ضرورت جلوگيري از تقلب در علامت استاندارد و اعتماد سازي(بخش‌نخست)
تقویت منزلت استاندارد در نگاه مشتری(گزارش روز)
گالیا توانگر
- علیرضا جمشیدی رئیس سازمان تعزیرات حکومتی کشور: در بازرسی از 17 کارخانه آبلیموسازی، یک قطره آبلیموی طبیعی یافت نشد!
- دکتر رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو:از حدود بیش از 300 نمونه آب‌معدنی که ارزیابی شد، 37 مورد مشکل داشتند. با تصویب کمیته فنی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت در مورد 12 کارخانه مقررشد تولید و توزیع‌شان متوقف شود و پس از اصلاحاتی که انجام می‌دهند و نیز پس از بازرسی و نمونه‌برداری و تایید نمونه، مجددا بتوانند وارد بازار شوند.
- دکتر سهیل اسکندری معاون اداره کل فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو: به تولید کنندگان آبلیمو اعتماد کردیم،فرصت اصلاح دادیم اما دوباره نتایج آزمایش از نمو نه‌ها مایوس‌کننده بود. ما اعتماد کردیم اما پاسخ مناسب را دریافت ننمودیم.
آنچه در بالا خواندید نمونه‌هایی از اخباری است که اخیرا در باب تخلف آشکار از استانداردهای تولید معطوف به برخی اقلام خوراکی منتشر شده‌اند و مشتری را بیش از پیش در اعتماد به بازار خوراکی‌ها از لحاظ کیفیت و رعایت نکات بهداشتی به شک وا داشته‌اند. روشن است که درج علامت جعلی استاندارد بر بدنه اقلام تقلبی ضربات جبران ناپذیری به بدنه اقتصاد کشور به ویژه از لحاظ تولید داخلی وارد می‌سازد و اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند. این روند تشدید شک‌ها در انظارعمومی زمانی اوج می‌گیرد که مردم هر روز از طریق رسانه‌های جمعی خبرها و هشدارهای تقلبی بودن برخی اقلام و کالاها آن هم با برندهای بنام را شنیده ودستخوش تردید‌های بیشتری می‌شوند. یک روز زیر سوال رفتن استانداردهای تولید دامن لبنیات را می‌گیرد و بار دیگر اعلام می‌شود که در آبلیمو‌های صنعتی حتی یک قطره آبلیموی طبیعی نیز یافت نشده است! هر چند تقلب در استاندارد ممکن است در هر صنعت و صنفی رخ دهد، اما اگر این اتفاق درباره خوراکی‌ها باشد چون مستقیما با سلامت جامعه مواجه هستیم، بالطبع با حساسیت‌های بیشتری روبه‌رو خواهیم بود.لذا مقتضی است با ارائه راهکارهای سنجیده و نظارت‌های سفت و سخت، شان و منزلت علامت استاندارد را به پیکره تولیدات داخلی بازگردانیم.
نظارت‌ها باید منطبق براستاندارد‌های‌تولید
سفت و سخت باشند
هر از گاهی وزارت بهداشت نام تعدادی از مواد غذایی غیرمجاز و تقلبی رااعلام می کند.مرد فروشنده با صدای بلند از روی متنی که در یک رسانه دریافت کرده لیست منتشر شده از اقلام خوراکی‌های غیراستاندارد را تند تند می‌خواند. چند مشتری در حالی که در میان قفسه‌ها در جستجوی خوراکی‌های مد نظرشان هستند برای شنیدن نام‌های منتشر شده در این لیست گوش تیز کرده‌اند. برخی نام‌های درج شده در این لیست از برندهای بسیار نام آشنایی هستند که تا کنون صد در صد به آن اعتماد می‌شده و حالا متخلف بودنشان بعد این همه سال به اثبات رسیده است. مرد فروشنده ادامه می‌دهد: آب معدنی دماوند.
جوانی که از یخچال یک شیشه آب معدنی برداشته مردد می‌ماند و سریع شیشه آب معدنی را سر جایش می‌گذارد و می‌گوید: «ای بابا همون آب شیر مثل اینکه بهتره!»
