محسن پورعرب
آذر و دی ماه سال 1397 سیدمحمد بطحایی، رئیس وقت آموزش و پرورش در نامه‌هایی جداگانه به رهبر انقلاب و رئیس سازمان صداوسیما توقف تبلیغات موسسات کنکوری را مطالبه کرد. وی همچنین به وزیر صمت گفته بود که از نظر وزارت آموزش و پرورش تخصیص ارز دولتی و حمایتی برای کاغذ کتب کمک درسی هیچ توجیهی ندارد و ارز مربوط صرف تأمین سایر اقلام شود. این مطالبه که در راستای برخورد با مافیای کنکور و اضطراب‌زدایی از دانش‌آموزان و خانواده‌ها و بازگرداندن شادی و نشاط به مدارس بود مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفت. این خبری بود که بطحایی دی‌ماه 1397 اعلام کرد و اظهار داشت: «چندی پیش نامه‌ای خدمت مقام معظم رهبری نوشتم مبنی بر اینکه حجم گسترده تبلیغات کتاب‌های کمک درسی موجب تخریب هدف‌های تربیتی و پرورشی ما در مدرسه شده است. از محضر ایشان خواستم تمهیدی به‌کار گیرند تا در رسانه‌ها از جمله رسانه ملی تا آنجا که ممکن است این میزان کاهش پیدا کند و پخش تبلیغات با نظر کارشناسی وزارت آموزش و پرورش صورت گیرد. ایشان هم پی‌نوشتی را مرقوم فرمودند و به بخش‌های مختلف دستور دادند؛ در اولین گام و با همکاری سازمان صداوسیما پخش این‌گونه تبلیغات 50 درصد کاهش پیدا کرده که این یک قدم بسیار موثر است و از همکاری صداوسیما تشکر می‌کنم.»
پس از این حجم تبلیغات موسسات کنکوری در رسانه ملی به‌طور چشم‌گیری کاهش پیدا کرد تا جایی که تا مدت‌ها خبری از موسسات کنکوری در تبلیغات نبود. اگر چه پس از مدتی برخی تبلیغات سایر مؤسساتی که اسم و رسم کمتری داشتند پخش شد اما هیچ‌کدام نتوانستند اثرگذاری تبلیغات گذشته را داشته باشند. متاسفانه سایه تبلیغات غول‌های آموزشی کنکور به ‌اندازه‌ای بود که در برهه‌ای برای افزایش نفوذ در دانش‌آموزان و خانواده‌ها، این مؤسسات تلاش کردند تا با اهدای جوایز خاص به رتبه‌های تک‌رقمی کنکور موافقت آنها را برای شرکت در تبلیغات جلب کنند. البته که درباره برخی از رتبه‌های تک‌رقمی موثر افتاد و این افراد با دریافت جوایزی چون خودرو، لپ‌تاپ و... در گفت‌و‌گوهایی تبلیغاتی تاکید داشتند که شرکت در برنامه‌ها و آزمون‌های فلان مؤسسه موجب قبولی و کسب رتبه تک‌رقمی شده است!
با این حال پس از سال 97 و اقدام‌هایی که در راستای حذف سایه کنکور از سر آموزش و پرورش و خانواده‌ها شد، تا امروز می‌توان گفت که حجم تبلیغات مؤسسات به نام کنکوری نسبت به گذشته کاهش یافته است.
نکته جالب این که برخی نفرات برتر و تک‌رقمی کنکور امسال در گفت‌و‌گوهای خود با رسانه‌ها تاکید داشتند که در هیچ کلاس کنکوری شرکت نکرده‌اند و رمز موفقیت آنها نه شرکت در این کلاس‌ها بلکه تلاش و درس خواندن بوده است موضوعی که می‌تواند باعث دلگرمی و امیدواری خانواده‌ها و دانش‌آموزانی که توان تامین هزینه سنگین و چندین میلیونی کلاس‌های فراگیری فن تست‌زنی (و البته نه علم‌آموزی) را ندارند شود.
اما پس از آنکه اسامی نفرات برتر کنکور سراسری 1401 اعلام شد، بار دیگر نام و نشان برخی از مؤسسات کنکوری در برخی از گفت‌و‌گوهایی که یکی از رسانه‌های صداوسیما با رتبه‌های تک‌رقمی کنکور داشت به چشم آمد.
خبرگزاری «باشگاه خبرنگاران جوان» که وابسته به سازمان صداوسیما است در اقدامی عجیب در مصاحبه با برخی نفرات برتر کنکور حتی اسم مؤسساتی که این افراد اعلام کرده بودند در کلاس‌ها یا آزمون‌های آزمایشی آنها شرکت کرده‌اند را به‌طور شفاف در متن خبر آورده بود! حال سؤال این است که این اقدام یک غفلت در تنظیم خبر بوده است یا یک رپرتاژ تبلیغاتی؟ آیا این اقدام در راستای کمک به گسترش عدالت آموزشی و کوتاه شدن دست مافیای کنکور است یا خدمات‌دهی به آنها؟
در شرایطی که نظام و تعلیم و تربیت کشور و شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان سنجش و پذیرش و دیگر نهادها و سازمان در تلاش هستند تا سایه غول کنکور را از سر آموزش و پرورش و خانواده‌ها حذف کنند، پرداختن به نام و نشان مؤسسات کنکوری در شرایط کنونی تنها به نفع کسانی است که دستمزد خود را برای تبلیغات دریافت کرده‌اند. دو مرحله‌ای شدن کنکور و حذف دروس عمومی از کنکور که طی مدت اخیر اتفاق افتاده است برخی از اقداماتی است که به نظر می‌رسد ضریب نفوذ مؤسسات کنکوری را در کنکور کاهش خواهد داد. حال اگر رسانه رسمی صداوسیما بار دیگر مأمنی برای تبلیغات مؤسسات کنکوری آن هم از زبان نفرات برتر کنکور شود بدون شک امیدهای از دست رفته این موسسات دوباره زنده می‌شود و با ترفندهای مختلف تلاش خواهند کرد تا شیوه جدید سنجش و پذیرش را مورد تاثیر خود قرار دهند. انتظار می‌رود تا مدیران صداوسیما در ادامه اقدام‌های گذشته و در راستای حفظ آرامش دانش‌آموزان و خانواده‌ها تبلیغات موسسات کنکوری را ممنوع و حذف کنند.