گفت‌وگو با مهدی حیدری رئیس اولین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
اتحاد اقوام ایرانی به روایت سینـما
تصویر روز -
فعالیت دبیرخانه نخستین دوره جشنواره فیلم اقوام، اردیبهشت امسال کلید خورد. این جشنواره 26 تا 30 اردیبهشت سال آینده در تهران برگزار خواهد شد.
درباره چند و چون این رویداد که قرار است از دوره آینده نیز به صورت بین‌المللی برگزار شود با دکتر مهدی حیدری، فیلمساز و مدیر فرهنگی به گفت‌وگو پرداختیم.
چرا اقوام؟ چرا درباره موضوع دیگری، جشنواره راه نینداختید؟
درباره اقوام، اتفاقات مختلفی رخ داده است؛ مثل جشنواره‌های لباس و غذا و... اما در حوزه سینما تا به حال جشنواره یا رویدادی برگزار نشده است و جای چنین جشنواره‌ای خالی بود. من حدود دو سال در سیستان و بلوچستان زندگی می‌کردم و یک دوره جشنواره فیلم کوتاه تیاب را هم در چابهار برگزار کردم. به عنوان یک سینماگر می‌دیدم یک فیلمساز بلوچ که فیلمی ساخته و می‌خواهد کارش دیده شود دنبال یک جشنواره تخصصی در حوزه اقوام است تا فیلمش در آن به نمایش درآید اما چنین جشنواره‌ای وجود نداشت. تصمیم گرفتیم جشنواره‌ای با تمرکز بر این قبیل آثار و فیلمسازان برگزار کنیم که تا هم آثار دیده شود و هم کارگاه‌ها و پژوهش‌هایی با این موضوع صورت بگیرد و نشان دهیم که اقوام عزیز کشورمان، همه زیر یک پرچم متحد هستند. شعار جشنواره ما هم این تعیین شد: «اقوام، ریشه ایران زمین» که این شعار، ان‌شاءالله ماندگار خواهد بود.
عملکرد سینمای ایران را در زمینه اقوام چگونه ارزیابی می‌کنید؟ به نظرتان سینمای ایران دین خودش را به اقوام عزیز ایرانی ادا کرده است؟
سینمای ما به دلیل تهران‌زدگی، متأسفانه از شهرستان‌ها فاصله گرفته است. چند ماه قبل در جلسه‌ای با آقای خزاعی (رئیس سازمان سینمایی) گفتم که موقع صدور پروانه ساخت برای آثار، حمایتی هم در جهت اینکه بخشی از آن فیلم‌ها در شهرها و استان‌های دیگری غیر از تهران جلوی دوربین برود تعیین شود و در این صورت به نتایج خوبی خواهیم رسید. در دورانی، فیلم‌های بومی زیبایی در سینمای ما تولید می‌شدند که اتفاقا در سطح جهانی هم خوش می‌درخشیدند؛ خاطره آن فیلم‌ها از حافظه سینمای ایران پاک‌شدنی نیست، اما دو سه دهه‌ای است که این‌گونه آثار کمرنگ شده‌اند و رویدادهای سینمایی هم در استان‌ها و بین اقوام، کمتر برگزار می‌شود.
بین آثار رسیده به اولین جشنواره فیلم اقوام، بیشتر از کدام قوم‌ها فیلم رسیده؟
از تمام اقوام عزیز ایرانی فیلم‌هایی به این جشنواره رسیده است. از کردها، بلوچ‌ها، عرب‌ها، ترکمن‌ها، لرها، ترک‌ها، شمالی‌ها و... همه اقلیم‌ها و جغرافیای ایران در این جشنواره حضور دارند و این نشان می‌دهد که این جشنواره توسط فیلمسازان تمام اقوام به‌خوبی دیده شده است و آنها به این جشنواره اعتماد کرده‌اند.
درباره انتخاب آقای کمال تبریزی به عنوان دبیر جشنواره توضیح دهید.
ما در انتخاب دبیر، حساسیت بالایی داشتیم تا فردی باشد که از هر نظر بتواند با جشنواره همراه باشد. آقای کمال تبریزی هم مورد احترام سینماگران و هنرمندان است، هم مقبولیت عموم دارند و البته ایشان هم متعلق به یکی از اقوام (آذری) است. فیلم «مارمولک» ایشان و بسیاری دیگر از سریال‌ها و فیلم‌هایشان بارها و بارها دیده شده و مخاطب به آن علاقه‌مند است.
جشنواره اقوام چه بخش‌هایی دارد؟
آثار در بخش‌های داستانی، مستند، پویانمایی، نماهنگ و فیلمنامه با هم رقابت می‌کنند. بخش داستانی هم به دو بخش داستانی کوتاه و بلند تقسیم می‌شود. بعد از حوادث غزه و به احترام مردم عزیز فلسطین، بخش ویژه غزه را هم به جشنواره اضافه کردیم و جایزه ویژه‌ای هم به بهترین اثر در این بخش اعطا خواهد شد. حدود هزار اثر به جشنواره رسیده که هیئت انتخاب درحال بررسی آن‌هاست.
کیفیت آثار در چه حدی است؟
فیلم‌ها در رده‌های مختلف هستند. هم از فیلمسازان حرفه‌ای آثاری به این جشنواره ارسال شده و هم فیلمسازانی که در دیگر جشنواره‌های حضور نیافته‌اند اما به جشنواره اقوام اعتماد کرده‌اند و آثارشان را اولین‌بار به این جشنواره ارائه کرده‌اند. البته باید منتظر جمع‌بندی نهائی هیئت انتخاب هم باشیم.
چه برنامه‌هایی برای مرحله نهائی جشنواره که اردیبهشت برگزار خواهد شد، دارید؟
برنامه ما این است که آثار برگزیده، در بنیاد ایران‌شناسی به نمایش درآید. تلاش ما این است که جشنواره اقوام، هم در ظاهر و ساختار و هم در محتوا، استاندارد و زیبا باشد. در کنار نمایش آثار، کارگاه‌ها و برنامه‌های جنبی هم داریم. برنامه این است که جشنواره‌ای برگزار شود که هم رویدادی تخصصی در حوزه سینما و اقوام باشد و هم موجب نشاط و شادی شود.
برای دوره بعدی هم برنامه دارید؟
بله جشنواره اقوام ان‌شاءالله به طور سالانه برگزار خواهد شد. برای دوره بعدی برنامه داریم که این جشنواره بین‌المللی شود و کشورهای حوزه تمدنی ایران هم در آن شرکت کنند.