Research@kayhan.ir
تاليف: کامران غضنفري
حمايت شاه از سياست‌هاي امپرياليستي آمريکا در جهان
يکي از مظاهر حمايت شاه از سياست‌هاي آمريکا در جهان، حمايت از مداخلات غيرانساني و اقدامات جنايتکارانه آمريکا در ويتنام مي‌باشد. دولت آمريکا که سال‌هاي طولاني درگير يک جنگ وحشيانه در ويتنام بود و با نهايت قساوت مردم بي‌پناه ويتنام را با انواع و اقسام بمب‌هاي شيميايي، ميکروبي، آتش‌زا، خوشه‌اي و هر نوع سلاح ممنوعه ديگر قتل‌عام مي‌کرد، به دنبال جلب حمايت دولت‌هاي ديگر از جنايات خود بود تا هم از انزواي فشار افکار عمومي مردم جهان بيرون بيايد و هم براي ارتکاب جناياتش شرکاي جديدي بيابد. در چنين شرايطي، رژيم شاه به شيوه‌هاي مختلف به حمايت از مداخلات امپرياليستي دولت آمريکا در ويتنام مي‌پردازد.
عليرضا ازغندي در مورد اين سياست شاه مي‌نويسد :
"روابط ايران و ايالات متحده آمريکا در سال 1347 نسبت به سال قبل گسترش بيشتري يافت و بي‌ترديد يکي از دلايل اصلي نزديکي و همبستگي دو کشور، طرفداري شاه از سياست خارجي آمريکا و به‌ويژه پشتيباني همه جانبه وي از حضور آمريکا در ويتنام بود. اين در حالي بود که سياست همبستگي دولت ايران در همکاري با ايالات متحده در جنگ ويتنام، مورد انتقاد بخش‌هاي وسيعي از اقشار و طبقات مردم قرار داشت. در همان زمان، دولت ليندون جانسون از الطاف شاه و پشتيباني او در ويتنام سپاسگزاري مي‌کرد."(1)
پس از اعلام دکترين نيکسون، شاه در جهت  برقراري امنيت براي حفظ منافع آمريکا، ارتش را براي سرکوب نيروهاي شورشي عليه غرب و حفظ دست نشاندگان آن، به مناطق مختلف اعزام کرد. اولين دخالت نظامي شاه، اعزام جنگنده‌هاي اف – 5 به ويتنام براي سرکوب ويت کنگ‌ها بود. اين تصميم در پي درخواست آمرانه نيکسون بود. اسدالله علم وزير دربار شاه مي‌گويد:
" صبح روز پنجم آبان 1351، سفير آمريکا تلفن زد و اعلام کرد پيامي از نيکسون (رئيس‌جمهور) دريافت داشته مبني بر اين که هواپيماهاي اف – 5 ما به ويتنام فرستاده شوند. بلافاصله با شاه تماس گرفته و گزارش دادم و او نيز موافقت کرد."(2)
در يک مورد ديگر، شاه تعداد قابل توجهي از هواپيما‌هاي فانتوم (اف – 4) خود را براي کمک به آمريکا در سرکوب ويتنامي‌ها به ويتنام مي‌فرستد. در گزارش "خيلي‌محرمانه" سفارت آمريکا به تاريخ 22 جولاي 1976 (31 تير 1355) در اين مورد چنين آمده است:
" هنگامي که آمريکا در سال 1972 از ايران خواست که پنجاه فروند هواپيماي اف - 4 براي استفاده در ويتنام تأمين کند، شاه دوازده دقيقه پس از عنوان‌شدن مطلب، پاسخ مثبت داد."(3)
در مورد ديگري نيز شاه از جنگنده‌هاي اف – 5 براي کمک به آمريکا استفاده مي‌کند. ريچارد هلمز (از رؤساي اسبق سيا) در مصاحبه‌اي با مجله آمريکايي تايم (مورخ 18 دسامبر 1978) مي‌گويد:
" شاه در روزهاي پاياني جنگ ويتنام، بنا به درخواست آمريکا با فوريت هر چه تمام‌تر يک اسکادران هواپيماي اف – 5 به سايگون (پايتخت ويتنام جنوبي) فرستاد تا به نفع آمريکا وارد عمل شوند." (4)
همچنين ايران محل توقف و سوخت‌گيري هواپيماهاي سنگين حمل و نقل و بمب‌افکن‌هاي ب – 52 آمريکايي در حال تردد ميان آمريکا – اروپا و ويتنام جنوبي شده بود. (5)
در يک گزارش "سرّي" سفارت آمريکا به تاريخ پنجم آوريل 1977 (16 فروردين 1356) چنين آمده:
" به خواهش ما، ايران در کميسيون چهار دولت در ويتنام شرکت کرد و به متفق ما (ويتنام جنوبي) تجهيزات نظامي تحويل داد."(6)
فرح پهلوي نيز در اين مورد چنين مي‌گويد:
"محمدرضا مي‌گفت: در جريان جنگ ويتنام، نفت و بنزين و سوخت هواپيما به آمريکاييان رساندم و حتي هواپيماهاي جنگي ايران را در اختيار سرفرماندهي آمريکا در ويتنام جنوبي قرار دادم. هرچه به من گفتند، از جان و دل پذيرفتم و مانند يک غلام حلقه به گوش، مجري دستورات منطقه‌اي و فرا منطقه‌اي آنها بودم."(7)
چنين است که سوليوان (سفير آمريکا در تهران) از حکومت شاه اين‌گونه تعريف مي‌کند:
"حکومت شاه در ايران به‌عنوان نزديک‌ترين دوست و متحد ما در منطقه و يکي از پايه‌هاي محکم سياست‌هاي ما در خليج‌فارس و آسياي جنوب‌غربي به شمار مي‌آمد. در واشنگتن به‌طور کلي از شاه ايران به‌عنوان يک زمامدار روشن بين و يک متحد قابل اعتماد ياد مي‌شد و نظرات سياسي و خط‌مشي کلي او معمولاً با سياست آمريکا همراه و هماهنگ بود."(8)