چه شد که ترامپ سراغ ونزوئلا رفت؟ نیویورکتایمز: نفت!
روزنامه آمریکایی با افشای جزئیات پشتپرده شکلگیری کارزار واشنگتن علیه ونزوئلا که هدف اصلی آن، برکناری مادورو است، نوشته است: همه ماجرا از نفت ونزوئلا شروع شد.
از شهریورماه گذشته آمریکا با استقرار گسترده نظامیان خود در دریای کارائیب و در نزدیکی ونزوئلا کارزار گستردهای را برای سرنگونی دولت «نیکولاس مادورو» آغاز کرده است. ترامپ مدعیست که هدف مبارزه با قاچاق موادمخدر است که از ونزوئلا به مقصد آمریکا قاچاق میشود و جوانان آمریکایی را به کشتن میدهد اما خود کارشناسان رسانهها و حتی مقامات آمریکایی به صراحت گفتهاند که این ادعا دروغ است و هدف تصاحب ذخایر نفتی عظیم ونزوئلا است، ذخایری که بیش از 300میلیارد بشکه تخمین زده میشود.
روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز هم در گزارشی از روند شکلگیری این کارزار در دولت ترامپ نوشته است، همهچیز از نفت شروع شد. نیویورکتایمز مینویسد: ماجرا از یک شب بهاری در دفتر ترامپ در کاخسفید شروع شد، وقتی «دونالد ترامپ» از «مارکو روبیو» وزیر امورخارجه خود پرسید که چگونه با ونزوئلا سختگیرانهتر برخورد کند. در اواخر ماه می (اوایل خرداد) بود که قانونگذاران کوبایی- آمریکایی ضد چپ که ترامپ برای امضای لایحه سیاست داخلی خود به رأی آنها نیاز داشت، از او میخواستند که با متوقفکردن عملیات نفتی شرکت شِورون (Chevron) در ونزوئلا فشار بر این کشور را تشدید کند. اما ترامپ نمیخواست تنها جای پای آمریکا در صنعت نفت ونزوئلا را از دست بدهد، جایی که چین بزرگترین بازیگر خارجی است.
به نوشته این روزنامه آمریکایی، ترامپ در حال بررسی مجوز به شورون برای ادامه کار بود. اما او به روبیو که مدتها از مخالفان سرسخت ونزوئلا و کوبا بود، گفت که باید به قانونگذاران و سایرین نشان دهند که میتوانند «نیکولاس مادورو» رئیسجمهور ونزوئلا را که ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود سعی در برکناری او داشت، سرکوب کنند. روزنامه نیویورکتایمز در ادامه مینویسد: «استفن میلر» یکی دیگر از دستیاران حاضر در جلسه گفت که ایدههایی دارد. او در هفتههای قبل به بررسی حملات به قایقهای مظنون به حمل موادمخدر در سواحل آمریکای مرکزی روی آورده بود، در حالی که پیش از آن، با دیگر مقامات در مورد وعده انتخاباتی دونالد ترامپ برای بمباران آزمایشگاههای تولید فنتانیل صحبت میکرد. بنابراین، مشورتهای میلر بر ونزوئلا متمرکز نبود اما سه هدف سیاسی جداگانه در آن شب با هم ادغام شدند؛ فلج کردن مادورو، استفاده از نیروی نظامی علیه آنچه واشنگتن کارتلهای موادمخدر میداند و تضمین دسترسی به ذخایر عظیم نفت ونزوئلا برای شرکتهای آمریکایی.
کارزار نظامی گسترده
به نوشته نیویورکتایمز، نتیجه جلسه، یک کارزار فشار نظامی فزاینده با هدف برکناری مادورو از قدرت بوده است. این کارزار با حملات آمریکا که منجر به کشتهشدن دستکم ۱۰۵ نفر در قایقها در کارائیب و شرق اقیانوس آرام شده، محاصره تانکرهای نفتی که به بنادر ونزوئلا وارد و از آن خارج میشوند و تهدیدهای ترامپ برای انجام حملات زمینی در ونزوئلا مشخص شده است.
