نگاهی به فیلم «گُلدا»
کابوس یوم کیپور تکرار می‌شود
فاطمه قاسم‌آبادی
عملیات مقاومت در روز یوم کیپور امسال، مانند 40 سال پیش و در سال 1973 میلادی، صهیونیست‌ها را غافلگیر کرد و چنان آنها را در شوک فرو برد که هنوز هم نتوانسته‌اند ابعاد خسارتی که دیده‌اند را محاسبه کنند....
در جنگ یوم کیپور اول، «گلدا مایر» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با حماقت‌ها و تصمیمات اشتباهش، قسمت‌های غصب شده مصر و سوریه را از دست داد و حالا در جنگ یوم کیپور دوم، «بنیامین نتانیاهو» سرازیری سقوط اسرائیل را هموار کرد....
فیلم «گلدا» یک فیلم در ژانر درام زندگی‌‌نامه‌ای، محصول سال ۲۰۲۳ آمریکا و انگلیس است به کارگردانی «گای ناتیو» و نویسندگی «نیکلاس مارتین». این فیلم زندگی گلدا مایر، چهارمین نخست وزیر رژیم صهیونیستی، به ویژه در دوران جنگ اول یوم کیپور و سردرگمی صهیونیست‌ها از این حمله را به تصویر می‌کشد.
داستان جنگی که معادلات را به‌هم ریخت
داستان فیلم «گلدا»، در مورد زندگی «گلدا موبوویچ» است که بعدها نام فامیلش را به مایر تغییر داد. این زن یهودی که متولد کیف اوکراین بود، روزگاری که اوکراین هنوز جزئی از روسیه بود از آنجا که بیشتر ساکنینش را یهودیان تشکیل می‌دادند، به همراه خانواده‌اش به آمریکا مهاجرت کرد و پس از آن در دهه 20 زندگی‌اش، به فلسطین آمد و برای قدرت گرفتن صهیونیست‌ها و پا گرفتن اسرائیل، خدمات زیادی به صهیونیست‌ها کرد.
در فیلم «گلدا» به صورت بسیار کوتاه کودکی گلدا مایر و مهاجرتش به تصویر کشیده شده و سپس تمرکز داستان، روی جنگ معروف یوم کیپور در سال 73 میلادی معطوف می‌شود.
غافلگیری دولت مایر و اشتباهاتش که باعث از دست رفتن اراضی اشغالی صهیونیست‌ها از مصر و سوریه می‌شود، دستمایه اصلی فیلم است و هرچند که سازنده فیلم سعی کرده تا جایی که می‌شود مایر را پیرزنی دلسوز برای صهیونیست‌ها نشان بدهد ولی این واقعیت که اشتباه او در عدم تصمیم بموقع و عدم آمادگی ارتش اسرائیل، این شکست مفتضحانه را برای‌شان به وجود آورد، حتی در این فیلم هم غیرقابل انکار است.
فیلم «گلدا»، با مرگ گلدا مایر درست پنج سال بعد از این شکست بزرگ، در سال 78 به پایان می‌رسد.
به سبک کلاسیک هالیوودی
داستان فیلم «گلدا» مانند زندگی‌نامه خودنوشت مایر، به نام «زندگی من» دقیقا با لحنی هالیوودی ماجراها را به تصویر می‌کشد و با آمیختن راست و دروغ، سعی در تبرئه مایر و کمرنگ کردن شکست مفتضحانه صهیونیست‌ها در سال 73 میلادی را دارد.
گلدامایر که به سبک هنرپیشه‌های قدیمی هالیوود در دهه 40 و 50 میلادی که اغلب یهودی بودند ولی برای پسند مردم عادی و دوری از نفرت مسیحیان، اسامی خود را تغییر می‌دادند، دو بار فامیلی خود را عوض کرد.
او که نام اصلی‌اش «گلدا موبوویچ» بود ابتدا آن را به «گلدا مییرسون» و پس از آن به گلدا مایر، تغییر داد و پس از رفتن به اسرائیل جزو گروه‌های تندرو صهیونیست شد که اعتقاد داشتند باید مردم عرب ساکن فلسطین را تا جایی که می‌شود، از بین برد.
او در کتاب خاطرات خود با صراحت عنوان می‌کند که رسما وجود مردم عرب فلسطینی را قبول ندارد. در صفحه ۴۰ کتاب زندگی من، او عنوان می‌کند: «سرزمین صهیون از زمانی‌که دختری خردسال در پیسنک بودم، تا پایان جنگ جهانی اول، بخش مهجور و فراموش شده امپراتوری عثمانی و موسوم به فلسطین بود!»
