بقایی: جواب ایران به آمریکا معقول، منطقی و متوازن است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی با بیان اینکه طرح پیشنهادی ایران بعد از نهائی شدن از طریق عمان به آمریکا ارائه خواهد شد، گفت که این طرح معقول، منطقی و متوازن است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۱۹ خردادماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و پیش‌نویس قطعنامه سه کشور اروپایی که به این نشست ارائه شده و واکنش ایران در صورت تصویب قطعنامه از جمله متوقف کردن فعالیت ۹ دوربین آژانس، بیان کرد: این اقدام نشانه تصمیم کشورهای تاثیرگذار بر شکل‌گیری این قطعنامه برای تقابل است.
به گزارش فارس، بقایی بیان کرد: مبنای ایران از ابتدا تعامل و همکاری با آژانس بوده بر اساس تعهداتی که وفق معاهده عدم اشاعه و موافقتنامه جامع پادمان دارد. در طول یکی دو سال اقدامات بسیار مهمی را در راستای همکاری با آژانس نشان داده و حسن نیت خود را به بهترین وجه نشان دادیم ولی متأسفانه آژانس تحت نفوذ سیاسی سه کشور و آمریکا تصمیم گرفت، گزارش جامع را تهیه و متعاقباً سه کشور اروپایی این گزارش را مورد سوءاستفاده قرار دهند برای تهیه قطعنامه و احیانا برنامه‌هایی که بعد از آن مدنظرشان است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: بدون تردید، پاسخ تقابل همکاری بیشتر نخواهد بود.
بقایی بیان کرد: ایران مجموعه‌ای از گام‌ها و اقدامات را تدوین و آماده کرده و طرفهای مقابل کم و بیش از امکانات و توانایی‌های ما آگاه هستند. حتما با توجه به تحولات آینده بر اساس هماهنگی با سازمان انرژی اتمی و سایر نهادهای ذی‌ربط تصمیم‌گیر به‌عمل آمده، طیفی از اقدامات را عملیاتی خواهیم کرد و قطعا فراتر از مواردی که اشاره کردید، خواهد بود.
غنی‌سازی غیرقابل مذاکره و معامله
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا در خصوص استفاده ایران از غنی‌سازی و برنامه هسته‌ای برای بازدارندگی بیان کرد: این سخن اولاً دقیق نیست. این‌گونه نیست که هر کشوری که غنی‌سازی می‌کند حتما دارای برنامه تسلیحاتی است. بسیاری از کشورها غنی‌سازی انجام می‌دهند از جمله متحدان آمریکا و برنامه تسلیحاتی ندارند.
بقایی ادامه داد: در بحث بازدارندگی، از این منظر که ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی هر طرف دیگری توسط ایران، بازدارنده است از زیاده‌خواهی بیشتر قطعا بله، اثر بازدارندگی دارد. برای ما غنی‌سازی بخش لاینفک چرخه سوخت و جزئی از صنعت هسته‌ای، موضوعی غیرقابل مذاکره و معامله است.
وی گفت: صنعتی بومی است که بر اساس نیازهای ملت ایران طی دهه‌ها ممارست دانشمندان ما ایجاد شده و اساساً هیچ کشوری حق ندارد درباره حقی که طبق اسناد بین‌المللی کاملا وجودش به رسمیت شناخته شده طبق ماده چهار معاهده عدم اشاعه، درباره آن نظر دهد و اجازه‌ای صادر کند.
مختصات طرح ایران
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره جزئیات پیشنهاد آمریکا که توسط وزیر خارجه عمان به تهران آورده شد و اظهارات سخنگوی کاخ سفید گفته که پیشنهادی دقیق و قابل قبول به ایران ارائه شده و به نفع ایران است که بپذیرد و اینکه پاسخ ایران چه زمانی ارائه خواهد شد؟ گفت: هر طرحی که منافع و حقوق ملت ایران را در خودش لحاظ نکرده باشد، چه در حوزه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای به شمول غنی‌سازی و چه از حیث اطمینان از خاتمه مؤثر تحریم‌های ظالمانه، اگر این دو جزء در یک طرح لحاظ نشده باشد، این طرح از نظر ما قابل قبول نیست.
وی با بیان اینکه درباره جزئیات هر یک از دو طرح وارد نمی‌شوم، خاطرنشان کرد: طرحی که آمریکایی‌ها دادند و می‌توانیم نام آن را طرح و پیشنهاد آمریکا بگذاریم که طبیعی است هر طرف مذاکراتی می‌تواند در این زمینه کار خودش را انجام دهد، اما اگر مذاکره را به عنوان یک فرآیند فعال دوجانبه که در آن باید دادوستد صورت بگیرد و هر پیشنهادی محصول و برآیند روند مذاکراتی باشد، می‌توانم بگویم که پیشنهاد آمریکا چنین مختصاتی را نداشت و برآیند پنج دوره مذاکره قبلی نبود.