به گزارش ایسنا، نیویورکتایمز در ادامه گزارش خود خاطرنشان کرد که این روایت از چگونگی قرار گرفتن ونزوئلا در مرکز دستورکار سیاست خارجی دولت در سال جاری- تا مرز یک جنگ احتمالی- براساس مصاحبههایی با مقامات فعلی و سابق آمریکایی است که تقریباً همه آنها به دلیل حساسیتهای مربوط به امنیت ملی، تنها به شرط ناشناسماندن حاضر به صحبت کردن شدند. به گفته این مقامات، آنها تلاش کردند تا راههایی برای حمله به کسانی که کارتلهای موادمخدر معرفی میشوند در کشورهای خود در آمریکای لاتین بیابند و در این میان، به نظر میرسید که ترامپ تحت تأثیر استدلال روبیو مبنی بر اینکه مادورو باید به عنوان یک سلطان موادمخدر دیده شود، قرار گرفته است.
محوریت نفت
این مقامات همچنین به «نیویوکتایمز» گفتند که تمرکز بر ونزوئلا پس از اواخر ماه می(اوایل خرداد)، زمانی که ترامپ از مذاکرات سخت با شرکت نفتی شورون ناراحت بود، تشدید شد. نفت ونزوئلا بیش از آنچه قبلاً گزارش شده بود، در مذاکرات ترامپ محوریت داشته است.
براساس این گزارش در ماه سپتامبر(شهریور)، دولت آمریکا وارد مرحلهای شد که تاکنون خونینترین مرحله از مبارزات ضد مادورو بوده است. این مرحله اکنون به ۲۹ حمله مرگبار قایق در چهار ماه گذشته میرسد، عملیاتی که بسیاری از کارشناسان حقوقی آن را قتل یا جنایات جنگی میدانند. دولت ترامپ میگوید اطلاعاتی دارد که قایقها را به قاچاق موادمخدر مرتبط میکند، اما شواهد این ادعا را به طور علنی ارائه نکرده است. نیویورکتایمز با بررسی اهمیت نفت در شکلگیری سیاستهای ترامپ درخصوص ونزوئلا تصریح میکند: سالهاست که شرکت شورون به یک امتیاز منحصربهفرد در دنیای شرکتهای آمریکایی چنگ زده است: داشتن مجوز از دولتهای آمریکا و ونزوئلا برای تولید و صادرات نفت در سرمایهگذاریهای مشترک. به همین دلیل، این شرکت امسال به یک برگ برنده در مذاکرات محرمانه بین ترامپ، مادورو و قانونگذاران آمریکایی تبدیل شد و با یک اقدام محور ترامپ به سمت اقدام نظامی گره خورد.
در ادامه این گزارش آمده است: این ماجرا زمانی آغاز شد که قانونگذاران کوبایی- آمریکایی در اوایل امسال ترامپ را تحت فشار قرار دادند تا مجوز محرمانه دوران «جو بایدن» به شورون را لغو کند. پس از آنکه ترامپ و روبیو در اواخر فوریه(اسفند 1403) اعلام کردند که این کار را انجام خواهند داد، مادورو پذیرش پروازهای اخراج ونزوئلاییها را متوقف کرد. مادورو پیشتر در ۳۱ ژانویه (12 بهمن 1403) با «ریچارد گرنل»، فرستاده ویژه ترامپ با آنها موافقت کرده بود. «مایک ویرت» مدیر اجرائی شورون برای تمدید مجوز با دولت لابی و در ماههای آینده چندینبار با ترامپ صحبت کرد. قانونگذاران کوبایی- آمریکایی سپس از احتمال تمدید مجوز مطلع شدند و تهدید کردند که از رأی دادن به قانون ترامپ، موسوم به «لایحه بزرگ زیبا» خودداری خواهند کرد. در ادامه ترامپ مجوز شورون را که در ۲۷ می (6 خرداد) منقضی شده بود، تمدید نکرد.
نیویورکتایمز میافزاید: روبیو و میلر به مرحله بعدی کارزار علیه مادورو رفتهاند: توقیف نفتکشها برای محرومکردن ونزوئلا از درآمد. آنها با قلدری میگویند که مادورو باید نفت و سایر داراییهای «دزدیدهشده» از آمریکا را قبل از لغو آنچه ترامپ محاصره نامیده است، بازگرداند.
در هفتههای اول، این تاکتیک با فلجکردن صنعت نفت ونزوئلا، اقتصاد این کشور را متزلزل کرده است. منتقدان آن را دیپلماسی «قایق توپدار» (دیپلماسی مبتنی بر تهدید و زور) یا همانطور که مادورو میگوید، «تظاهر به جنگطلبی و استعمارگری» مینامند.