لزوم پرهیز سالک از جایگزینهای حبالله(سلوک عارفانه)
(بدان ای سالک طریق حق!) خدای متعال در قرآن کریم میفرماید: کسانی که ایمان آوردهاند، بیشتر از همه خدا را دوست دارند. «الذین امنو اشد حبالله» از طرفی خدای رحمان در یک حدیث قدسی میفرماید:
«من هیچگاه حب خود و حب دنیا را در یک قلب جمع نمیکنم.»
این بدان معنا است که هر قلبی ظرفیت یک حب را دارد، حب خدا یا حب دنیا. حال سؤال این است که جایگزینهای حبالله در دل انسان کدام است؟ براساس روایتی دیگر از امام صادق(ع) آن حضرت میفرماید: شش حب است که جایگزین حبالله میشود و انسان به سبب آنها معصیت و نافرمانی خدا را انجام میدهد، که عبارتند از: 1- حبالدنیا 2- حب الرئاسه 3- حبالطعام 4- حبالنساء 5- حب النوم 6- حب الراحه (بحارالانوار، ج 7، ص 60) هر یک از این حبها زمانی جایگزین حبالله میشود که برای انسان ارزش ذاتی و استقلالی پیدا کند، بنابراین حبهای دیگر اگر در راستا و طول حبالله باشد منافاتی با حبالله پیدا نمیکند، کما اینکه در روایات آمده است: «حبالنساء من الایمان» و یا «حبالوطن منالایمان» و این حبها تعارضی با حبالله پیدا نمیکند، زیرا نگاه به زن یا وطن و یا... در این مقام الهی است و نه مادی و استقلالی. همچنین سایر حبها وقتی ذاتی و استقلالی نباشد، درمقابل حبالله قرار نمیگیرد و منافاتی با حبالله پیدا نمیکند. همانگونه که امام صادق(ع) میفرماید: «هر کس برای خدا دوست بدارد و برای خدا دشمن بدارد و برای خدا عطا کند، پس او از کسانی است که ایمانش کامل شده است.» (الکافی، ج 2، ص 124)