیفت و بازگشایی السی، 20 فعال اقتصادی، اتصال مورد نظر دولت به سوئیفت را رد کردهاند، چنانچه علاءالدین میرمحمد صادقی، نایب رئیس اتاق بازرگانی تهران گفت: دسترسی به سوئیفت هنوز برای بانکهای ما جامعیت و عمومیت ندارد. نایب رئیس انجمن فولاد نیز به بازنشدن سوئیفت تا امروز خبر داده و ابوالفضل مسگرزاده، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی شویندگان در این باره گفته است: هیچنوع گشایشی بعد از برجام در زمینه سوئیفت و بازشدن السی صورت نگرفته و شرایط تا آخر اسفندماه دقیقا مانند شرایط قبل از تحریم بوده و کارها همچنان از طریق صرافیها و بانکهای واسطه پیگیری میشود.
مهدی یکتا، دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران نیز در این خصوص اظهار داشت: بعد از برجام و تا به این لحظه، هیچ یک از شرکتهای حوزه فعالیت ما هنوز نتوانستهاند السی گشایش کنند. تاکید چندین عضو اتاق بازرگانی و مسئولان اتحادیه مختلف در زمینه عدم ایجاد ارتباط با سوئیفت نشان میدهد علیرغم وعدههای مسئولان دولتی مبنی بر بازشدن و برقرار شدن ارتباط با سوئیفت پس از اجرای برجام، نهتنها این اتفاق نیفتاده است بلکه با وجود گذشت نزدیک به 3 ماه از اجرای برجام نیز کماکان تولیدکنندگان و صادرکنندگان دچار مشکل میباشند. بهتر بود دولتمردان بجای تکاپو برای پوشاندن برقرار نشدن سوئیفت و اجرای نمایشی با برقراری یک ارتباط تلفنی، هم خود را مصروف برقراری واقعی سوئیفت و حل مشکلات تولیدکنندگان قرار میدادند.
تعامل بانکهای اروپایی
با ایران آزمایشی
و بسیار کنترلی است
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز نیز طی گزارشی از تعامل آزمایشی و بسیار کنترلی بانکهای نهچندان معروف اروپایی با ایران خبر داد.
به گزارش فارس، این روزنامه انگلیسی در گزارش مذکور نوشت: در حالی که دومین اقتصاد بزرگ خاورمیانه به کندی در حال رها شدن از رژیم تحریمها است، بانکهای اروپایی به صورت آزمایشی در حال تعامل دوباره با ایران هستند.
به نوشته این گزارش بانکهای بزرگ اروپایی به همراه رقبای آمریکاییشان به علت نگرانی از جریمههای چندین میلیارد دلاری که پیش از این به علت نقض تحریمهای ایران متحمل شدهاند، در حاشیه ایستادهاند و از تعامل با ایران خودداری میکنند.
به نوشته فایننشال تایمز، این امر سبب نگرانی فزاینده مقامات ایرانی در مورد روند کند اتصال ایران به سیستم مالی جهانی شده است.
ایران و گروه 5+1 در ماه ژانویه توافقی را اجرایی کردند که به موجب آن باید تحریمهای اقتصادی و مالی علیه ایران برداشته شود اما تداوم بسیاری از تحریم های غیرهستهای آمریکا علیه ایران، بسیاری از بانکهای بینالمللی را در مورد همکاری با موسسات و اشخاص ایرانی محتاط کرده است.
رئیس یکی از بزرگترین بانکهای اروپایی در این باره گفت: «تمام گزارشهای حقوقدانان که من دریافت کردم میگوید که هنوز بسیاری از تحریمهای علیه ایران پابرجاست. دشوار است که بفهمیم، کسی که با آن معامله میکنیم کیست چرا که این حوزه، حوزهای غیرشفاف است.»
بانکها طی 5 سال گذشته، بیش از 15 میلیارد دلار برای نقض تحریم کشورهای مختلف جریمه پرداخت کردهاند. بیشترین جریمه را بانک فرانسوی بیانپاریباس به میزان 8/9 میلیارد دلار در سال 2014 پرداخت کرده است.
«کیبیسی»، بزرگترین بانک بلژیک اعلام کرده است: «تصمیم گرفته است تا از مشتریان قدیمی خود در بازارهای خانگی» در بلژیک، جمهوری چک و اسلواکی در معاملات واقعی با ایران با احترام به تمام تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا حمایت کند.
به گفته این بانک، «چنین حمایتی تنها به تجارت محدود شده است و همه تراکنشها و تمامی طرفهای مرتبط تحت نظارت عمیق قرار دارند... با این منظور، کیبیسی، روابط متناظر با چندین بانک دولتی و خصوصی ایرانی را توسعه داده است.»
بانکهای ایرانی پس از 4 سال، به سامانه پرداخت بینالمللی سوئیفت متصل شدهاند، با این حال، محمود زیبایی، یک مقام در بخش سیستمهای پرداخت بانک مرکزی ایران گفت تراکنشهای «بسیار اندکی» از سوی بانکهای ایرانی از طریق سوئيفت ارسال شده است چرا که بانکهای خارجی «در مورد ریسکهای» معامله با ایران نگرانند.