ایمن‌‌سازی ساختمان‌های ناایمن کلانشهر تهران نیازمند نگاه ملی است
سرویس اجتماعی-
بیش از یک ماه از حادثه متروپل گذشته است، اما حساسیت‌ها نسبت به ایمن‌‌سازی ساختمان‌های ناایمن ادامه دارد. هرچند موضوع ساختمان‌های نا ایمن در سطح کشور نیاز به توجه دارد، اما تهران به دلیل شرایط ویژه و تراکم جمعیتی و سازه‌ای بیش از شهرهای دیگر کشور مورد توجه است. در رابطه با ساختمان‌های ناایمن شهر تهران آمارهای متفاوتی وجود دارد که به نظر می‌رسد آمار اعلامی از سوی مدیرعامل سابق سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران قابل توجه‌تر است. به گفته مهدی داوری، حدود ۳۳هزار ساختمان شناسایی شده‌اند که در درجه اهمیت قرار دارند. سه هزار و 500 ساختمان هم در وضعیت نا ایمنی بیش از حد مجاز قرار می‌گیرند. این ساختمان‌ها مانند پلاسکو نیستند و هر کدام از آنها سطحی از نا ایمنی را دارند. ساختمانی هم هست که بابت ایمنی بیش از
10 اخطار را دریافت کرده است.
از سوی دیگر سید محمدرحیم مرتضوی شهردار منطقه9 نیز اخیرا اعلام کرد: ۱۰۰ ساختمان ناایمن در منطقه ۹ به منظور رفع خطرات ناشی از ابنیه ناایمن و حفظ سلامت شهروندان غرب تهران، شناسایی و اخطار قانونی برای این ساختمان‌ها صادر شد و ایمن‌‌سازی ساختمان پر مخاطره سرای محله مهرآباد جنوبی در دستور کار قرار گرفت. شرایط ویژه برخی از ساختمان‌های ناایمن پایتخت در حالی است که افکار عمومی تصور می‌کند تهران به دلیل پایتخت بودن و قرار گرفتن مراکز مهم سیاسی، فرهنگی، آموزشی و پزشکی حتماً از وضعیت مطلوب و به روزی برخوردار است، حال آنکه بررسی‌ها و اظهارات مدیران نشان می‌دهد این چنین نیست و این کلانشهر مشکلات خاص خود را دارد از جمله فرسودگی خطرناک بسیاری از ساختمان‌های عمومی مورد استفاده در حوزه درمان، آموزش و...
نیمی از بیمارستان‌های دولتی دانشگاه فرسوده است
در این رابطه، نادر توکلی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران در یک نشست خبری که در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) برگزار شد، با بیان اینکه این بیمارستان‌ها اغلب دارای قدمت بالا و بسیار فرسوده هستند، اظهارداشت: نیاز است بخش‌های مختلفی از این بیمارستان‌ها نو‌سازی شوند، تاکنون بیمارستان‌های فیروزگر و فیروزآبادی باز‌سازی شده‌اند و اکنون نیز بخشی از ساختمان حضرت رسول اکرم تخلیه شده و تجهیزات و تخت آنها در سایر مراکز درمانی جایگزین می‌شوند.
وی توضیح داد: بسیاری از بیمارستان‌های دولتی در سفرهای استانی ریاست جمهوری برای باز‌سازی و نو‌سازی برنامه‌ریزی شده‌اند و هزینه هر تخت بیمارستانی 2/5 تا ۵ میلیارد تومان برآورد می‌شود و نیاز است خیران در این زمینه کمک زیادی را داشته باشند.
توکلی با اشاره به اینکه باید تشکیلات خیران سلامت ایجاد شود، گفت: اولویت باز‌سازی، مراکز دولتی تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران هستند در حال حاضر بخش‌های مراقبت ویژه و نیروی انسانی ساختمان شماره ۳ حضرت رسول اکرم را در بیمارستان‌های دیگر جایگزین می‌کنیم. به گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران، در حال حاضر بیمارستان جدید روان پزشکی ایران حدود ۴۰ درصد و بیمارستان جایگزینی شهدای هفتم تیر
۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و باز‌سازی مراکز درمانی لولاگر، علی اصغر، حضرت فاطمه زهرا، اکبر آبادی، شفا یحیائیان و شهدای یافت‌آباد نیز در دستور کار است.
وی تاکید کرد: برای باز‌سازی و نو‌سازی مراکز درمانی باید هماهنگی‌های بین بخشی اتفاق بیفتد.
تخلیه ساختمان شماره ۳ مرکز درمانی رسول اکرم
رئیس‌بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) نیز در این نشست گفت: بحث جایگزینی بیمارستان‌های قدیمی از چند سال گذشته مطرح بوده، ساختمان‌هایی در مرکز درمانی رسول اکرم وجود دارد که برای قبل از انقلاب است و ساختمان شماره سه آن با توجه به فرسودگی زیاد باید سریعا تخلیه شود.