بقایی بیان کرد: طرح پیشنهادی ایران به‌زودی و بعد از نهائی شدن از طریق عمان به طرف مقابل ارائه خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه در تشریح طرح ایران بیان کرد: طرحی معقول، منطقی و متوازن است و توصیه می‌کنیم حتماً طرف آمریکایی این فرصت را قدر بداند و حتما به نفع آمریکاست که طرح را به صورت جدی مطمح نظر قرار دهد.
اطلاعات درباره برنامه هسته‌ای اسرائیل
وی در پاسخ به سؤال راشاتودی درباره دستیابی ایران به حجم وسیعی از اطلاعات امنیتی از جمله برنامه هسته‌ای اسرائیل و تاثیر آن بر نگاه به این رژیم و همچنین مذاکرات با آمریکا، گفت: درباره حجم و ماهیت اطلاعاتی که در این زمینه کسب شده نهادهای اطلاعاتی ما اظهارنظر کرده و این اطلاع‌رسانی ادامه خواهد داشت.
بقایی افزود: تاثیری بر نگاه ما به این رژیم نخواهد داشت، ما این رژیم را به‌رسمیت نمی‌شناسیم و آن را اشغالگر و غاصب می‌دانیم که از ابتدای تأسیس تا الان جز جنگ‌افروزی و تجاوز بهره دیگری برای مردم منطقه نداشته و الان خاک دو کشور منطقه در اشغالش است. مکرر به لبنان و سوریه حمله می‌کند و الان هم مشغول نسل‌کشی تمام عیار در غزه است. دیدگاه ما نسبت به این رژیم به لحاظ حقوق بین‌الملل، اخلاقی، انسانی و دینی روشن است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات ایران و آمریکا گفت: نکته‌ای که از قبل برای ما روشن بود ولی به نظر می‌رسد با استناد به این اطلاعات و اسناد برای دیگران هم روشن‌تر خواهد شد، مشارکت فعالانه تعدادی از کشورهای اروپایی در برنامه هسته‌ای نظامی رژیم صهیونیستی است. بسیار معنادار است که طرف‌هایی که مدام از ضرورت منع اشاعه سلاح هسته‌ای سخن می‌گویند، برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را زیر سؤال می‌برند، در تجهیز و تقویت برنامه نظامی هسته‌ای این رژیم فعالند. اسناد مشارکت فعالانه این رژیم برای تحمیل دیدگاه‌های خود بر طرفهای مذاکراتی ما هم معنادار است. بحثی است که همه می‌توانستند حدس بزنند، ولی اینکه اسنادی دال بر این موضوع به دست بیاید اثبات‌کننده همان نکاتی است که از قبل گفتیم که طرفهای مذاکراتی نباید اجازه دهند این رژیم به بهانه پیشبرد مطامع و اغراضش در روندهای مذاکراتی اخلال ایجاد کند.
گزارش سیاسی مدیرکل
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره هشدار مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران، گفت: گزارش آژانس براساس مأموریتی است که سه کشور اروپایی و آمریکا در قطعنامه قبلی به آژانس دادند. قطعنامه قبلی با انگیزه سیاسی تهیه شده بود و گزارشی که بر آن اساس تدوین می‌شود قطعا تأمین‌کننده اغراض سیاسی آن کشورها باشد.
وی افزود: از نظر ما گزارش سیاسی است و به واقعیت‌های برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران اشاره نکرده است. برخی از موارد را به شدت بزرگ‌نمایی کرده است. در این گزارش نه صحبتی از عدم پایبندی و نه انحراف از برنامه هسته‌ای ایران به سمت تسلیحاتی شدن. آنچه محور اصلی این گزارش است، احیای برخی سؤالات و اتهاماتی است که از دو دهه قبل مطرح بود، در چارچوب برجام حل و فصل شد و متأسفانه بر اساس اسناد جعلی که رژیم صهیونیستی به آژانس ارائه کرده و دیدگاه‌های سیاسی کشورهای ارائه‌کننده قطعنامه، این گزارش تلاش کرده آن اتهامات را مجددا احیا کند و سؤالاتی را مطرح کند که در ۲۰ سال گذشته در مورد چند ذره اورانیوم در فلان منطقه چه اتفاقی افتاده است.
بقایی گفت: مبنا و محتوای گزارش سیاسی است و این روند را سازنده نمی‌دانیم و این را هم نمی‌پذیریم که آژانس بگوید بر اساس مأموریت قبلی شورای حکام این گزارش را تهیه کرده‌ام.
