دکتر سیدپیمان خادم‌الحسینی*
مدتی قبل و بعد از حذف سریال «حشاشین» از سکوهای داخلی توسط ساترا، سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد؛ با استناد به ابلاغیه دکتر محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخصوص ایجاد ساز و کار راه‌اندازی بخش نظارت و صدور تاییدیه محتوایی فیلم‌های خارجی متقاضی نشر بر سکوهای نمایش فیلم، از این پس عرضه این آثار منوط به اخذ تاییدیه نمایش از سازمان سینمایی است.
معنای این عبارت آن است که انتشار تمام فیلم‌های سینمایی از جمله فیلم‌های سینمایی خارجی در شبکه نمایش خانگی نیازمند اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. حالا علی‌رغم گذشت بیش از دو هفته از ابلاغیه مذکور، بررسی وضعیت انتشار فیلم‌های سینمایی در شبکه نمایش خانگی بیانگر ضرورت نظارت هر چه بیشتر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر نحوه عرضه فیلم‌های سینمایی در سکوهای نمایش فیلم است. علاوه‌بر این طبق مفاد بند نخست ماده واحده «تعیین الزامات ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر» که نزدیک به یک‌سال از تصویب آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گذرد، نظارت بر فیلم‌های سینمایی شبکه نمایش خانگی برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بر اساس بند دوم مصوبه مذکور نظارت برسریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی نمایش خانگی بر عهده ساترا است. 
آنچه در پی می‌آید گزارشی از عرضه برخی فیلم‌های غیر مجاز در شبکه نمایش خانگی است که انتظار می‌رود بعد از گذشت یک‌سال از تقسیم کار مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما، این گزارش منجر به اقدام عملیاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حذف این فیلم‌ها از سکوهای نمایش فیلم شود.
نمایش فیلم بیچارگان
فیلم بیچارگان (Poor Things ) فیلمی است که سال گذشته توانست توسط برخی داوران جوایز سینمایی چند جایزه مهم سینمایی را از آن خود کند اما واقعیت اینجاست که فیلم در ‌شأن تماشاگر ایرانی نیست. فیلم پر از صحنه‌های جنسی و ترویج روابط بی‌بند و بار جنسی به بهانه فمینیسم بوده و برخی سکانس‌های فیلم که در یکی از سکوهای شبکه نمایش خانگی کشور نمایش داده شده است، حاوی ترویج فحشاء است. به‌عنوان مثال در دقیقه ۷۰ فیلم، شخصیت اصلی زن فیلم عملا خودش را به یک مرد غریبه می‌فروشد و از او در ازای این کار پول گرفته و با این پول برای خود و همسرش خوراکی می‌خرد و به همسرش با افتخار درباره رابطه جنسی خود با آن مرد غریبه صحبت می‌کند.
نمایش فیلم تگ
فیلم «تگ» با ترجمه «گرگ بازی» فیلمی است که در کشور آمریکا با رده‌بندی سنی هجده سال به بالا اکران شده و پر از شوخی‌های جنسی و همجنسگرایانه است. در این فیلم که در حال حاضر در پرمخاطب‌ترین سکوی شبکه نمایش خانگی کشور عرضه شده است در بسیاری مواقع کاملا واضح است که شوخی مبتذلی در فیلم رخ داده و مسائل همجنس‌گرایانه و یا ارتباط جنسی با یک خرس عروسکی کاملا مشخص است. 
نمایش فیلم روبوکاپ در سه سکوی داخلی
فیلم جدید «روبوکاپ» که یک ریبوت از این سری به حساب می‌آید در پلتفرم‌های مختلف پخش شده بدون آنکه چند دقیقه ابتدائی آن از فیلم حذف شود. در این چند دقیقه آمریکا با پلیس‌های آهنین خود وارد تهران شده و با اسکن کردن افراد نام چندین ایرانی از جمله لاله مدنی و... به چشم می‌خورد. در این سکانس‌ها ایرانیان تروریست نشان داده شده و به خودشان بمب می‌بندند و آمریکا نماد نجات دنیا از شر تروریسم است.
نمایش انیمیشن دوستان شاد درختی
انیمیشن دوستان شاد درختی 
(Happy three friends) در حال حاضر در یکی از سکوهای شناخته شده شبکه نمایش خانگی در حال پخش است. این انیمیشن، یک انیمیشن اینترنتی است که با سبک و سیاق خود کاملا بچه‌گانه به‌نظر می‌رسد اما پر از صحنه‌های خشن و کشت و کشتار است. این انیمیشن می‌تواند به راحتی والدین را به اشتباه بیندازد و آن را برای بچه‌های خود به نمایش در بیاورند بدون آنکه از عواقب تماشای صحنه‌های دهشتناک آن آگاه باشند. 
نمایش انیمیشن دنیای عجیب
نمایش انیمیشن دنیای عجیب (Strangeworld) که با واکنش‌های منفی جهانی از سوی خانواده‌های آمریکایی و مدارس همراه بود، در کمال تعجب و ناباوری در یکی از سکوهای شبکه نمایش خانگی کشور در حال نمایش است. شخصیت اصلی این انیمیشن جزو جامعه LGBTQ‌ها بوده و عملا یک همجنسگرا است. 
در دوبله عرضه شده در یک سکوی سرشناس شبکه نمایش خانگی، شاهد تمایلات همجنس‌خواهانه شخصیت اصلی این انیمیشن هستیم و این موضوع تاثیر ناروایی روی کودکان و نوجوانان خواهد داشت. 
