مشفق کاشانی الگوي اهل ادب
علی خوشه چرخ‌آرانی
چهل روز پيش غزل سراي بزرگ معاصر، شاعر دين‌مدار، مشفق كاشاني رخ در نقاب خاك كشيد و دوستان و ارادتمندان خود را در سوگ نشاند، شاعري بلندآوازه كه فراتر از هنر شاعري، به فضايلي همچون فروتني، مناعت طبع و ادب و پاك بازي و آزادگي، وقار و متانت آراسته بود و شعر و قلم و سخن ايشان مدافع مرزهاي فرهنگ اسلامي اين سرزمين بود. استاد مشفق شاعر آزاده‌اي بود كه هنر خود را مايه حقارت خود نكرد و گوهر مناعت طبع و عزت خويش را از دست نداد و هيچگاه جانب مردم را رها نساخت:
عباس كي منش معروف به مشفق كاشاني در سال 1304 در شهر ادب‌پرور كاشان ديده به جهان گشود و از دوستان معروف و صميمي سهراب سپهري بود كه به همراهي برخي از شاعران از جمله مهرداد اوستا، طاهره صفارزاده و علي موسوي گرمارودي از چهره‌هاي برجسته شعر بودند كه با حركت مردم انقلابي ايران به رهبري امام خميني همراهي و آنان را تأييد كردند به همين جهت از سوي بسياري از محافل روشن فكري هدف تحريم حضوري و فكري قرار گرفتند. در سال‌هاي دفاع مقدس نيز مكرر مشفق در جمع رزمندگان حضور مي‌يافت و با اشعار حماسي و شورانگيز خود در تقويت روحي رزمندگان و ضرورت دفاع از كشور بر پايه انديشه‌هاي امام راحل مي‌كوشيد. او در مراسم دومين همايش چهره‌هاي ماندگار در سال 1382 به عنوان چهره ماندگار ادبيات فارسي تقدير قرار گرفت.
رهبر معظم انقلاب اسلامي در خصوص شعر مشفق عقيده دارند كه: جناب آقاي مشفق از شعراي خوب زمان ما هستند. بنده از قديم با بعضي از اشعار ايشان در مطبوعات و اين‌ها آشنا بودم و شخص ايشان را هم كه از اوايل انقلاب به اتفاق آقاي حميد و مرحوم شاهرخي و اين‌ها مكرر آقايان را زيارت مي‌كرديم. از شعرهايشان مي‌شنيديم، استفاده مي‌كرديم و غزل ايشان، غزل پخته و مضمون‌دار و خوش اسلوبي است، يعني يكي از غزل‌سرايان پخته زمان ما جناب آقاي مشفق هستند، بيشتر سبك عراقي و در عين حال داراي مضمون، داراي الفاظ شسته رفته و پخته ـ غزل ايشان را تشكيل مي‌دهد. حالا البته ايشان در مضمون ديگر هم شعر مي‌گويند. قصيده هم مي‌گويند، قطعه هم مي‌گويند، لكن غزل ايشان يك برجستگي ويژه دارد. در جلسات شعري اي كه بنده در آن جاها حضور داشته‌ام و توانسته‌ام بشنوم، از شعرها، شعر ايشان هميشه يك شيريني و برجستگي و زيبايي خاص داشته،جا دارد كه ايشان حقيقتاً تشويق بشود. علاوه بر جنبه‌ي شعري محض، دو خصوصيت ديگر هم در آقاي مشفق هست كه قابل توجه است، يكي اين كه شعر ايشان در خدمت هدف‌ها قرار مي‌گيرد، در خدمت هدف‌هاي ديني و هدف‌هاي انقلابي از اوايل انقلاب، از قبل از انقلاب هم شايد اين جور بوده‌اند، اما آنچه من اطلاع دارم در دوران انقلاب است. شعر ايشان چه شعر مذهبي و به اصطلاح شعر آييني‌اي كه ايشان گفتند در مدايح و در موضوعات مربوط به ائمه عليهم السلام و چه شعرهايي كه درباره مسائل انقلاب گفتند همه اين‌ها شعرهاي مفيد و اثرگذاري است. آن بيت اول همين غزلي كه الآن ايشان گفتند به نظر من مي‌ارزد به خيلي از شعرها و گفته‌ها و نوشته‌ها. در وقتي كه دشمن و بعضي از دوستان نادان سعي مي‌كنند فضاها را تيره و تار جلوه دهند، مي‌گويند هرکس هوش و گوشي وجود دارد اينجا پنجره‌ها باز است. اين‌ها خيلي نكات مهمي است؛