یکی از خانم‌های مشتری می‌گوید:« دکتر نوزاد من اکیدا توصیه کرده حتی برای دخترم آب شیر جوشانده به او ندهم و همان آب شیر را به او بنوشانم. دکتر فرزندم اکیدا با همه آب معدنی‌ها مخالف است و می‌گوید،آب تصفیه شده شیر از همه بهتر است و املاحی دارد که نباید با جوشاندن آنها را از بین برد و گوارش بچه را به آب جوشیده شده عادت داد.»
مرد میانسالی گله مندانه به گزارشگر کیهان می‌گوید: «الان همه خوراکی‌ها مصنوعی‌اند. نمی‌شود که در همه تولیدی‌ها و کارخانه‌ها را پلمب‌کرد و جماعتی را به مشقت بیکاری انداخت. می‌دانید یک روز کارخانه‌ای تعطیل شود چقدر ضرر می‌بیند و جور این ضررها را تنها کارگران آن کارخانه‌ها و خانواده هایشان متحمل می‌شوند؟ باید نظارت‌ها رامنطبق بر استانداردهای تولید، سفت و سخت و ضربتی کرد. نباید گذاشت چندین تن مواد خوراکی غیراستاندارد تولید و از کارخانه به قصد شبکه توزیع خارج شوند، حتی به دست مشتری برسند و تازه بعدها اعلام کنند که این اقلام مشکل دار بوده‌اند. نظارت‌ها باید کاملا علمی و در حین تولید باشند.»
ضرر تقلب در استاندارد بیشتر از تورم
محمد هاشم پور یزدان پرست استاد اقتصاد دانشگاه شیراز صراحتا می‌گوید: «ضرری که کالای غیراستاندارد به بدنه اقتصاد کشور وارد می‌کند از تورم کمتر نبوده وچه بسا بیشتر است.»
وی در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید:«در حال حاضر به دلیل بزرگ شدن و جهانی شدن اقتصاد،کالاها باید مشخصات ثابت، مشخص و روشنی داشته باشند تا مشتری‌های آنها به راحتی و بدون دغدغه براساس نیازهای خود کالاها را تهیه کنند. به همین دلیل در تمامی کشورها موسسات علمی راه اندازی شده‌اند که بر کیفیت کالاها نظارت و مشخصات آنها را تعیین و اعلام می‌کنند. لذا از این طریق اعتماد عمومی جلب می‌شود و خیال مردم نیز راحت است. اما متاسفانه اخیرا در کشور ما دیده شده که عده‌ای سعی دارند با روش‌های تخلف کالاهای تقلبی و غیراستاندارد را به مشتریان و مردم قالب کنند.»
این اقتصاد دان در مورد مقابله با کالاهای تقلبی وغیر استاندارد هم دولت و هم مردم را مسئول دانسته و می‌گوید: «دولت باید نظارت‌های سفت و سختی را اعمال کند که کالای غیراستاندارد تولید و توزیع نشود.مردم نیز کالاهایی را استفاده کنند که استاندارد لازم را داشته باشند.»
یزدان پرست معتقد است که گستره تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای و سایت‌ها نیز برای خرید هر نوع کالایی به سهل پسند شدن سلیقه مشتری‌ها و تشویق برای خرید و استفاده از کالاهای غیراستاندارد دامن می‌زند.
وی می‌گوید: «برای مثال داروهایی که ورزشکاران برای تقویت عضلات خود استفاده می‌کنند، انواع و اقسام لوازم آرایشی غیراستاندارد و مضر و... همگی از جمله اقلامی هستند که در فضای مجازی و ماهواره دائما تبلیغ شده و به فروش می‌رسند. در سال‌های اخیر تبلیغ و فروش فراگیر کرم حلزون را به یاد بیاورید که اوایل فروش انبوه و گسترده‌ای داشت اما بعدها متوجه شدند که نتیجه استفاده از این محصول بر خلاف ادعاهای تبلیغ شده است. و یا فروش کفش‌های چینی بی‌کیفیت با مارک چاپ شده برندهای شناخته شده را یاد آورمی شوم که بعدها مشخص شد چاپ مارک‌ها و برندهای نام آشنا بر بدنه کفش‌های بنجل چینی چیزی جز تقلب نبوده است.»