در ادامه مایر در کتابش طبق داستان‌های کلاسیک و آشنای یهودیان عنوان می‌کند که تمام آشنایان‌شان در هولوکاست مرده‌اند و از «تئودور هرتسل»(بنیانگذار جنبش سیاسی صهیونیسم) و ماجرای محاکمه «آلفرد دریفوس» (افسر یهودی ستاد توپخانه در ارتش فرانسه که به خیانت به کشورش محکوم شده بود ولی با جنجال‌های سیاسی زمانش مبنی بر بی‌گناهی و محکومیت به خاطر یهودی بودن، در نهایت تبرئه شد) یاد می‌کند و در قسمت‌هایی از این زندگی‌نامه مایر ادای دینی می‌کند به «لنین»، «استالین» و رهبران کمونیست یهودی‌الاصل که کمونیسم را در روسیه پایه‌گذاری کردند... می‌توان گفت در بیشتر این زندگی‌نامه سعی شده، تاریخ آمیخته به نیرنگ و دروغ یهودیان به مخاطبین تزریق شود.
در فیلم هم قسمت‌هایی وجود دارد که در آن مایر سعی کرده از ظلم مردم روسیه در حق یهودیان بگوید و احساسات مخاطبین را با داستان‌های سوزناک تحریک کند ولی این صحنه‌ها به اندازه کافی قدرتمند نیستند و به ادای کلمات توخالی و تکراری که در بیشتر فیلم‌های از این دست ساخته شده‌اند، اکتفا می‌کند.
غافلگیری یا حماقت؟
در فیلم «گلدا»، مخاطبین می‌بینند که در سال 73 که صهیونیست‌ها اولین غافلگیری در یوم کیپور را تجربه می‌کنند، شرایط چقدر شبیه امروز است و تمام تبلیغات در مورد اینکه ارتش رژیم صهیونیستی به شدت آماده است، بی‌معناست.
جالب است اخبار حمله احتمالی این جنگ که توسط سوریه و مصر هدایت شده بود برای آزاد‌سازی مناطق خودشان از چنگ صهیونیست‌ها، اول توسط «اشرف مروان» (داماد جمال عبدالناصر رئیس‌جمهور آن زمان مصر) به صورت آشکار و بعد از آن توسط «ملک حسین» پادشاه اردن به صهیونیست‌ها هشدار داده شده بود اما آنها توجهی به این هشدارها نکرده بودند و ادعا کردند که جاسوسان دیگرشان اخباری مبنی بر تحرکات برای جنگ نداشته‌اند، پس فرستادن سرباز و آمادگی بیهوده است!
جالب است که یکی از مشهورترین ارتش‌های دنیا، با این غافلگیری چنان دستپاچه می‌شود که تمام اراضی اشغالی مد نظر را از دست می‌دهد و در نهایت مصر و سوریه پیروز این جنگ می‌شوند.
در مورد جنگ جدید یوم کیپور هم طبق شنیده‌ها «عباس کامل» وزیر اطلاعات مصر قبل از عملیات حماس به نتانیاهو در مورد «چیزی بزرگ در غزه برنامه‌ریزی شده» هشدار داده بود اما هشدارش جدی گرفته نشد! به خاطر تمام این اتفاقات قدیمی و جدید، عجیب نیست که چرا در حال حاضر و در جنگ دوم یوم کیپور، صهیونیست‌ها گرفتار تکرار تاریخ شدند و غافلگیر شده‌اند....
در فیلم «گلدا»، مخاطبین می‌بینند که تصمیمات اشتباه یک پیرزن بیمار و در حال مرگ، که قصد دارد به هر جان کندنی اراضی اشغالی را حفظ کند، به هیچ نتیجه‌ای نمی‌رسد.
صحنه‌های خون بالا آوردن مایر در روشویی، به شدت مسخره است و معلوم نیست قرار است از مخاطبین برای او ترحم گدایی کند یا نشان دهد که رژیم صهیونیستی با انتخاب او و نگه داشتنش در این سِمَت، با این شرایط جسمی اسف‌بار، چه حماقتی انجام داده است....
جالب است که در فیلم «گلدا» قرار است یک شکست بزرگ نظامی و امنیتی، واکاوی شود ولی از آنجایی که هالیوود وظیفه دارد تحت هر شرایطی صهیونیست‌ها را بالا ببرد، از دل این شکست هم به دنبال نکات مثبت است!
در صحنه‌ای که مایر مجبور می‌شود تقاضای آتش‌بس را بدهد، همین که «انورسادات» (رئیس‌جمهور آن زمان مصر) او را نخست‌وزیر اسرائیل می‌نامد، احساس می‌کند با وجود شکست مفتضحانه، باز هم شانس آورده و پیروز شده است! جالب است که در فیلم می‌بینیم رژیمی با آن همه تبلیغات رسانه‌ای در مورد قدرت و استراتژیک بودن، بعد از 25 سال اشغال فلسطین، باز هم دولت خودشان را مشروع نمی‌دانستند و به باور بقیه برای موجودیت خود نیازمند بودند....
