بازسازی شگرد لو رفته ژنو در مذاکرات وین(خبر ویژه)
شگرد آمریکاییها برای کسب امتیاز بیشتر از مقامات ایرانی در حالی دستیابی به توافق هستهای را با تاخیر مواجه کرد که نگرانیها از فشار برای تحمیل چارچوب لوزان به عنوان چارچوب توافق نهایی افزایش یافته است.
یک منبع آگاه از روند مذاکرات ایران و 5+1 در گفتگو با رجانیوز با اعلام این خبر اعلام کرد که پس از تغییر مسیر آمریکا در ساعات پایانی که در شامگاه چهارشنبه افق مذاکرات را تیره کرد، هماکنون تلاشها به سمت تاکید بر روی توافق لوزان به عنوان چارچوب توافق احتمالی معطوف شده است، این در حالی است که موارد موجود در چارچوب توافق لوزان، کاملا مغایر با معیارهای یک توافق خوب بوده و کشور را با آسیبهای جدی در حوزه امنیت ملی روبرو خواهد کرد.
به گفته این منبع آگاه، آمریکاییها درباره متن قطعنامه شورای امنیت و تحریمهایی که قرار است در این قطعنامه گنجانده شود پای خواستههای خود را فراتر از خواستههای قبلی گذاشتند و عملا به دنبال آن هستند که علاوه بر حفظ رژیم تحریمهای خود، ساختار تحریمهای شورای امنیت را نیز حفظ کنند.
شگرد آمریکا برای تحمیل برخی توافقات به طرف مقابل در دقیقه 90، شگردی است که پیش از این و در توافق ژنو نیز با موفقیت از سوی آمریکا پیاده شد، به نحوی که پیشنهادهای مطرح شده از سوی آمریکا در مذاکرات مسقط که کاملا متفاوت با توافقات قبلی با ایران بود، هر چند در ابتدای کار با عصبانیت و حیرت طرف ایرانی روبرو شد، اما در نهایت به موافقت با این پیشنهادات در مذاکرات بعدی و توافق لوزان منجر شد.
بر همین اساس، تجربه ژنو، تمدید ژنو و لوزان، از جمله تجربههای موفق آمریکاییها برای به دست آوردن امتیازات بیشتر در دقیقه 90 مذاکرات بوده است.
ادامه یافتن مذاکرات با وجود زدن زیر تعهدات در دقیقه 90 بیانگر آن است که آمریکاییها در ساختار محاسباتی خود به این نتیجه رسیدهاند که فشار بیشتر نه تنها سبب بنبست مذاکرات نمیشود بلکه باعث جلوگیری از ارائه درخواستهای بیشتر طرف مقابل شده و به منظور جلوگیری از افزایش درخواستهای زیادهخواهانه آمریکا، طرف مقابل حاضر است برای توافق بر سر موضوعات محل اختلاف نیز کوتاه بیاید. این سیاست آمریکاییها کار را به جایی رسانده که اکنون مباحث را به این سمت بکشاند تا توافق لوزان را به عنوان محور و مبنای توافق نهایی به حساب آورد، این در حالی است که آنچه در لوزان مورد توافق قرار گرفته با خطوط قرمز نظام فاصله بسیاری دارد به گونهای که موارد متعددی از محورهای لوزان، در ماههای گذشته به عنوان خطوط قرمز قطعی نظام مطرح شده و با صراحت تیم مذاکرهکننده ایران از پذیرش آن تعهدات در توافق نهایی نهی شدهاند.
بازرسیهای نظامی و فراقانونی، محدودیت گسترده در تحقیق و توسعه دانش و صنعت هستهای و توقف تدریجی و مشروط بسیاری از تحریمهای مهم بهمراه حفظ ساختار کلی تحریمهای آمریکا و سازمان ملل، از مهمترین محورهای توافق لوزان بوده است که مبنا قرار گرفتن آن برای توافق نهایی، به هیچوجه خطوط قرمز و منافع اصلی نظام را تامین نخواهد کرد.