مرشایمر: درگیری با ایران حماقت است
سرویس سیاسی-
متفکر برجسته روابط بینالملل گفت، رئیسجمهور آمریکا بهدنبال درگیری با ایران نیست، چراکه «اگر او چنین تصمیمی بگیرد، یک احمق خواهد بود.»
«جان مرشایمر» اندیشمند برجسته روابط بینالملل، استاد دانشگاه شیکاگو و یکی از کارشناسان مطرح در حوزه واقعگرایی در رشته روابط بینالملل، در گفتوگویی با اشاره به اظهارات «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا علیه ایران و تهدیدات او علیه این کشور در صورت عدم دستیابی به توافق تازه، او را یک «احمق» خواند.
به گزارش ایسنا، او افزود: «ترامپ میداند برای رسیدن به توافق با ایران باید چه اقدامی انجام دهد. مشکل کنونی، توانایی ایران برای غنیسازی اورانیوم است. ایرانیان برنامه غنیسازی اورانیوم پیشرفتهای دارند که میتواند تا اورانیوم غنای ۶۰ درصد، این ماده را غنیسازی کند. این برای آمریکاییها و اسرائیلیها غیرقابل قبول است.»
مرشایمر تأکید کرد: «در برجام، محدودیتهای بسیاری بر توانایی غنیسازی اورانیوم ایران اعمال شد. اما این توافق به ایران اجازه میداد تا تأسیسات خود را حفظ کند. توانایی ایران برای حفظ تأسیسات هستهای خود، یکی از دلایل خروج ترامپ از برجام همین مسئله بود. اسرائیلیها نیز از تصمیم ترامپ حمایت کردند.»
متفکر برجسته روابط بینالملل تصریح کرد: «سؤال کنونی این است که آیا ترامپ با عقبنشینی از مواضع خود، به ایرانیان اجازه حفظ تأسیسات و برنامه غنیسازی اورانیوم خود را خواهد داد یا خیر. او تاکنون به این سؤال پاسخ مشخصی نداده است. به باور من شانس خوبی برای عقبنشینی ترامپ وجود دارد و او به ایرانیان اجازه خواهد داد تا برنامه غنیسازی اورانیوم خود را حفظ کنند.»
وی در پاسخ به سؤالی درباره راههای پیش روی او و محدود بودن گزینههای او به «جنگ با ایران یا تن دادن به توافقی مشابه برجام با ایران» افزود: «یکی دیگر از گزینههای ترامپ، حفظ شرایط کنونی است. ایران را بمباران نکند و به توافق نرسد.»
اظهارات ترامپ متناقض است
مرشایمر در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات ترامپ و خواسته او برای بمباران ایران در صورت عدم رسیدن به توافق با تهران گفت: «ترامپ هر روز سخنان جدید و متناقضی مطرح میکند. تغییر حرف او، هیچ زحمتی نمیبرد و ترامپ به راحتی سخنان خود را تغییر میدهد. نباید برای سخنان او ارزش زیادی قائل شد.»
او تصریح کرد: «به باور من، ترامپ فکر میکند که از نظر اسرائیل و آمریکا، فقط ۲ گزینه وجود دارد؛ بمباران ایران یا رسیدن به توافق با این کشور. اما ترامپ به دنبال بمباران ایران نیست. اگر او چنین تصمیمی بگیرد، یک احمق خواهد بود. هرگونه اقدام علیه ایران عواقب بسیاری برای اقتصاد جهان، منطقه خاورمیانه و شرایط امنیت جهانی خواهد داشت. حمله به ایران یک اشتباه بزرگ خواهد بود. در نتیجه او باید به دنبال توافق با ایران
باشد.»
مرشایمر افزود: «ترامپ شاید تلاش کند تا توافقی مشابه برجام اما با محدودیتهای بیشتری را امضا کند. او احتمالا در توافق جاری به دنبال عدم قرارگیری بندهای غروب باشد. اگر دولت ترامپ بتواند به توافقی درازمدت متعهد باشد، ایرانیان با چنین توافقی موافقت خواهند کرد. این توافق میتواند توافقی مشابه برجام اما منهای بندهای غروب باشد که به ایران اجازه میدهد با محدودیتهای بسیار برنامه غنیسازی اورانیوم خود را حفظ کند.»
ترامپ: اتفاقات بسیار خوبی
در موضوع ایران
در حال رخ دادن است
دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی به خبرنگاران در کاخ سفید در پی برگزاری دور چهارم گفتوگوهای هستهای میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده گفت که ایران «هوشمندانه» مذاکره میکند و رفتار آنها تاکنون «بسیار معقول» بوده است.