خبرسازی آکسیوس
بقایی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره گزارش آکسیوس و اینکه قرار است مذاکرات دور ششم یکشنبه برگزار شود و اصول پیشنهاد شده آمریکا و اینکه کاهش غنی‌سازی در حد ۳ درصد در آن عنوان شده، گفت: این گزاره‌ها را کنار هم بگذارید، اول اشاره کردند که جلسه برگزار می‌شود که نشد، اغلب خبررسانی‌های این رسانه‌ها قابل تأیید نیست و بیشتر جنبه فضاسازی روانی دارد و فکر می‌کنم ارزش اظهارنظر درباره موضوعی که گفتید نداشته باشد.
برنامه‌های کشور را معطل گفت‌وگو
با این و آن نخواهیم کرد
بقایی در پاسخ به سؤالی درباره مواضع متناقض دولت ترامپ درباره مذاکرات و اینکه در صورت بی‌نتیجه ماندن گفت‌وگوها، ایران چه راهبردی را دنبال خواهد کرد؟ بیان کرد: کار خود را ادامه می‌دهیم. برنامه‌های کشور را معطل گفت‌وگو با این و آن طرف خارجی نخواهیم کرد. تغییر مکرر در مواضع و دیدگاه‌های طرف مقابل مشکل جدی روندهای دیپلماتیک است و طرف مقابل باید حل کند.
وی همچنین درباره افزایش شکاف‌ها در داخل آمریکا و تنش‌های اخیر بین ترامپ و ایلان ماسک و تاثیر آن بر جهت‌گیری‌های سیاست خارجی آمریکا درباره ایران هم گفت: درباره سیاست داخلی آمریکا مثل سایر کشورهای دنیا تماشا و رصد می‌کنیم.
اسنپ‌بک
وی درباره فعال شدن اسنپ‌بک، گفت: معتقدم سازوکار ماشه نباید این قدر بزرگ‌نمایی شود، موضوع هسته‌ای ما صلح‌آمیز است و هیچ بهانه حقوقی و دلیل و مبنای حقوقی برای اینکه موضوع هسته‌ای ایران از دستورکار شورای امنیت در اکتبر ۲۰۲۵ خارج نشود، وجود ندارد و هر اقدامی خلاف این صورت بگیرد یعنی نگاه سیاسی و سیاست زده طرفهای مقابل.
بقایی ادامه داد: می‌دانیم اگر بخواهند بهانه‌ای پیدا کنند برای اینکه موضوع را مجدد در سطح شورای امنیت طرح کنند، نیازی به چنین سازوکارهایی نیست. در سال ۲۰۰۶ سازوکاری به نام ماشه وجود داشت و فی‌البداهه بهانه‌ای را مطرح و این موضوع را در سطح شورای امنیت طرح کردند.
به موضوع هسته‌ای ایران
نگاه فنی و پادمانی نمی‌شود
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آژانس چه نوع همکاری از ایران می‌خواهد که شدیدترین بازرسی‌های فنی برای آنها کافی نیست؟ اظهار داشت: برنامه هسته‌ای ایران تحت شدیدترین سازوکارهای بازرسی آژانس است.
بقایی ادامه داد: از ۳۲ کشوری که مورد بازرسی قرار می‌گیرند و ۶۹۰ بازرسی انجام شده، نزدیک به ۵۰۰ مورد فقط در ایران انجام شده است. از ۲۲۴ راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی ۱۴۴ مورد منحصرا مربوط به ایران بوده و از یک هزار و ۸۹۰ روز بازرسی از کل این گروه، ۱۲۶۰ مورد فقط در ایران انجام شده است.
وی به بودجه‌ای که آژانس برای نظارت بر فعالیت هسته‌ای ایران هزینه می‌کند نیز اشاره کرد و آن را بسیار نامتناسب خواند و افزود: هیچ کشور دیگری که دارای تأسیاست هسته‌ای مشابه یا بیشتر از ایران است تحت چنین حجمی از بازرسی و نظارت نیست. اینها ثابت می‌کند که نگاه آژانس تحت تاثیر کشورهای اروپایی و آمریکا سیاسی و سیاست زده شده است و از طرف دیگر واقعیت این است که در این دو سه دهه موضوع هسته‌ای ایران تحت تاثیر هیاهوهایی بوده که رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: اولین بار در ۱۹۸۴ رژیم صهیونیستی اعلام کرد ایران به دنبال تولید تسلیحات هسته‌ای است و از آن زمان حدود ۴۰ سال گذشته است. همچنین شاهد وضعیت برجام و کارشکنی‌های این رژیم و از جمله در دو سه ماه مذاکرات بودیم که شاهد اقدمات ایذایی و خرابکاری این رژیم بودیم که در برخی موارد دستورکار آمریکا و سه کشور راوپایی را تعیین کرده است.
به گفته بقایی به موضوع هسته‌ای ایران نگاه فنی و پادمانی نمی‌شود و تحت تاثیر یک نگاه سیاسی است.