اعجاز علمي قرآن و فایده آن
* اعجاز علمي قرآن کريم به چه معنا است و چه فایده‌ای دارد وقتی دیگران هم توان رسیدن به آن را دارند؟
- «معجزه» از ريشه «عجز» به معناي «ضعف» در مقابل «قدرت» است.(1)
در اصطلاح عبارت است از امر خارق العاده‌اي كه با اراده خداوند متعال از شخص مدعي نبوت ظاهر شود و نشانه صدق ادعاي وي باشد.(2) اما منظور از علم در اعجاز علمي قرآن کريم، علوم تجربي است. يعني علومي كه با شيوه امتحان و تجربه (آزمايش و خطا) درستي و يا نادرستي نظريهها و قوانين حاكم بر طبيعت را بررسي مي‌كند.(3)
اينكه در قرآن کريم به مطالب علمي اشاره شده؛ قابل انكار نيست اما آنچه بايد گفته شود اين است كه رسالت قرآن، تنها علمي بودن و آن هم از قبيل علوم تجربي و تاريخ نيست كه هدف اصلي آن حل مسائل علمي باشد؛ بلكه ساختار قرآن، شفاي جان‌هاي بيمار، هدايت، کرامت بخشي و تربيت معنوي افراد و جامعه است.
مسائل علمي در آن نيز با بار تربيتي و هدايتي همراه است. در اين خصوص ميتوان گفت:
اولاً: ذكر مثالهاي علمي در قرآن، زمينه خداشناسي را براي مردم هموار مي‌كند.
ثانياً: حقانيت قرآن را درباره معجزه اثبات مي‌كند كه در 14 قرن پيش مطلب علمي بيان كرده و مطابق آن با علوم روز همراه بوده است.
ثالثاً: مثالهاي علمي قرآن، سبب كنجكاوي بشر و تفكر او در عجايب آسمانها و زمين ميشود.
آيات علمي قرآن را ميتوان به دو بخش
تقسيم کرد:
1. آيات هستي‌شناختي و طبيعت‌شناختي
آيات هستي شناختي و طبيعت شناختي آياتي است كه درباره مظاهر هستي و طبيعتند. بخش عمدهاي از آيات علمي به بحث هستي شناسي و طبيعت شناسي مربوطند كه محورهاي آنها درباره آسمان و زمين در موارد زير مي باشد:
آفرينش آسمانها و زمين،(4)
ماده اصلي آسمان،(5)
بالا بردن آسمان بدون ستون،(6)
گسترش آسمانها،(7)
فقدان اكسيژن در ارتفاعات،(8)
بناي آسمان در نهايت استحكام،(9)
موجودات زنده در آسمانها، (10)
كرويت زمين،(11)
گسترش زمين،(12)
دوران آفرينش زمين،(13)
نقصان زمين،(14)
حركت زمين و خورشيد،(15)
وجود مواد سنگين در درون زمين،(16)
تغيير آسمان و زمين و فناي آن، (17)
همچنين موارد ديگر هستي شناسي عبارت است از:
خورشيد و ماه(18) كوهها،(19) ابر و باران،(20) باد(21) و درياها.(22)
2. آیات علوم زيست‌شناسي
اينها نيز چند دستهاند: گياهان،(23) حيوانات،(24) انسان(25) و مباحث و آيات طبي.(26)
آنچه به عنوان خلاصه قابل بيان است، اين است که: تمام قرآن کريم، علمي، دقيق و عميق است و رسالت ساختاري خود را که همان شفابخشي به جان‌هاي بيمار، تربيت و هدايتگري است، در قالب همان مطالب علمي بيان مي‌کند و تأثير گذاري خود را ايفا مي‌کند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. راغب اصفهاني، مفردات راغب، ذيل واژه عجز.. 2. مصباح يزدي، آموزش عقايد، دو جلدي، ص 263. 3. اصفهاني، محمد علي، پژوهشي در اعجاز علمي قرآن، انتشارات مبين، رشت، ج 1، ص 22. 4. سجده، آيه 4، فصلت، آيه 11، رعد، آيه 2، ق، آيه6. 5. فصلت، آيه11. 6. رعد، آيه2. 7. ذاريات، آيه 47. 8. انعام،آيه125. 9. ق، آيه6. 10. شوري، آيه 29. 11. زمر، آيه 5. 12. نازعات، آيه 30. 13. فصلت، آيه 109. 14. رعد، آيه 41. 15. نمل، آيه 88. 16. زلزال، آيات 1 ـ 2. 17. ابراهيم، آيه 48. 18. ابراهيم، آيه 33؛ يونس آيه 5 و نمل، آيه12. 19. سباء، آيه 7 و مرسلات، آيه 28. 20. مؤمنون، آيه 18. 21.حجر، آيه22. 22.نمل، آيه 14 و فرقان، آيه 53. 23. طه،آيه 53؛ رعد، آيه 4؛ يس، آيه 80؛ يس، آيات 33 ـ 35؛ نمل، آيه 60 و انعام، آيه 99. 24. نحل، آيات 5 ـ 8؛ مؤمنون، آيه 22؛ نمل، آيه 66؛ ملك، آيه 19؛ نمل، آيه 68 و نمل، آيه 99. 25. مريم، آيه 28؛ طارق، آيه5؛ مؤمنون، آيه 14؛ قيامت، آيه 3. 26. اعراف، آيه 31؛ بقره، آيه 233؛ مائده، آيه 3 و مريم، آيه 25.