این اقتصاد دان تاکید دارد بخش دیگری از کالاهای غیراستاندارد معطوف به کالاهایی می‌شود که تاریخ مصرف شان گذشته‌اند. همواره متوجه تاریخ مصرف درج شده بر روی نوشابه ها، داروها، مواد غذایی و...باشید. بخصوص این قبیل اقلام که با سلامت جسم ارتباط مستقیم دارند.
رشد قارچ گونه آبلیموگیری‌ها
و لبنیاتی‌های خانگی
یکی از پیامد تخلف در استانداردهای تولیدی این بوده که این روزها در هر محله‌ای یک آبلیمو فروشی و لبنیاتی سنتی یا جواز افتتاح گرفته و یا در آستانه افتتاح است.
حسن طوسی یکی از اهالی محله‌های شرق تهران در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «وقتی بر روی استانداردهای تولید در کارخانه‌ها که خود باید آزمایشگاه کنترل کیفیت داشته باشند و از هر لحاظ محصولشان را آزمایش کنند آن نظارت‌های لازم صورت نمی‌گیرد، دیگر به تولیدات خانگی و زیر زمینی چطور می‌توان اعتماد داشت!؟»
علی شریعتی مشاور عالی کانون صنایع غذایی درباره دلایل تخلف در تولید اقلام خوراکی نظیر آبلیمو توضیح می‌دهد: «به علت تفاوت قوانین و تکثر واحدهای صنفی، این نظارت با آن شدتی که باید، اعمال نمی‌شود و همین عدم توازن در نظارت‌ها روی صنایع و صنوف غذایی باعث می‌شود برخی واحدهای صنفی به حیاط خلوت متخلفین تبدیل شوند.»
این فعال صنایع غذایی با اشاره به تولید خانگی و سنتی آبلیموها در سطح بازار می‌افزاید: «قوانین کیفری جریمه‌های سنگینی برای برخورد با واحدهای صنعتی متخلف در نظر گرفته است؛ مثلا برندهای صنعتی که برخی از آنها ملی هستند و اکثرا دهها میلیارد ارزش دارند اگر یک روز با توقف مواجه شوند با خسارت‌های سنگینی روبرو می‌شوند. در حالی که می‌بینیم با مطرح شدن برخی مسائل مانند پالم در لبنیات صنعتی، شاهد رشد قارچ گونه مغازه‌های تولید لبنیات سنتی با نظارت‌هایی نامتوازن نسبت به واحدهای مشابه صنعتی هستیم. امروز هم شاهد هستیم واحدهای صنفی مانند میوه فروشی‌ها به علت حاشیه سود بالا و نظارت حداقلی، آبلیمو و آبغوره‌های خانگی و غیرپاستوریزه ارائه می‌کنند.»
متوجه تاریخ انقضا اقلام خوراکی باشید
زیور حسنی مادری که برای خرید شکلات به سوپر مارکت محله آمده با جابه جا کردن چندین بسته و خواندن اطلاعات روی بسته شکلات‌ها اخم کرده و می‌گوید: «استاندارد خوراکی‌ها تنها محدود به رعایت استاندارد در زمان تولید نمی‌شود.»
وی سعی می‌کند طوری صحبت کند که فروشنده متوجه او نشود. این بانو ادامه می‌دهد: «به تاریخ انقضا نگاه کنید. الان تاریخ مصرف این شکلات‌ها تمام شده، اما فروشنده هنوزهم این بسته شکلات‌ها را از قفسه‌های خود خارج نکرده است.»محمد محمدی مدیر کل تعزیرات حکومتی استان تهران با اشاره به افزایش گزارش تخلف و بررسی‌های میدانی انجام شده از شرکت‌های تولید آبمیوه و مرکبات می‌گوید: «برخی شرکت‌های تولید آبلیمو و آبمیوه که تعداد آنها نیز رو به افزایش است، با درج نام و تصویر میوه و مرکباتی همچون آلبالو، لیمو و ... کالای خود را به عنوان آبمیوه طبیعی عرضه می‌کنند در حالی که مواد متشکله آنها میوه یا مرکبات طبیعی نبوده و حاوی فرآورده‌های شیمیایی است.»
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان تهران می‌افزاید: «در بسته‌بندی این کالاها همچنین از پروانه بهره‌برداری و برچسب استاندارد استفاده شده است. از آنجا که عبارت و تصویر مندرج در ظروف با محتوای آن مطابقت ندارد و از مصادیق آشکار تقلب است ضروری است به فوریت افراد خاطی شناسایی و پرونده‌های تخلف تنظیم و برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارجاع شود.»