نکته دوم شخصیت خود ایشان است، ایشان یک انسان محترم، و آراسته به اخلاق خوب، به رفتار خوب محسوب می‌شوند و ما در طول این حدود سی و چند سال که با ایشان آشنا هستیم و مرتبطیم و از ایشان شنیدیم و گاهی با ایشان نشست و برخاست کردیم، همیشه این رفتار را از ایشان ملاحظه کرده‌ایم. استاد مشفق آثار ماندگاری از خویش به جای نهاده‌اند که برخی از آنها عبارتند از: صلای غم که تضمین12بند محتشم کاشانی است، سرود زندگی، شراب آفتاب، بهارسرخ، نقشبندان غزل، خلوت انس، انوار15خرداد، تصحیح دیوان حاج سلیمان صباحی بیدگلی با همکاری پرتو بیضایی و...که این کثرت آثار موید این است که ایشان سهم به سزایی در پاسداشت شعر و ادب فارسی داشته‌اند. استاد مشفق علاوه بر تحقیق و تألیف، در زمینه‌ی شعر نیز حلقه‌ی غزل دیروز و امروز فارسی به شمار می‌رفت و به راستی که ایشان به همراه بزرگوارانی هم چون محمود شاهرخی و سپیده کاشانی به شکلی غزل بعد از انقلاب را شکل دادند که ما امروزه می‌توانیم جایگاه بلند آن را ببینیم و به دیگران عبارت، سلامت شعر معاصر ما امروز مدیون تلاش‌های شاعرانی هم چون شفق است که باید ایشان را از وارثان گنجینه هزار ساله شعر فاخر و نادر فارسی محسوب کرد.
چهل روز پيش غزل سراي بزرگ معاصر، شاعر دين‌مدار، مشفق كاشاني رخ در نقاب خاك كشيد و دوستان و ارادتمندان خود را در سوگ نشاند، شاعري بلندآوازه كه فراتر از هنر شاعري، به فضايلي همچون فروتني، مناعت طبع و ادب و پاك بازي و آزادگي، وقار و متانت آراسته بود و شعر و قلم و سخن ايشان مدافع مرزهاي فرهنگ اسلامي اين سرزمين بود. استاد مشفق شاعر آزاده‌اي بود كه هنر خود را مايه حقارت خود نكرد و گوهر مناعت طبع و عزت خويش را از دست نداد و هيچگاه جانب مردم را رها نساخت:
عباس كي منش معروف به مشفق كاشاني در سال 1304 در شهر ادب‌پرور كاشان ديده به جهان گشود و از دوستان معروف و صميمي سهراب سپهري بود كه به همراهي برخي از شاعران از جمله مهرداد اوستا، طاهره صفارزاده و علي موسوي گرمارودي از چهره‌هاي برجسته شعر بودند كه با حركت مردم انقلابي ايران به رهبري امام خميني همراهي و آنان را تأييد كردند به همين جهت از سوي بسياري از محافل روشن فكري هدف تحريم حضوري و فكري قرار گرفتند. در سال‌هاي دفاع مقدس نيز مكرر مشفق در جمع رزمندگان حضور مي‌يافت و با اشعار حماسي و شورانگيز خود در تقويت روحي رزمندگان و ضرورت دفاع از كشور بر پايه انديشه‌هاي امام راحل مي‌كوشيد. او در مراسم دومين همايش چهره‌هاي ماندگار در سال 1382 به عنوان چهره ماندگار ادبيات فارسي تقدير قرار گرفت.