ترامپ بار دیگر در اظهاراتی با تکرار ادعاهای خود افزود: «در موضوع ایران، اتفاقات بسیار خوبی در حال رخ دادن است. آنها نمیتوانند سلاح هستهای داشته باشند ولی هوشمندانه درحال مذاکره هستند.»
رئیسجمهوری آمریکا ادعا کرد: «ما میخواهیم ایران، کشوری ثروتمند، شاد، فوقالعاده و عالی باشد اما حق ندارد به سلاح هستهای دست پیدا کند. خیلی ساده است، فکر میکنم آنها فهمیدهاند که من جدی هستم و تاکنون بسیار منطقی رفتار کردهاند.»
مقامات و رئیسجمهوری آمریکا در هفتههای گذشته بارها تلاش کردهاند از یکسو چشماندازی مثبت از مذاکرات آمریکا با ایران کنند و از سوی دیگر با تکرار ادعاها و تهدیدات واشنگتن در چارچوب سیاست فشار حداکثری و فضاسازی، درباره تبعات عدم توافق هراس ایجاد کنند.
گروسی: راهکار دیپلماتیک
در اولویت قرار دارد
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با یک رسانه آرژانتینی، درباره موضوع هستهای ایران صحبت کرد.
گروسی در پاسخ به اینکه آیا نگران تلاشهای رژیم صهیونیستی برای متقاعد کردن دولت آمریکا به انجام دادن اقدام نظامی علیه ایران است، گفت: بله. اسرائیل بارها در این باره صحبت کرده است. آنها وضعیتی را که ایران یک سلاح اتمی داشته باشد را تهدیدی وجودی برای خود میدانند. در مواجهه با این موقعیت، اینکه مذاکراتی در جریان است، برایم مهم است.
گروسی در گفتوگو با شبکه «لاناسیون» آرژانتین گفت: من با «استیو ویتکاف» نماینده ترامپ در منطقه در تماس بودهام و در تلاش هستیم اطلاعاتی را که درباره ایران داریم، ارائه کنیم. همه (با ایران) گفتوگوهایی دارند اما تنها کسی که در ایران است، ما (آژانس بینالمللی انرژی اتمی) هستیم.
مدیرکل آژانس در ادامه این گفتوگو در پاسخ به اینکه آیا حضور آژانس در ایران دائمی است، ادعا کرد: بله ما در آنجا حضور داریم و وقفهای در بازرسیها نبوده است. مشکلی که با ایران داریم، این است که با نکات مبهم زیادی مواجه هستیم چراکه این کشور هیچگاه مسائل را به خوبی توضیح نداه است. با این وجود، ما تنها نهادی هستیم که یک هیئت بازرسی رسمی در آنجا دارد. این به دلیل عضویت ایران در پیمان منع گسترش تسلیحاتی اتمی است که در آن مقرر شده هر کشوری که فعالیت هستهای دارد، باید با آژانس توافقی درباره بازرسی آشکار آن داشته باشد.
او در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا با وجود کارزار رژیم صهیونیستی علیه برنامه هستهای ایران، مسیر دیپلماتیک را برای رسیدگی به این مسئله در اولویت قرار میدهد، گفت: کاملا. من معتقدم باید به طور خستگیناپذیری در پی دستیابی به توافقی دیپلماتیک باشیم. این امر غیرممکن نیست. باید از کار ویتکاف در این زمینه حمایت کرد.
نیاز به شفافسازی بیشتر
از سوی ایران
گروسی در ادامه این گفتوگو در پاسخ به این که آیا میتواند به طور دائمی از دستیابی ایران به یک سلاح اتمی جلوگیری کرد، توضیح داد: بله، قطعا. در این راستا، به یک توافق سیاسی نیاز داریم که ایران به موجب آن متعهد شود که سلاح هستهای نداشته باشد. ایرانیها میگویند نسبت به این موضوع متعهدند اما در عین حال تردیدهایی نیز وجود دارد. نسبت به بسیاری از فعالیتهایی که در ایران انجام میشود، شبهاتی وجود دارد. آنها باید درباره این شبهات شفافسازی کنند و شفافیت بیشتری داشته باشند. دست یافتن به این غیرممکن نیست.
او با اشاره به تماسهای خود با مقامهای ایرانی گفت: من مدام با «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران در تماسم که به من میگوید آنها هم همین هدف را دنبال میکنند.