شیوهای جدید برای اعمال استاندارد درتولید خوراکی‌ها
در دنياي امروز روش‌هاي قديمي كنترل بهداشتي كه صرفاً متكي بر آزمايش محصول نهايي مي‌باشد، منسوخ گرديده است، زيرا عوامل ناخواسته بي‌شماري وجود دارند كه مي‌توانند پروسه فرآيند محصولات غذايی را تحت الشعاع خود قرار دهند.
از نقاط قوت سيستم HACCP -که شیوهای جدید در کنترل کیفیت و بهداشت تولید اقلام خوراکی است- يا به عبارت ديگر مدیريت تضمين سلامت و ايمني غذا مي‌توان به شناسايي، ارزيابي و تجزيه و تحليل كليه مخاطرات آنها اشاره کرد. اين سيستم با استفاده از ابزارهاي عملي و جديدترين يافته‌هاي علمي و بهداشتي، پس از تعريف مراحل گوناگون توليد يك ماده غذايي، كليه مخاطرات مربوط به هر محله را شناسايي و راهكارهاي لازم جهت حذف يا كاهش سطوح خطرات در حدود قابل قبول را ارائه مي‌دهد.
برخي از مزاياي حاصل از كاربرد سيستم HACCP عبارتند از: طبقه‌بندي مصرف‌كنندگان محصولات غذايي به گروههاي مختلف. كنترل و نظارت بهداشت بر خريد مواد اوليه و فراهم نمودن امكان توليد محصولي سالم، برقراري ارتباط با مشتريان و بررسي شكايت‌ها و درخواست‌هاي آنان، آموزش كليه كاركنان در همه سطوح سازماني و به وجود آوردن نوعي تعهد و احساس مسئوليت در قبال فعاليت‌هاي درون سازمان. بالا بردن سطح سلامت و بهداشت جامعه و كاهش هزينه‌هاي خدمات درماني، فراهم آوردن بستر مناسب جهت صادرات محصولات غذايي و امكان رقابت با ساير كشورها، از طريق توليد محصولاتي منطبق بر موازين بهداشتي بين‌المللي.
- علیرضا جمشیدی رئیس سازمان تعزیرات حکومتی کشور: در بازرسی از 17 کارخانه آبلیموسازی، یک قطره آبلیموی طبیعی یافت نشد!
- دکتر رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو:از حدود بیش از 300 نمونه آب‌معدنی که ارزیابی شد، 37 مورد مشکل داشتند. با تصویب کمیته فنی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت در مورد 12 کارخانه مقررشد تولید و توزیع‌شان متوقف شود و پس از اصلاحاتی که انجام می‌دهند و نیز پس از بازرسی و نمونه‌برداری و تایید نمونه، مجددا بتوانند وارد بازار شوند.
- دکتر سهیل اسکندری معاون اداره کل فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو: به تولید کنندگان آبلیمو اعتماد کردیم،فرصت اصلاح دادیم اما دوباره نتایج آزمایش از نمو نه‌ها مایوس‌کننده بود. ما اعتماد کردیم اما پاسخ مناسب را دریافت ننمودیم.
آنچه در بالا خواندید نمونه‌هایی از اخباری است که اخیرا در باب تخلف آشکار از استانداردهای تولید معطوف به برخی اقلام خوراکی منتشر شده‌اند و مشتری را بیش از پیش در اعتماد به بازار خوراکی‌ها از لحاظ کیفیت و رعایت نکات بهداشتی به شک وا داشته‌اند. روشن است که درج علامت جعلی استاندارد بر بدنه اقلام تقلبی ضربات جبران ناپذیری به بدنه اقتصاد کشور به ویژه از لحاظ تولید داخلی وارد می‌سازد و اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند. این روند تشدید شک‌ها در انظارعمومی زمانی اوج می‌گیرد که مردم هر روز از طریق رسانه‌های جمعی خبرها و هشدارهای تقلبی بودن برخی اقلام و کالاها آن هم با برندهای بنام را شنیده ودستخوش تردید‌های بیشتری می‌شوند. یک روز زیر سوال رفتن استانداردهای تولید دامن لبنیات را می‌گیرد و بار دیگر اعلام می‌شود که در آبلیمو‌های صنعتی حتی یک قطره آبلیموی طبیعی نیز یافت نشده است! هر چند تقلب در استاندارد ممکن است در هر صنعت و صنفی رخ دهد، اما اگر این اتفاق درباره خوراکی‌ها باشد چون مستقیما با سلامت جامعه مواجه هستیم، بالطبع با حساسیت‌های بیشتری روبه‌رو خواهیم بود.لذا مقتضی است با ارائه راهکارهای سنجیده و نظارت‌های سفت و سخت، شان و منزلت علامت استاندارد را به پیکره تولیدات داخلی بازگردانیم.
