سرویس خارجی-

با پیروزی راست‌های افراطی در انتخابات پارلمانی اروپا، یک زلزله سیاسی تمام عیار کل این اتحادیه را لرزاند. در فرانسه با دستور رئیس‌جمهور، پارلمان برای برگزاری انتخاباتی زودهنگام منحل شد و در بلژیک نیز نخست‌وزیر از قدرت کناره‌گیری کرد!

360 میلیون شهروند واجد شرایط در 27 کشور اروپایی برای برگزیدن 720 نماینده خود طی سه روز، پای صندوق‌های رای رفتند اما نتیجه همان طور که پیش‌بینی شده بود به نفع راست‌های افراطی رقم خورد. فاجعه‌ای که در همان ابتدا زلزله‌ای سهمگین در کشورهای بزرگ اروپایی به راه انداخت. راست‌های افراطی را در اروپا به ملی‌گرایی شدید، مهاجرستیزی، ضدیت با ناتو، ضدیت با اتحادیه اروپا، ضدیت با جهانی شدن، مخالفت با سیاست‌های سبز، نژادپرستی و نفرت از مهاجرین می‌شناسند و قدرت‌یابی احزابی با این بینش طبیعتاً برای اتحادیه اروپا یک «تهدید» یا به قول ماکرون یک «خطر بی‌سابقه» است. مخالفت این احزاب با تسلیح اوکراین و تحریم‌های اتحادیه اروپا بر ضد روسیه نیز قابل توجه است و ممکن است سیاست خارجی مشترک اتحادیه اروپا در مقابل روسیه را بیش از پیش تضعیف و کیف را در مقابل ماشین جنگی مسکو تنهای تنها بگذارد.

انحلال پارلمان در فرانسه و خوشحالی لوپن

اولین پس لرزه‌های این زلزله سیاسی، در فرانسه نمودار شد. رئیس‌جمهور این کشور پس از شکست ائتلافش در این انتخابات، پارلمان را منحل کرد و اطمینان داد که فرانسوی‌ها در انتخابات زودهنگام، انتخاب درستی خواهند کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه «ماکرون» در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «به ظرفیت مردم فرانسه برای انتخاب درست برای خود و نسل آینده اطمینان دارم. تنها آرزوی من برای کشوری که بسیار آن را دوست دارم این است که مفید باشم.» ماکرون در ساعات پایانی روز یکشنبه اعلام کرد فرانسه برای تشکیل پارلمان جدید در تاریخ ۳۰ ژوئن (۱۰ تیر) انتخابات زودهنگام برگزار می‌کند. ماکرون این را هم گفت که: «نتایج انتخابات پارلمانی اروپا برای کسانی که از اروپا دفاع می‌کنند، خوب نیست» و این نتایج «فاجعه‌ای برای دولت» وی است.  گزارش‌های رسانه‌ها حاکی است که حزب فرانسوی و پیروز «اجتماع ملی» به ریاست «جوردن باردلا» در رقابت با احزاب فرانسوی حدود ۳۲ درصد از آرای انتخابات پارلمان اروپا را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که حزب «رنسانس» وابسته به ماکرون فقط و فقط ۱۵ درصد و سوسیالیست‌ها نیز ۱۴ درصد آرا را کسب کرده‌اند. «مارین لوپن» از حزب راست «مجمع ملی» در واکنش به تصمیم ماکرون به انحلال پارلمان فرانسه و انتخابات زودهنگام گفت: «آمادگی داریم قدرت را به دست بگیریم.» ماکرون امیدواراست برگزاری انتخابات زودهنگام در فرانسه باعث شود که مردم از ترس قدرت‌گیری راست‌ها دوباره به احزاب میانه‌رو رای دهند!