بسته حمایتی ویژه آمریکا!
در فیلم گلدا، مخاطبین می‌بینند که با شروع جنگ و دستپاچه شدن صهیونیست‌ها، به رسم عادت، گلدا مایر بلافاصله در روزهای اول از آمریکا تقاضای کمک می‌کند و امیدوار است که پاسخ درخوری دریافت کند ولی وقتی «هنری کیسینجر» وزیر امور خارجه وقت آمریکا که یک یهودی است، به او می‌گوید که سعی می‌کند برایش کمک مالی جور کند، ناامیدانه می‌گوید که اگر نیاز است، می‌تواند خودش به آمریکا بیاید تا شاید بتواند مقامات را برای کمک‌های بیشتر ترغیب کند اما کیسینجر که بعدها شهرتش را به خاطر تلاش‌هایش برای آتش‌بس‌های آمریکا با کشورهای در حال جنگ با آنها، به دست آورد، به گلدا مایر گفت که آمدن به آمریکا وسط چنین جنگ سنگینی، به نفع اسرائیل نیست و او باید از کمک‌های مالی و فکری آمریکا استفاده کند!
جالب است که در تمام مدت جنگ در سال 73، آمریکا توسط کیسینجر، گلدا مایر را به قبول آتش‌بس ترغیب کرد و در تمام مکالمات، تنها جوابش به درخواست‌های کمک بیشتر، این بود که قبل از ضرر بیشتر، توافق برای آتش‌بس را قبول کند!
در حال حاضر هم رژیم صهیونیستی دقیقا به روش 40 سال پیش خود از همان روز اول از آمریکا کمک خواست و حالا آمریکا قبول کرده کمک مالی بکند ولی بعید است که به خاطر تهدید‌های کشورهای منطقه که عنوان کرده‌اند اگر طرف غربی وارد این جنگ شود، آنها هم وارد می‌شوند، آمریکا تغییر رویه بدهد و مستقیم وارد درگیری شود....
با توجه به ملاقات هنری کیسینجر 100 ساله با زلنسکی و قول همکاری و کمک تسلیحاتی آمریکا به اوکراین برای جنگ، بعید نیست که با راهنمایی این سیاستمدار قدیمی باز هم مانند 40 سال پیش آمریکا به جز کمک مالی و پیشنهاد آتش‌بس، حرکت ارزشمندی برای صهیونیست‌ها نکند و آنها را در این میدان تنها بگذارد.
نظرات منفی مخاطبین
روز یوم کیپور، در واقع همان روزی است که حضرت موسی(ع) از کوه سینا بازگشت و دید که قومش در نبودش گوساله‌پرست شده‌اند و بنا به روایت یهودیان، همین اتفاق باعث شد تا او لوح‌هایی که فرمان‌های خداوند بر آنها حک شده بود را به خاطر این رفتار پلید قومش بشکند. (رجوع شود به کتاب عهد عتیق، سِفر تثنیه باب 9، آیه 9 تا 18) یهودیان در این روز برای بخشایش جنایات پیشینیان خود، روزه می‌گیرند و طلب بخشایش می‌کنند. تلاقی دو جنگ بزرگ در روزی که در تاریخ به عنوان روز بازگشت حضرت موسی(ع) و تنبیه قوم یهود شناخته می‌شود، جالب توجه است.
در فیلم «گلدا» اما هیچ نشانی از دعا و روزه و طلب بخشایش در این روز به خصوص، بین صهیونیست‌ها وجود ندارد و تمامی کابینه مایر و خودش، مدام در حال کشیدن سیگار و خوردن مشروب و... هستند.
در فیلم «گلدا»، به رسم قدیمی هالیوود در مورد فیلم‌هایی که زندگی یهودیان را به تصویر می‌کشد، تمام بازیگران یهودی و دست کم یهودی‌زاده هستند «هلن میرن»، «کامیل کوتین»، «لِوی‌اشنایدر»، «لوری اشکنازی»، و... همه یهودی یا یهودی‌زاده هستند که طبق رسوم یهودیان، داشتن خون یهودی کافی است تا از این قوم به حساب بیایند و اعتقادات مذهبی، نقش خاصی در این بین ندارد....
جالب است که فیلم «گلدا» با توجه به استفاده از هنرپیشه‌های معروف هالیوودی، به هیچ وجه نتوانست نظر مخاطبین را به داستان خود جلب کند و در گیشه هم به شدت پس خورد و تنها پنج میلیون دلار فروخت. در واقع مردم عام و مخاطبین، حکایت این مثلا بانوی آهنین اسرائیل را که تا پیش از یوم کیپور امسال، مدال بزرگ‌ترین شکست اسرائیل را بر گردن داشت، نخریدند.