نظارت‌ها باید منطبق براستاندارد‌های‌تولید
سفت و سخت باشند
هر از گاهی وزارت بهداشت نام تعدادی از مواد غذایی غیرمجاز و تقلبی رااعلام می کند.مرد فروشنده با صدای بلند از روی متنی که در یک رسانه دریافت کرده لیست منتشر شده از اقلام خوراکی‌های غیراستاندارد را تند تند می‌خواند. چند مشتری در حالی که در میان قفسه‌ها در جستجوی خوراکی‌های مد نظرشان هستند برای شنیدن نام‌های منتشر شده در این لیست گوش تیز کرده‌اند. برخی نام‌های درج شده در این لیست از برندهای بسیار نام آشنایی هستند که تا کنون صد در صد به آن اعتماد می‌شده و حالا متخلف بودنشان بعد این همه سال به اثبات رسیده است. مرد فروشنده ادامه می‌دهد: آب معدنی دماوند.
جوانی که از یخچال یک شیشه آب معدنی برداشته مردد می‌ماند و سریع شیشه آب معدنی را سر جایش می‌گذارد و می‌گوید: «ای بابا همون آب شیر مثل اینکه بهتره!»
یکی از خانم‌های مشتری می‌گوید:« دکتر نوزاد من اکیدا توصیه کرده حتی برای دخترم آب شیر جوشانده به او ندهم و همان آب شیر را به او بنوشانم. دکتر فرزندم اکیدا با همه آب معدنی‌ها مخالف است و می‌گوید،آب تصفیه شده شیر از همه بهتر است و املاحی دارد که نباید با جوشاندن آنها را از بین برد و گوارش بچه را به آب جوشیده شده عادت داد.»
مرد میانسالی گله مندانه به گزارشگر کیهان می‌گوید: «الان همه خوراکی‌ها مصنوعی‌اند. نمی‌شود که در همه تولیدی‌ها و کارخانه‌ها را پلمب‌کرد و جماعتی را به مشقت بیکاری انداخت. می‌دانید یک روز کارخانه‌ای تعطیل شود چقدر ضرر می‌بیند و جور این ضررها را تنها کارگران آن کارخانه‌ها و خانواده هایشان متحمل می‌شوند؟ باید نظارت‌ها رامنطبق بر استانداردهای تولید، سفت و سخت و ضربتی کرد. نباید گذاشت چندین تن مواد خوراکی غیراستاندارد تولید و از کارخانه به قصد شبکه توزیع خارج شوند، حتی به دست مشتری برسند و تازه بعدها اعلام کنند که این اقلام مشکل دار بوده‌اند. نظارت‌ها باید کاملا علمی و در حین تولید باشند.»
ضرر تقلب در استاندارد بیشتر از تورم
محمد هاشم پور یزدان پرست استاد اقتصاد دانشگاه شیراز صراحتا می‌گوید: «ضرری که کالای غیراستاندارد به بدنه اقتصاد کشور وارد می‌کند از تورم کمتر نبوده وچه بسا بیشتر است.»
وی در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید:«در حال حاضر به دلیل بزرگ شدن و جهانی شدن اقتصاد،کالاها باید مشخصات ثابت، مشخص و روشنی داشته باشند تا مشتری‌های آنها به راحتی و بدون دغدغه براساس نیازهای خود کالاها را تهیه کنند. به همین دلیل در تمامی کشورها موسسات علمی راه اندازی شده‌اند که بر کیفیت کالاها نظارت و مشخصات آنها را تعیین و اعلام می‌کنند. لذا از این طریق اعتماد عمومی جلب می‌شود و خیال مردم نیز راحت است. اما متاسفانه اخیرا در کشور ما دیده شده که عده‌ای سعی دارند با روش‌های تخلف کالاهای تقلبی و غیراستاندارد را به مشتریان و مردم قالب کنند.»
