مجتبی برزگر
سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر درحالی برگزار شد که این دوره از جشنواره فجر هم همچون دوره‌های قبلی، نقص‌ها و کمبودهای اجرایی و محتوایی فراوانی داشت. اما همچنان بزرگترین ضعف جشنواره فیلم فجر این است که اکثریت فیلم‌هایی که در آن به نمایش در‌می‌آیند، با سیاست‌ها و اولویت‌های کلان نظام منطبق نیستند. برای بررسی چرایی این مشکل با جمال شورجه کارگردان و تهیه کننده سینما و مهدی آذرپندار نویسنده و منتقد سینما گفت‌وگو کردیم.
نبود سیاست و استراتژی
جمال شورجه کارگردان و تهیه‌کننده سینما درباره تضاد عمده فیلم‌های جشنواره فجر با اولویت‌های فرهنگی نظام گفت: این تضاد و ناتوانی هم به سیاست‌ها و هم به خود فیلمسازان برمی‌گردد؛ ما در پرورش نیروی انسانی منطبق با انقلاب و تولید آثار همسو و هم‌گرا با انقلاب سیاستی نداشته ایم. اگر این سیاست‌ وجود داشته باشد و بر اثر سلایق دولت‌ها  دچار دگرگونی نشود ما قطعاً در درازمدت به نتیجه خواهیم رسید، اما در حال حاضر این سیاستگذاری و مدیریت مستمر استراتژیک وجود ندارد.
وی تأکید کرد: به همین دلیل است که با وجود تلاش‌های فراوان و به میدان آمدن یکی پس از دیگری مدیران چه اصولگرا و چه اصلاح‌طلب اما به نتیجه مطلوب نمی‌رسیم. مگر اینکه یک سیاستگذاری درست استراتژیک منطبق با اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی تدوین شود و حتی به صورت قانون دربیاید که دولت‌ها نتوانند آن را تغییر دهند. به گونه‌ای که دولت‌های مختلف مکلف و موظف شوند طبق این نقشه راه حرکت و آن راه را دنبال کنند نه مطابق با سلیقه‌ها، سیاست‌ها، افکار و اندیشه‌های خود مسئولین!
تهیه‌کننده سریال «مردان آنجلس» در خصوص ادامه راه سیاستگذاران در خصوص ارتقاء بدنه جشنواره فیلم فجر منطبق بر سیاست‌های اصلی نظام، خاطرنشان کرد: در کل حوزه فرهنگ و نه فقط سینما که جزئی از فرهنگ به شمار می‌رود به یک سیاستگذاری کلان درازمدت مستمر نیاز داریم. سیاستگذاری‌ای که به صورت قانون دربیاید و به دولت‌ ابلاغ شود تا آن‌ها به اجرای یکسان و به دور از هرگونه اعمال سلیقه مکلف شوند. حتی نظام آموزش عالی در راستای آن حرکت کند؛ با توجه به هزینه‌های کلان میلیونی برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان، فضا و بسترهایی ایجاد شود تا دانشجویان و اساتید از مسیر درست و اصولی منحرف نشوند و مطابق با اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی و نگاه استراتژیک نظام، جذب حوزه فرهنگ و سینما و رشته‌های مختلف هنری شوند.
ضعف سیاست‌های حمایتی
 و هدایتی دولت
مهدی آذرپندار نویسنده و منتقد سینما نیز در خصوص تضاد اکثریت فیلم‌های جشنواره فجر با شاخص‌های انقلابی، تصریح کرد: الان مدت‌هاست مدیران سینمای ایران، خودشان را از هدایتگری جشنواره فیلم فجرکنار کشیده‌اند و بخش‌هایی همچون داوری، برگزاری و... را برای خودشان قائل هستند. حتی ایوبی رئیس سازمان سینمایی وزارت ارشاد صراحتاً اعلام کرده که «وظیفه دولت‌ها کمک به تسریع ایده‌های هنرمندان است». کما اینکه در برنامه بودجه سال 95 هم که ارائه شده، دولت سعی کرده که همه این امور را به بخش خصوصی واگذار کند و خودش بخش نظارت و حداکثر بخش تسریع امور و صدور مجوز را برعهده بگیرد.
وی افزود: دولت دیگر اعتقادی به هدایتگری جشنواره فیلم فجر ندارد و حتی اصراری به جهت‌دهی و اینکه جشنواره را با دیدگاه‌ها و نظرات خود همسو کند نیز ندارد. اصلاً بسیاری در این میان تنها اعتقاد دارند که ما باید در قالب این جشنواره ویترین آثار بزرگ سینمای ایران را به نمایش بگذاریم!
وی تأکید کرد: دولت در بخشی همچون «هنر و تجربه» که باید برای خودش اندک نقش هدایتگری قائل باشد می‌آید و بلیط‌های سینما را از قبل خریداری می‌کند و نتیجه آن هم به فیلم‌های نامناسبی منتهی می‌شود. عمده اجرای نامناسب سیاست‌های سینمایی به عدم مدیریت نادرست فیلم‌های بخش هنر و تجربه برمی‌گردد که دولت اتفاقاً از آن‌ها حمایت می‌کند.
این منتقد و نویسنده سینما تصریح کرد: چنین حمایتی از فیلم‌های «هنر  و نجربه» را کجای دنیا سراغ داریم؟! اگر هم حمایت ‌کنند، اما یکسری از سالن‌های سینمایی خاص را درنظر می‌گیرند نه اینکه بلیت سالن‌ها را بخرند!
وی با اشاره به  ناهمخوانی نام فجر با عملکرد جشنواره فجر گفت: هر نهادی که جشنواره‌ای برگزار می‌کند اگر در آن جشنواره صرفاً یکسری اسامی را گردهم ‌آورد، قطعاً رو به زوال خواهد رفت و اقداماتش خطا خواهد بود. وقتی نام این جشنواره را فجر می‌گذاریم عهده‌دار مسئولیتی خطیر هستیم و بالاخره آثاری که در این جشنواره حضور پیدا می‌کنند باید یک تناسبی با انقلاب داشته باشند.
وی افزود: به نظرم باید در بخش سفارش خودمان را تقویت کنیم. امروز همه دنیا به اصل سفارش‌ دادن اعتقاد دارند؛ الان یک‌سری از فیلمسازان ما از کشورهای خارجی سفارش می‌گیرند اما فضایی درست کرده‌ایم که حتی آن فیلمساز مجبور به انکار این اقدام می‌شود. همه این‌ها باعث می‌شود یک جشنواره‌ای داشته باشیم که بین نام و موضوعاتی که در آن می‌گذرد ارتباطی نباشد؛ به نظر من دولت‌ باید به سرعت از اصل سفارش حمایت کند.