نمایش فیلم پرتره بانویی در آتش 
فیلم پرتره بانویی در آتش 
(Portrait of a Lady on Fire) درباره رابطه عاشقانه یک نقاش زن با مدل خودش است که ذره ذره شکل می‌گیرد و نهایتا به برقراری روابط جنسی بین این دو منجر می‌شود. با اینکه این موضوع در فیلم به دوستی عمیق تشبیه شده اما کاملا نوع رابطه عاشقانه بین این دو زن مشخص است و حتی پوستر فیلم در صفحه تماشای آن حکایت از حس اروتیک بین دو بازیگر اصلی زن فیلم دارد.
نمایش فیلم آب عمیق
یکی از سکوهای شبکه نمایش خانگی کشور فیلم آب عمیق (DEEP WATER) را در اختیار تماشاگران خود قرار داده است. فیلم آب عمیق، فیلمی است که در توضیحات ویکی‌پدیای آن، ژانر اروتیک-روانشناسی برای آن معرفی شده و اثری است درباره یک زن و شوهر هوسباز که در یک رابطه مسموم قرار دارند. همسر مرد دوست دارد با دیگران ارتباط برقرار کند و شوهر او پس از هر بار آگاهی از این موضوع به سراغ این مردان رفته و آنها را می‌کشد. مضمون فیلم درباره خیانت و بی‌غیرتی و روابط سه‌نفره و... است و با اینکه فیلم دچار سانسور شده اما عملا این مفاهیم در زیرنویس فیلم هم مشهود است.
نمایش فیلم آدمکش آمریکایی 
فیلم آدمکش آمریکایی 
(AMERICAN ASSASSIN)، یک فیلم تماماً ضدایرانی است و شخصیت‌های منفی فیلم در آن ایران و حاکمیت ایران است که همگی در ظاهر تروریسم ظاهر شده‌اند. نکته جالب اینجاست که هیچ یک از بازیگران ایفاگر نقش ایرانیان اصلا ایرانی نبوده و لهجه بسیار بدی هم در ادا کردن زبان فارسی دارند. این فیلم جزو آثار ضدایرانی در‌هالیوود است و عرضه بدون کم و کاست آن در یکی از سکوهای کاربر محور داخلی جای تعجب دارد.
نمایش فیلم شش روز در سه سکوی داخلی
فیلم شش روز (6DAYS )، درباره واقعه گروگانگیری سفارت ایران در لندن در اوایل دهه ۸۰ میلادی در بحبوحه جنگ ایران و عراق است. نگاهی که چون بدون هیچ مطالعه‌ای صورت گرفته چنان احمقانه به نظر می‌آید که نمی‌دانید چگونه باید با آن برخورد کنید. تروریست‌های عرب تبار فیلم که به سفارت ایران حمله می‌کنند به دو صورت میکس شده فارسی و عربی با هم حرف می‌زنند! فیلم کاملاً ضدایرانی و ضد حکومت جمهوری اسلامی ایران است. بدتر از همه اینکه دائما در فیلم مطرح می‌شود که این تروریست‌ها از منطقه‌ای به نام عربستان از جنوب ایران آمده‌اند که منظور از منطقه عربستان در ایران در این فیلم خوزستان است! نکته عجیب این‌جا است که این فیلم در یک سکوی شبکه نمایش خانگی و دو سکوی مطرح کاربر محور داخلی در حال پخش است.
نمایش فیلم زیر سایه
فیلم زیر سایه (UNDER THE SHADOW)، 
فیلمی است درباره جنگ ایران و عراق. در این فیلم واقعیت جنگ تحمیلی تحریف و دورانی به تصویر کشیده شده است که ترس و وحشت در خانه‌های مردم جریان دارد و زن ایرانی را زنی ترسو نشان داده که با موزیک‌های خارجی و موزیک‌ویدیوهای خارجی تمرین می‌کند و خانه‌ها را طوری نشان داده که مردم در داخل خانه با بیرون خانه زمین تا آسمان تفاوت دارند. فیلم اشاره مستقیم و توهین‌آمیزی به حاکمیت ندارد اما اثری است که کارگردان آن هم در مصاحبه با رسانه‌های معاند خارجی تاکید کرده بود بعید است که در داخل ایران اکران شود اما با این همه، در کمال تعجب و ناباوری شاهد عرضه آن در دو سکوی معروف کاربرمحور داخلی هستیم.
لازم به‌‌ذکر است آنچه در این مجال مطرح شد، صرفا گزارشی کوتاه در مورد عرضه برخی فیلم‌های سینمایی غیرمجاز در شبکه نمایش خانگی کشور بود. انتظار می‌رود دستگاه‌های مسئول با رصد دقیق و هوشمندانه مانع از پخش چنین آثاری در شبکه نمایش خانگی داخلی شوند. در حقیقت آنچه امروز به آن نیاز داریم طراحی و اجرای یک عملیات فرهنگی دقیق و هوشمندانه برای تحقق فضای مجازی سالم است. از دستگاه‌های مسئول تقاضا می‌کنم به یاد داشته باشند چنانچه نظارت بر فیلم‌های سینمایی شبکه نمایش خانگی در حد صدور ابلاغیه باقی بماند، نتیجه این خواهد بود که سال آینده در آستانه چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری، پیشرفت چندانی در عرصه نظارت بر عرضه فیلم‌های سینمایی شبکه نمایش خانگی اتفاق نخواهد افتاد که البته امیدوارم شاهد چنین اتفاق تلخی نباشیم.
* عضو هیئت‌مدیره 
انجمن سواد رسانه‌ای ایران