این اقتصاد دان در مورد مقابله با کالاهای تقلبی وغیر استاندارد هم دولت و هم مردم را مسئول دانسته و می‌گوید: «دولت باید نظارت‌های سفت و سختی را اعمال کند که کالای غیراستاندارد تولید و توزیع نشود.مردم نیز کالاهایی را استفاده کنند که استاندارد لازم را داشته باشند.»
یزدان پرست معتقد است که گستره تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای و سایت‌ها نیز برای خرید هر نوع کالایی به سهل پسند شدن سلیقه مشتری‌ها و تشویق برای خرید و استفاده از کالاهای غیراستاندارد دامن می‌زند.
وی می‌گوید: «برای مثال داروهایی که ورزشکاران برای تقویت عضلات خود استفاده می‌کنند، انواع و اقسام لوازم آرایشی غیراستاندارد و مضر و... همگی از جمله اقلامی هستند که در فضای مجازی و ماهواره دائما تبلیغ شده و به فروش می‌رسند. در سال‌های اخیر تبلیغ و فروش فراگیر کرم حلزون را به یاد بیاورید که اوایل فروش انبوه و گسترده‌ای داشت اما بعدها متوجه شدند که نتیجه استفاده از این محصول بر خلاف ادعاهای تبلیغ شده است. و یا فروش کفش‌های چینی بی‌کیفیت با مارک چاپ شده برندهای شناخته شده را یاد آورمی شوم که بعدها مشخص شد چاپ مارک‌ها و برندهای نام آشنا بر بدنه کفش‌های بنجل چینی چیزی جز تقلب نبوده است.»
این اقتصاد دان تاکید دارد بخش دیگری از کالاهای غیراستاندارد معطوف به کالاهایی می‌شود که تاریخ مصرف شان گذشته‌اند. همواره متوجه تاریخ مصرف درج شده بر روی نوشابه ها، داروها، مواد غذایی و...باشید. بخصوص این قبیل اقلام که با سلامت جسم ارتباط مستقیم دارند.
رشد قارچ گونه آبلیموگیری‌ها
و لبنیاتی‌های خانگی
یکی از پیامد تخلف در استانداردهای تولیدی این بوده که این روزها در هر محله‌ای یک آبلیمو فروشی و لبنیاتی سنتی یا جواز افتتاح گرفته و یا در آستانه افتتاح است.
حسن طوسی یکی از اهالی محله‌های شرق تهران در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «وقتی بر روی استانداردهای تولید در کارخانه‌ها که خود باید آزمایشگاه کنترل کیفیت داشته باشند و از هر لحاظ محصولشان را آزمایش کنند آن نظارت‌های لازم صورت نمی‌گیرد، دیگر به تولیدات خانگی و زیر زمینی چطور می‌توان اعتماد داشت!؟»
علی شریعتی مشاور عالی کانون صنایع غذایی درباره دلایل تخلف در تولید اقلام خوراکی نظیر آبلیمو توضیح می‌دهد: «به علت تفاوت قوانین و تکثر واحدهای صنفی، این نظارت با آن شدتی که باید، اعمال نمی‌شود و همین عدم توازن در نظارت‌ها روی صنایع و صنوف غذایی باعث می‌شود برخی واحدهای صنفی به حیاط خلوت متخلفین تبدیل شوند.»
این فعال صنایع غذایی با اشاره به تولید خانگی و سنتی آبلیموها در سطح بازار می‌افزاید: «قوانین کیفری جریمه‌های سنگینی برای برخورد با واحدهای صنعتی متخلف در نظر گرفته است؛ مثلا برندهای صنعتی که برخی از آنها ملی هستند و اکثرا دهها میلیارد ارزش دارند اگر یک روز با توقف مواجه شوند با خسارت‌های سنگینی روبرو می‌شوند. در حالی که می‌بینیم با مطرح شدن برخی مسائل مانند پالم در لبنیات صنعتی، شاهد رشد قارچ گونه مغازه‌های تولید لبنیات سنتی با نظارت‌هایی نامتوازن نسبت به واحدهای مشابه صنعتی هستیم. امروز هم شاهد هستیم واحدهای صنفی مانند میوه فروشی‌ها به علت حاشیه سود بالا و نظارت حداقلی، آبلیمو و آبغوره‌های خانگی و غیرپاستوریزه ارائه می‌کنند.»