استعفای نخست‌وزیر بلژیک

احزاب راست در اتریش و هلند نیز مقام نخست را کسب کرده‌اند. در بلژیک به دنبال شکست حزب حاکم «دی کرو» نخست‌وزیر این کشور کناره‌گیری کرد. استعفای وی پس از آن صورت گرفت که اعلام شد حزب حاکم لیبرال ضربه سختی خورده و رقیب آن یعنی حزب ملی‌گرای N-VA در رده نخست ایستاده است. نتایج انتخابات در بلژیک به دلیل اینکه میزبان مقر اصلی اتحادیه اروپاست از اهمیت بالایی برخوردار است. «الکساندر دی کرو»، نخست‌وزیر بلژیک پس از شکست در سخنرانی خود در جمع هوادارانش اعلام کرد: «برای ما، دوران سختی است. ما شکست خوردیم. از فردا، من از نخست‌وزیری استعفا خواهم داد.» «دی کرو» استعفای خود را به فیلیپ، پادشاه بلژیک تسلیم خواهد کرد. وی این قدرت و اختیار را دارد که به تشخیص خود آن را رد کند. در ایتالیا نیز «جورجا ملونی»، نخست‌وزیر راست‌گرای این کشور قدرت خود را در پارلمان اروپا با حدود ۲۸ درصد آرا تقویت کرده است. در این میان احزاب چپ میانه اروپا در حالی که پیروزی خیره‌کننده‌ای به‌دست نیاوردند، اما وضعیت خود را در پارلمان حفظ کرده و در کشورهای بزرگی مانند اسپانیا و ایتالیا در رده دوم و در فرانسه در رتبه سوم قرار گرفتند. اما در آلمان سوسیالیست‌های حزب «شولتس» پس از حزب راستی «آلترناتیو برای آلمان» در رتبه سوم ایستادند. براساس گزارش‌ یورونیوز حزب شولتس تنها ۱۴ درصد آرا را به‌دست آورده که بدترین نتیجه یک انتخابات ملی در بیش از یک قرن اخیر است. از همین رو به نظر می‌رسد وی نیز مانند ماکرون دستور برگزاری انتخابات زودهنگام را صادر کند. 

سیلی به دولت آلمان

رهبر حزب سوسیال مسیحی آلمان نتایج انتخابات پارلمانی اروپا را «سیلی به دولت فدرال آلمان» دانست. «مارکوس زودر» با اشاره به انحلال پارلمان در فرانسه و برگزاری انتخابات فوری، خواستار «برگزاری انتخابات زودهنگام برای مجلس آلمان» شد. به گزارش دویچه وله مارکوس زودر گفت که «این دولت از اساس پایان یافته و اقدامی شبیه به فرانسه لازم است...شروعی جدید برای کشور ما لازم است. دولت ائتلافی چراغ راهنما (اشاره به سه رنگ احزاب حاضر در دولت) ماموریتش به پایان رسیده و اعتمادش را درمیان مردم از دست داده است بنابراین باید هرچه سریع‌تر انتخابات جدید برگزار شود.»

چرا راست‌گرایان پیروزی تاریخی به دست آوردند؟

درباره چرایی اقبال مردم به راست‌های افراطی گمانه‌زنی‌های مختلفی وجود دارد اما قاعده کلی همیشه این بوده است که این احزاب در شرایط بحرانی توانسته‌اند اقبال عمومی را به سمت خود جلب کنند. نظرسنجی‌ها درباره کشورهای بزرگ اتحادیه اروپا نیز نشان می‌دهدکه اقتصاد، مهاجرت و درگیری‌های بین‌المللی(جنگ اوکراین)، سه نگرانی اصلی رای‌دهندگان در انتخابات اخیر پارلمان اروپا بوده است. «رویترز» در گزارش خود با اشاره به نتایج این انتخابات نوشت: «این نتایج نشان داد که ناسیونالیست‌ها و احزاب بدبین به افزایش قدرت اتحادیه اروپا، با حمایت از کاهش موج مهاجرت، رفع نگرانی‌های اقتصادی شهروندان و لغو سیاست‌های سبز این قاره توانستند دستاوردهایی را کسب کنند... نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند، بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش تورم نیز دو موضوع اصلی و اولیه‌ای بوده روی تصمیم مردم اروپا تاثیر گذاشته است. بر اساس این گزارش نظرسنجی از ۶ هزار شهروند پنج کشور پرجمعیت اتحادیه اروپا شامل آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و لهستان در کنار سوئد، نشان داد که «مهاجرت» و موضوع «پناهندگان» دغدغه سوم اصلی شهروندان اروپایی را تشکیل می‌دهد. کاهش «بی عدالتی» از دیدگاه آنها چهارمین موضوع تاثیرگذار بر آراءشان بود و پاسخ‌دهندگان مسئله «تغییرات آب و هوایی» را در رتبه پنجم فهرست مسائل تاثیرگذار بر آرای خود عنوان کردند. این نظرسنجی در روز ۶ ژوئن (17خرداد) اولین روز آغاز انتخابات پارلمان اروپا انجام شد. بر اساس این نظرسنجی در کشورهایی مانند سوئد و اسپانیا که سالها دچار خشکسالی ناشی از تغییرات آب و هوائی بوده‌اند، تغییرات آب وهوایی در رده سوم نگرانی‌های شهروندان قرار داشت. در فرانسه، ایتالیا و لهستان هم رای دهندگان اعلام کردند، نگرانی‌ها بر سر مسائل اقتصادی اصلی‌ترین عامل تاثیرگذار بر آرای آنها بوده است.