اقدام نظامی
علیه برنامه هستهای ایران
مسئله اصلی را حل نمیکند
مدیرکل آژانس درباره هرگونه اقدام نظامی علیه برنامه هستهای ایران گفت: حملهای از سوی اسرائیل باعث بروز یک درگیری گسترده خواهد شد و نمیدانم که آیا بتواند مشکل اصلی را حل کند یا خیر. چراکه مشکل اصلی ظرفیت فعالی ایران برای داشتن یک سلاح اتمی است، حتی ویرانگرترین کارزار (اقدام نظامی) نیز قادر به ویران کردن تمامی زیرساختها نخواهد بود و امکان بازسازی آن وجود خواهد داشت. چنین اقدامی فاجعهبار خواهد بود. به یاد داشته باشید که ایران کشوری بسیار بزرگ و ثروتمند است.
او افزود: به نظرم اگر بتوانیم ترس از دستیابی ایران به سلاحی هستهای را برطرف کنیم، گام بسیار بزرگی در راستای برقراری ثبات در منطقه غرب آسیا برداشتهایم که تاکنون رنج زیادی را متحمل شده است.
گفتوگوی وزیر خارجه مصر با ویتکاف درباره گفتوگوهای ایران و آمریکا
«بدر عبدالعاطی» وزیر امور خارجه مصر در تماسی تلفنی با «استیون ویتکاف» فرستاده ویژه آمریکا در امور منطقه و مذاکرهکننده ارشد آمریکایی، آخرین تحولات مربوط به مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا را بررسی کرد.
به گزارش ایسنا، در این تماس همچنین در خصوص بحران غزه و وضعیت اوکراین نیز گفتوگو شد.
وزیر امور خارجه مصر همچنین در تماس جداگانهای با همتای عمانی خود از تلاشهای میانجیگرانه این کشور در مذاکرات ایران و آمریکا تمجید کرد.
مسقط روز یکشنبه میزبان چهارمین دور مذاکرات میان آمریکا و ایران درباره برنامه هستهای تهران بود.
سایت وزارت امور خارجه مصر ساعاتی پیش در بیانیهای اعلام کرد که بدر عبدالعاطی با وزرای امور خارجه عمان و ایران تماسهای تلفنی جداگانهای برقرار کرد. طبق گزارش وبسایت وزارت خارجه مصر، در این بیانیه آمده است که عبدالعاطی در جریان تماس خود با «بدر البوسعیدی» و «سید عباس عراقچی»، از تلاشهای عمان در میزبانی و میانجیگری میان تهران و واشنگتن قدردانی کرد. وی همچنین بر حمایت کامل قاهره از مسیر دیپلماتیک برای حلوفصل مسائل منطقهای تاکید کرد. وزیر خارجه مصر همچنین ابراز امیدواری کرد که این گفتوگوها به کاهش تنشها و تقویت ثبات در منطقه منجر شود.
تختروانچی: با چشمان باز
در حال پیش بردن مذاکرات هستیم
مجید تختروانچی معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه و در پاسخ به سؤالی در ارتباط با عملکرد تیم آمریکا در جریان مذاکرات با ایران گفت: مسئله این است که ما حرفهای ضد و نقیض زیادی از آنها میشنویم و این یک مشکل است که کار را سخت میکند و از جمله مباحثی که در گفتوگوها آن را مطرح کردیم این مسئله است.
معاون وزیر خارجه ایران که در حاشیه بازدید از نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با خبرنگاران گفتوگو میکرد، با بیان اینکه «این صحبتها اعتمادساز نیست»، ادامه داد: آنها در صحبتهایشان اینگونه بیان میکنند که علاقهمند هستند که کار به جلو برود.
تختروانچی با بیان اینکه تصمیم گرفته شده دور بعدی مذاکرات برگزار شود، خاطرنشان کرد ولی هنوز زمان و مکان آن مشخص نشده است.
به گزارش ایسنا، این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه «ما در حال بردن مسیر به سمت جلو هستیم و با دقت و با چشمانی باز کار میکنیم»، در پاسخ به سؤالی در مورد رایزنیهای ایران با تروئیکای اروپایی با توجه به تعویق افتادن تاریخی که پیش از این در این ارتباط مشخص شده بود، گفت: هنوز زمان جدیدی تعیین نشده است اما انجام این کار در برنامه است و ما به گفتوگوهایمان با اروپا ادامه میدهیم.