متوجه تاریخ انقضا اقلام خوراکی باشید
زیور حسنی مادری که برای خرید شکلات به سوپر مارکت محله آمده با جابه جا کردن چندین بسته و خواندن اطلاعات روی بسته شکلات‌ها اخم کرده و می‌گوید: «استاندارد خوراکی‌ها تنها محدود به رعایت استاندارد در زمان تولید نمی‌شود.»
وی سعی می‌کند طوری صحبت کند که فروشنده متوجه او نشود. این بانو ادامه می‌دهد: «به تاریخ انقضا نگاه کنید. الان تاریخ مصرف این شکلات‌ها تمام شده، اما فروشنده هنوزهم این بسته شکلات‌ها را از قفسه‌های خود خارج نکرده است.»محمد محمدی مدیر کل تعزیرات حکومتی استان تهران با اشاره به افزایش گزارش تخلف و بررسی‌های میدانی انجام شده از شرکت‌های تولید آبمیوه و مرکبات می‌گوید: «برخی شرکت‌های تولید آبلیمو و آبمیوه که تعداد آنها نیز رو به افزایش است، با درج نام و تصویر میوه و مرکباتی همچون آلبالو، لیمو و ... کالای خود را به عنوان آبمیوه طبیعی عرضه می‌کنند در حالی که مواد متشکله آنها میوه یا مرکبات طبیعی نبوده و حاوی فرآورده‌های شیمیایی است.»
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان تهران می‌افزاید: «در بسته‌بندی این کالاها همچنین از پروانه بهره‌برداری و برچسب استاندارد استفاده شده است. از آنجا که عبارت و تصویر مندرج در ظروف با محتوای آن مطابقت ندارد و از مصادیق آشکار تقلب است ضروری است به فوریت افراد خاطی شناسایی و پرونده‌های تخلف تنظیم و برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارجاع شود.»
شیوهای جدید برای اعمال استاندارد درتولید خوراکی‌ها
در دنياي امروز روش‌هاي قديمي كنترل بهداشتي كه صرفاً متكي بر آزمايش محصول نهايي مي‌باشد، منسوخ گرديده است، زيرا عوامل ناخواسته بي‌شماري وجود دارند كه مي‌توانند پروسه فرآيند محصولات غذايی را تحت الشعاع خود قرار دهند.
از نقاط قوت سيستم HACCP -که شیوهای جدید در کنترل کیفیت و بهداشت تولید اقلام خوراکی است- يا به عبارت ديگر مدیريت تضمين سلامت و ايمني غذا مي‌توان به شناسايي، ارزيابي و تجزيه و تحليل كليه مخاطرات آنها اشاره کرد. اين سيستم با استفاده از ابزارهاي عملي و جديدترين يافته‌هاي علمي و بهداشتي، پس از تعريف مراحل گوناگون توليد يك ماده غذايي، كليه مخاطرات مربوط به هر محله را شناسايي و راهكارهاي لازم جهت حذف يا كاهش سطوح خطرات در حدود قابل قبول را ارائه مي‌دهد.
برخي از مزاياي حاصل از كاربرد سيستم HACCP عبارتند از: طبقه‌بندي مصرف‌كنندگان محصولات غذايي به گروههاي مختلف. كنترل و نظارت بهداشت بر خريد مواد اوليه و فراهم نمودن امكان توليد محصولي سالم، برقراري ارتباط با مشتريان و بررسي شكايت‌ها و درخواست‌هاي آنان، آموزش كليه كاركنان در همه سطوح سازماني و به وجود آوردن نوعي تعهد و احساس مسئوليت در قبال فعاليت‌هاي درون سازمان. بالا بردن سطح سلامت و بهداشت جامعه و كاهش هزينه‌هاي خدمات درماني، فراهم آوردن بستر مناسب جهت صادرات محصولات غذايي و امكان رقابت با ساير كشورها، از طريق توليد محصولاتي منطبق بر موازين بهداشتي بين‌المللي.