رهبر معظم انقلاب اسلامي در خصوص شعر مشفق عقيده دارند كه: جناب آقاي مشفق از شعراي خوب زمان ما هستند. بنده از قديم با بعضي از اشعار ايشان در مطبوعات و اين‌ها آشنا بودم و شخص ايشان را هم كه از اوايل انقلاب به اتفاق آقاي حميد و مرحوم شاهرخي و اين‌ها مكرر آقايان را زيارت مي‌كرديم. از شعرهايشان مي‌شنيديم، استفاده مي‌كرديم و غزل ايشان، غزل پخته و مضمون‌دار و خوش اسلوبي است، يعني يكي از غزل‌سرايان پخته زمان ما جناب آقاي مشفق هستند، بيشتر سبك عراقي و در عين حال داراي مضمون، داراي الفاظ شسته رفته و پخته ـ غزل ايشان را تشكيل مي‌دهد. حالا البته ايشان در مضمون ديگر هم شعر مي‌گويند. قصيده هم مي‌گويند، قطعه هم مي‌گويند، لكن غزل ايشان يك برجستگي ويژه دارد. در جلسات شعري اي كه بنده در آن جاها حضور داشته‌ام و توانسته‌ام بشنوم، از شعرها، شعر ايشان هميشه يك شيريني و برجستگي و زيبايي خاص داشته،جا دارد كه ايشان حقيقتاً تشويق بشود. علاوه بر جنبه‌ي شعري محض، دو خصوصيت ديگر هم در آقاي مشفق هست كه قابل توجه است، يكي اين كه شعر ايشان در خدمت هدف‌ها قرار مي‌گيرد، در خدمت هدف‌هاي ديني و هدف‌هاي انقلابي از اوايل انقلاب، از قبل از انقلاب هم شايد اين جور بوده‌اند، اما آنچه من اطلاع دارم در دوران انقلاب است. شعر ايشان چه شعر مذهبي و به اصطلاح شعر آييني‌اي كه ايشان گفتند در مدايح و در موضوعات مربوط به ائمه عليهم السلام و چه شعرهايي كه درباره مسائل انقلاب گفتند همه اين‌ها شعرهاي مفيد و اثرگذاري است. آن بيت اول همين غزلي كه الآن ايشان گفتند به نظر من مي‌ارزد به خيلي از شعرها و گفته‌ها و نوشته‌ها. در وقتي كه دشمن و بعضي از دوستان نادان سعي مي‌كنند فضاها را تيره و تار جلوه دهند، مي‌گويند هرکس هوش و گوشي وجود دارد اينجا پنجره‌ها باز است. اين‌ها خيلي نكات مهمي است؛
نکته دوم شخصیت خود ایشان است، ایشان یک انسان محترم، و آراسته به اخلاق خوب، به رفتار خوب محسوب می‌شوند و ما در طول این حدود سی و چند سال که با ایشان آشنا هستیم و مرتبطیم و از ایشان شنیدیم و گاهی با ایشان نشست و برخاست کردیم، همیشه این رفتار را از ایشان ملاحظه کرده‌ایم. استاد مشفق آثار ماندگاری از خویش به جای نهاده‌اند که برخی از آنها عبارتند از: صلای غم که تضمین12بند محتشم کاشانی است، سرود زندگی، شراب آفتاب، بهارسرخ، نقشبندان غزل، خلوت انس، انوار15خرداد، تصحیح دیوان حاج سلیمان صباحی بیدگلی با همکاری پرتو بیضایی و...که این کثرت آثار موید این است که ایشان سهم به سزایی در پاسداشت شعر و ادب فارسی داشته‌اند. استاد مشفق علاوه بر تحقیق و تألیف، در زمینه‌ی شعر نیز حلقه‌ی غزل دیروز و امروز فارسی به شمار می‌رفت و به راستی که ایشان به همراه بزرگوارانی هم چون محمود شاهرخی و سپیده کاشانی به شکلی غزل بعد از انقلاب را شکل دادند که ما امروزه می‌توانیم جایگاه بلند آن را ببینیم و به دیگران عبارت، سلامت شعر معاصر ما امروز مدیون تلاش‌های شاعرانی هم چون شفق است که باید ایشان را از وارثان گنجینه هزار ساله شعر فاخر و نادر فارسی محسوب کرد.