به نظر می‌رسد اکنون که بیماری همه‌گیر کووید فروکش کرده و در بسیاری از کشورها حتی دیگر ماسک هم کنار گذاشته شده است، عوارض روحی و روانی کووید هر روز بیشتر خود را نشان می‌دهند.

به گزارش ایسنا و به نقل از آی‌ای، ما هنوز اثرات همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ را در بسیاری از بخش‌های زندگی خود احساس می‌کنیم. مثلاً هنوز افرادی داریم که ماسک می‌زنند و دست‌هایشان را مدام با مواد ضدعفونی کننده تمیز می‌کنند. این بیماری همه‌گیر مدت‌هاست که اثر عمیق خود را در زندگی ما به جا گذاشته است.

طبق یک پژوهش جدید، به خاطر گذر از دوران همه‌گیری این بیماری، تهاجمی و ضد اجتماعی شده‌ایم.

پژوهشگران می‌گویند ما پس از این همه‌گیری، تبدیل به افرادی تهاجمی و بدجنس شده‌ایم که بیشتر بحث می‌کنیم، در خانه و زندگی کاری کمتر کوشا هستیم، کمتر با یک غریبه میل به صحبت داریم یا با یک دوست قدیمی تماس می‌گیریم و کمتر در مورد چیزهای جدید هیجان‌زده می‌شویم.

در این پژوهش، پژوهشگران پنج ویژگی شخصیتی برجسته بنیادین را مورد بررسی قرار دادند که شامل توافق‌پذیری، وظیفه‌شناسی، برون‌گرایی، روان‌رنجوری و گشودگی بودند. این رفتارها، ویژگی‌های شخصیتی «پنج بزرگ» 

(Big Five personality traits) نامیده می‌شوند، زیرا این ویژگی‌ها باید پایدار باشند. با این حال، با وقوع همه‌گیری کووید، تعادل میان آنها به هم خورده است.

در شرایط عادی، زمانی که «پنج بزرگ» گاه به گاه دچار اختلالاتی نظیر افسردگی شدید، اختلال استرس پس از سانحه و غیره می‌شوند، می‌توان با درمان‌های مختلف آنها را مجددا تنظیم کرد. اما بر اساس این مطالعه جدید، محققان تغییر شگفت انگیزی در طول همه‌گیری یافتند.

آنجلینا ساتین، دانشمند علوم رفتاری در دانشگاه ایالتی فلوریدا که نویسنده ارشد این پژوهش است، توضیح می‌دهد: به تمام اخبار تابستان گذشته فکر کنید که چقدر افتضاح بود و چقدر مردم حس ناخوشایندی داشتند.

قبل از همه‌گیری، بعد از همه‌گیری

قبل از کووید، اغلب پژوهش‌ها روی روانشناسی حوادث و بلایا بر اختلال استرس پس از سانحه یا سلامت روان متمرکز بود. بررسی شیوع شرایطی مانند افسردگی یا اضطراب بسیار ساده است، اما در مورد شخصیت، متفاوت است.

یک مسئله این است که مردم معمولاً برای به یاد آوردن شخصیت‌های قبلی خود با مشکل مواجه می‌شوند. در نتیجه، در این پژوهش که در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی انجام شده است، یک مجموعه داده طولی شامل هزاران شرکت‌کننده توسط تیم ساتین به کار گرفته شد. این کار به آنها یک خط پایه قبل از همه‌گیری برای مقایسه نتایج خود داد.

به نظر می‌رسید ساتین، شواهد محکمی پیدا کرده است. گروه پژوهشی وی متوجه شد که تغییرات در پنج ویژگی شخصیتی بزرگ تقریباً نصف افزایش ناامیدی و اضطرابی است که در طول همه‌گیری رخ داد. این تغییر، میزانی را نشان می‌دهد که ممکن است در بیمار دریافت‌کننده درمان پیش‌بینی کنید. به نظر می‌رسد که کووید-۱۹ ما را به طور مشابه اما به شکل منفی تغییر داده است.

ساتین می‌گوید: با نگاهی به همه رویدادهای دو سال و نیم گذشته، شاهدیم که چیزهای زیادی در جریان است.

پژوهشگران در ماه‌های اول همه‌گیری، تغییر شخصیتی کمی پیدا کردند. پژوهش‌های آنها همچنین نشان داد که این وضعیت در مقایسه با سایر بلایای تاریخ بشریت هر روز تغییر می‌کند.

نویسنده ارشد این پژوهش تأکید کرد: متوجه شدیم که روان‌رنجوری به سمتی که کمی کمتر احساسی و حساس به استرس باشیم کاهش یافته است.

در خلاصه این مطالعه آمده است: تصور می‌شود که ویژگی‌های شخصیتی مدل پنج عاملی (روان‌رنجوری، برون‌گرایی، گشودگی، توافق‌پذیری و وظیفه‌شناسی) نسبت به نیازهای محیطی در بزرگسالی نسبتاً غیرقابل نفوذ هستند. همه‌گیری ویروس کرونا فرصتی بی‌سابقه برای بررسی اینکه آیا شخصیت در طول یک رویداد استرس‌زای جهانی تغییر کرده است یا خیر بدست داد.

با کمال تعجب، دو پژوهش قبلی نشان دادند که روان‌رنجوری در اوایل همه‌گیری کاهش یافته است، در حالی که شواهد کمتری برای تغییر در چهار ویژگی دیگر در این دوره وجود دارد.

پژوهش حاضر از ارزیابی‌های طولی شخصیت برای بررسی تغییرات شخصیت در سال ۲۰۲۰ و سپس در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ در طول همه‌گیری در مقایسه با سطوح قبل از همه‌گیری استفاده کرد.

با تکرار دو مطالعه قبلی، روان رنجوری در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با سطوح قبل از همه‌گیری بسیار‌اندک کاهش یافته بود و هیچ تغییری در چهار صفت دیگر وجود نداشت. با این حال، زمانی که شخصیت در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ سنجیده شد، هیچ تغییر قابل‌توجهی در روان‌رنجوری در مقایسه با سطوح قبل از همه‌گیری وجود نداشت، اما کاهش قابل توجهی در برون‌گرایی، گشودگی، توافق‌پذیری و وظیفه‌شناسی وجود داشت.

این تغییرات حدود یک دهم انحراف معیار بود که معادل حدود یک دهه تغییر شخصیت هنجاری است. این تغییرات بر اساس سن و قومیت تعدیل شد، اما نژاد یا تحصیلات در آن تاثیری نداشت. به طور قابل توجهی، روان‌رنجوری بزرگسالان جوان‌تر افزایش داشت و توافق‌پذیری و وظیفه‌شناسی کاهش یافت.

شواهد فعلی حاکی از آن است که کاهش جزئی در روان‌رنجوری در اوایل همه‌گیری، کوتاه مدت بوده و تغییرات مضر در سایر صفات در طول زمان ظاهر شده است.

اگر این تغییرها پایدار باشند، این شواهد نشان می‌دهد که رویدادهای استرس‌زا در سطح جامعه می‌توانند مسیر شخصیت را به ‌ویژه در بزرگسالان جوان‌تر کمی تغییر کنند.

نتایج این پژوهش در مجله PLOS One 

منتشر شده است.