هنری کیسینجر:
توافق ایران و عربستان یک تغییر اساسی در تحولات خاورمیانه است
وزیر امورخارجه اسبق آمریکا در واکنش به توافق ایران و عربستان، آن را تغییری اساسی در وضعیت استراتژیک خاورمیانه توصیف کرد.
هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه آمریکا در سالهای ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۷ در گفتوگو با روزنامه واشنگتنپست، توافق ایران با عربستان برای برقراری روابط را که با میانجیگری چین انجام شد، یک تغییر اساسی در تحولات منطقه خاورمیانه توصیف کرد.
وی در اینباره گفت: من آن را تغییری اساسی در وضعیت استراتژیک خاورمیانه میبینم. سعودیها اکنون با قراردادن آمریکا در برابر چین در حال متعادل کردن امنیت خود هستند.
این مقام سابق آمریکایی در ادامه خاطرنشان کرد: در دراز مدت ظهور چین بهعنوان یک میانجی صلح، مرجعیت دیپلماسی در نظام بینالملل را تغییر خواهد داد. ایالات متحده دیگر قدرت ضروری در منطقه و تنها کشوری که به اندازه کافی قوی یا منعطف برای میانجیگری صلح بین کشورها باشد، نیست. اکنون چین مدعی سهم خود در این زمینه است
وزیر امورخارجه اسبق آمریکا همچنین تاکید کرد که چین در سالهای اخیر نشان داده است که باید در ایجاد نظم جهانی مشارکت داشته باشد و توافق ایران و عربستان یک حرکت قابلتوجه از سوی پکن برای ایفای چنین نقشی است.
وی با اشاره به تهدیدات مقامات صهیونیستی علیه ایران گفت که نقش رو به گسترش چین، تصمیمات اسرائیل علیه ایران را نیز پیچیده میکند، چراکه اکنون برای فشار بر ایران باید منافع چین هم در نظر گرفته شود.
در پی سفر بهمنماه سید ابراهیم رئیسی به پکن و گفتوگوهای انجام شده میان رئیسجمهور چین با رئیسجمهور کشورمان، دریابان شمخانی از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیسجمهور، مذاکرات فشردهای را به منظور حلوفصل نهایی موضوعات فیمابین تهران-ریاض با همتای سعودی خود آغاز کرد. در پایان این مذاکرات، روز ۱۹ اسفندماه 1401 خورشیدی برابر با ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی، بیانیه سهجانبهای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بنمحمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد
در بخشی از این بیانیه آمده است:
در نتیجه گفتوگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند که ظرف حداکثر دو ماه روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانهها و نمایندگیها را بازگشایی کنند.
وزرای امور خارجه دو کشور نیز قرار است جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات نمایند. دو کشور
با تاکید بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر در زمینه اجرای موافقتنامه همکاریهای امنیتی امضا شده در تاریخ ۱۳۸۰/۱/۲۸خورشیدی برابر با ۲۰۰۱/۴/۱۷ میلادی و نیز موافقتنامه عمومی همکاریهای اقتصادی، بازرگانی، سرمایهگذاری، فنی، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان، امضا شده در تاریخ ۱۳۷۷/۳/۶ خورشیدی برابر با 1998/5/27 توافق کردند.
به گزارش ایسنا، توافق ایران و عربستان با واکنش و استقبال گسترده کشورهای زیادی در سراسر جهان، بهویژه در میان اعراب روبهرو شد و برخی آن را یک دستاورد دیپلماتیک و تاریخی توصیف کردند.