تختروانچی پیش از این و در جریان سخنرانی در غرفه انتشارات وزارت امور خارجه با بیان اینکه «شرایط اقتصادی سختی داریم و مردم ما تحت تحریمهای ظالمانه هستند»، گفت: تلاش ما در دستگاه دیپلماسی این است که در حد توان خود، کارهایی را انجام دهیم که بتواند در چارچوب سیاستهای کشور و خطوطی که برای دیپلماتها ترسیم میشود، با بهرگیری از دانش و تجربهای که انشاءالله داریم، بتوانیم مسیر حلوفصل مسئله هستهای را پیگیری کنیم و بتوانیم این تحریمها را از بین ببریم.
او با تاکید بر اینکه «راهحل اقتصادی کشور، رفع این تحریمها نیست» گفت: بخش عمده کار، سروسامان دادن به اقدامات اقتصادی در داخل کشور است. یک بعد کار هم بعد خارجی است که ما بتوانیم تحریمها را رفع کنیم که در کنار این نظم اقتصادی داخلی، بتوانیم مشکلات را حل کنیم که فشار روی مردم کمتر شود.
تختروانچی درباره آینده مذاکرات گفت: پیشبینی آینده، آسان نیست و زمان و نتیجه آن را نمیتوان مشخص کرد اما فکر میکنیم که انشاءالله در مسیر درست و صحیحی هستیم و در عین حال چالشهای زیادی وجود دارد و دشمنانی هم هستند که نمیخواهند این مسیر به جایی برسد. بنابراین کار آسانی نیست اما انشاءالله با یاری خداوند و دعای مردم خوبمان بتوانیم در این مسیری که هستیم با دست پر بازگردیم.
آسوشیتدپرس: ویتکاف مقامات اسرائیل را
در جریان مذاکرات هستهای با ایران قرار میدهد
خبرگزاری آسوشیتدپرس همزمان با سفر ویتکاف گزارش داد که او قرار است «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی و کابینه او را از آخرین تحولات مذاکرات هستهای تهران و واشنگتن که چهارمین دور آن روز یکشنبه در مسقط، پایتخت عمان برگزار شد، مطلع کند. مقام ارشد آمریکایی همچنین با نخستوزیر در مورد تلاشها برای گسترش توافق آزادی اسرا گفتوگو خواهد کرد.
بنابرگزارش شبکه سیانان، یک منبع آمریکایی بیانیه حماس در این مورد را تأیید کرد که گفته است: بلافاصله پس از تکمیل این روند، ما وارد مذاکرات جامع در مورد یک توافق گستردهتر خواهیم شد.
احتمال دیگر این است که فرستاده ترامپ همچنین سعی خواهد کرد در ازای آزادی «عیدان الکساندر» اسیر دوتابعیتی آمریکایی- اسرائیلی توسط حماس، رژیم صهیونیستی را برای نشان دادن واکنش به حماس تحت فشار قرار دهد و چنین توافقی را در آینده ترویج دهد.
حماس پیش از این در شامگاه یکشنبه اعلام کرد که با آزادی الکساندر موافقت کرده و او روز سهشنبه آزاد خواهد شد.
روزنامه عبری اسرائیل هیوم پس از اعلام این خبر گزارش داد که در ازای آزادی عیدان الکساندر، رژیم صهیونیستی گذرگاهها را برای ورود کمکهای انسانی به غزه باز خواهد کرد. جنبش حماس نیز آمادگی خود را برای آغاز فوری مذاکرات فشرده، انجام تلاشهای جدی برای رسیدن به توافق آتشبس نهائی، تبادل اسیران به صورت توافق شده، مدیریت نوار غزه از سوی یک طرف تکنوکرات مستقل، در راستای تضمین ادامه برقراری آرامش و ثبات برای سالهای طولانی در کنار بازسازی و پایان محاصره اعلام کرد.
در همین راستا، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا بر تسهیل رساندن غذا و کمکها به فلسطینیها در غزه تاکید کرد. فرستاده واشنگتن به رژیم صهیونیستی نیز روز جمعه اعلام کرد که مکانیزم آمریکا برای رساندن کمکها به نوار غزه در آینده نزدیک اجرائی میشود.
گزارشها حاکی از آن است که الکساندر طبق توافقات حماس و آمریکا، ابتدا قرار بود ماه قبل آزاد شود، اما رژیم صهیونیستی مانع از اجرای این توافق شد.
واکنش عراقچی به سنگاندازیهای نتانیاهو
«مشتی از خروار»، واکنش روز دوشنبه وزیر امور خارجه ایران سیدعباس عراقچی درباره سنگاندازیهای نخستوزیر رژیم صهیونیستی بنیامین نتانیاهو برای متوقف کردن توافق آمریکا و حماس به منظور آزاد کردن آخرین اسیر آمریکایی عیدان الکساندر در غزه بود.
عراقچی پیش از این هم نسبت به کارشکنیهای نتانیاهو در قبال موضوعات مختلف از جمله در روند مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که دور چهارم آن دیروز در مسقط برگزار شد، هشدار داده بود. او چندی پیش هم در این باره در شبکه ایکس نوشت: جهان فهمیده که نتانیاهو چگونه مستقیماً در دولت ایالات متحده دخالت میکند تا آن را به فاجعه دیگری در منطقه ما بکشاند.
سخنگوی کتائب عزالدین قسام شاخه نظامی حماس ابوعبیده ساعاتی پیش تأیید کرد که عیدان الکساندر نظامی صهیونیست که تابعیت آمریکایی دارد، امروز آزاد میشود. نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه استیو ویتکاف در همین راستا امروز وارد فلسطین اشغالی شد.
تکذیب اهدای فرش نفیس ابریشمی
از سوی عراقچی به ویتکاف
مشاور وزیر خارجه در واکنش به اخبار منتشر شده مبنی بر اینکه سید عباس عراقچی برای نشان دادن حسن نیت ایران یک فرش ابریشمی نفیس به «استیو ویتکاف» مذاکرهکننده ارشد آمریکایی در جریان چهارمین دور گفتوگوهای ایران و آمریکا در عمان تقدیم کرده است، نوشت: ایران همواره در مذاکرات حسن نیت داشته و نیازی به این قبیل امور (فرش نفیس ایرانی هدیه دادن ) برای نشان دادن حسن نیت ندارد.
وی تاکید کرد: دوران این خبرسازیهای نخنما گذشته است.
المنار: ایران خواستار ضمانت قانونی از آمریکا برای توافق شد
وبگاه شبکه لبنانی المنار روز دوشنبه با انتشار خبری فوری، جزئیاتی از دور جدید مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در مسقط منتشر کرد.
این شبکه به نقل از منابع آگاه از روند مذاکرات در مسقط گزارش داد: « ایران بر حق حاکمیتی خود در غنیسازی تأکید دارد و میزان ۵۰درصد که به آن دست یافته را حق مسلم خود میداند، در حالی که پیشنهاد آمریکا بین صفر درصد غنیسازی یا پذیرش ۳.۶درصد متغیر است».
به گفته منابع آگاه، «ایران بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود تأکید دارد، از این رو، تمامی پیشنهادهای آمریکا درباره برچیدن سانتریفیوژهای پیشرفتهای که پس از خروج یکجانبه ترامپ از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸ نصب شدهاند، را رد میکند».
بر اساس این گزارش، «ایران همچنین خواهان رفع کامل و فوری تمامی تحریمهای آمریکا است که پس از خروج ترامپ از توافق در سال ۲۰۱۸ اعمال شدهاند، بهویژه تحریمهای نفتی و مالی و همچنین تحریمهایی که علیه سپاه پاسداران وضع شده است».
المنار نوشت که «منابع مطلع از مذاکرات در عمان میگویند که «مذاکرهکننده ایرانی از طرف آمریکایی ضمانتهای قانونی و سیاسی درخواست کرده است؛ از جمله رأیگیری در کنگره و توافق برای جلوگیری از خروج مجدد هر دولت آیندهای در آمریکا از این توافق. همان کاری که ترامپ انجام داد.»
دوحه: به روند مذاکرات ایران و آمریکا
کمک خواهیم کرد
ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر روز یکشنبه ابراز امیدواری کرد که مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران و آمریکا به نتیجه برسد.
شبکه خبری الجزیره به نقل از الانصاری گزارش داد که قطر با ایران و آمریکا گفتوگو خوهد کرد و به روند مذاکرات کمک میکند.
سخنگوی وزارت خارجه قطر ضمن ابراز امیدواری درباره تداوم مذاکرات ایران و آمریکا گفت: ما از تمایل دولت ترامپ برای یافتن یک راهکار مسالمتآمیز به منظور کاهش تنش با ایران قدردانی میکنیم».
وی همچنین ابراز اطمینان کرد که ایران و آمریکا میتوانند به توافق دست پیدا کنند.