تقی ریاحی افزود: این ساختمان در گذشته محل اقامت همراهان بیمار بود که کاربری آن تغییر کرده و بخش‌هایی از ارائه خدمات درمانی بیمارستان رسول اکرم اضافه شد و در دوران کرونا محل پذیرش بیماران کرونایی بود ولی اکنون تصمیم به باز‌سازی آن گرفته شده است.
ریاحی اظهار داشت: ساختمان شماره ۳ که دارای
۸۵۰ تخت است باید جایگزین در سایر مراکز درمانی شود زیرا ۲۰ درصد ظرفیت بستری و ۴۰ درصد ظرفیت اتاق عمل این بیمارستان در داخل این ساختمان بوده و در مراکز درمانی سید الشهدا و امیرالمومنین جایگزین می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: البته اورژانس و کلینیک‌های درمانی این بیمارستان هم نیاز به باز‌سازی دارد.
ایمن‌‌سازی مدارس فرسوده پایتخت ضروری است
در کنار فرسودگی برخی از ساختمان‌های مورد استفاده در حوزه درمان، بسیاری از ساختمان‌های آموزشی از جمله مدارس تهران نیز وضعیت مناسبی ندارند.
در همین زمینه سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه تعداد قابل توجهی از مدارس در پایتخت نیازمند ایمن‌‌سازی است گفت: سازمان آتش‌نشانی آماده همکاری با آموزش و پرورش برای این اقدام مهم است.
سید جلال ملکی در گفت‌و‌گو با ایرنا اظهارداشت: تعطیلات مدارس فرصت مناسبی است تا نسبت به ایمن‌‌سازی مدارس اهتمام ویژه انجام شود. گرچه در سال‌های اخیر، مخاطرات بدی در مدارس شهر تهران نداشتیم اما ضروری است که قبل از وقوع هر اتفاق ناگوار جلوی آن گرفته شود. وی ادامه داد: آتش‌نشانان در زمان فعالیت مدارس، دوره‌های آموزشی متعددی درباره ارتقای سطح ایمنی معلمان و دانش‌آموزان انجام داده و در زمان تعطیلی مدارس نیز این امکان وجود دارد. ملکی با بیان اینکه تعداد قابل توجهی از مدارس نیز فرسوده و نیاز به باز‌سازی دارد گفت: سازمان آتش‌نشانی آمادگی دارد نسبت به شناسایی این مدارس اقدام کند و در این زمینه نیز آماده همکاری با وزارت آموزش و پرورش است.
28 درصد مدارس پایتخت
نیازمند باز‌سازی و مقاوم‌‌سازی
اظهارات سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران در حالی است که به گفته حمیدرضا تقی‌پور، معاون برنامه‌ریزی و توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان نو‌سازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، 28 درصد مدارس پایتخت نیازمند باز‌سازی و مقاوم سازی هستند.
تقی‌پور با اشاره به اینکه دو هزار و 420 مدرسه از سوی سازمان آتش‌نشانی در تهران بررسی شده بود که از ۹۲۴ مدرسه ایراداتی گرفتند اظهارداشت: از این تعداد در سطح استان تهران، ۱۰ درصد کلاس‌های درس، نیازمند تخریب و باز‌سازی و ۱۸ درصد نیازمند مقاوم‌‌سازی هستند.
وی با تاکید بر اینکه ایمنی خط قرمز ماست و ریسک نمی‌کنیم گفت: مدارس ناایمن، شناسایی شده و مقاوم‌‌سازی خواهند شد. مدارس ما از قبل دارای شناسنامه ایمنی بودند اما قرار است با کمک سازمان آتش‌نشانی که سازمانی تخصصی است، شناسنامه ایمنی متقن و قابل اتکایی را برای مدارس تهیه کنیم.
کلانشهر تهران نیازمند نگاه ملی است
آنچه مسلم است، حادثه خبر نمی‌کند، با این نگاه نمی‌توان ایمن سازی ساختمان‌های پرکاربرد درمانی و آموزشی پایتخت را مشمول زمان کرد. تهران براساس گزارش‌های مراکز زلزله نگاری یکی از شهرهای مستعد برای بروز حوادث غیرمترقبه‌ای چون زلزله است. سال‌هاست که مدیریت بحران کشور نسبت به وضعیت این کلانشهر اظهار نگرانی می‌کند.
از سوی دیگر، پایتخت به دلیل هزینه‌های بالا و کمبودهای بسیار، با مشکلات دیگری نیز دست و پنجه نرم می‌کند. سال‌هاست این شهر از ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده، آلودگی هوا، سرانه پایین فضای سبز، سرانه پایین آموزشی، تراکم جمعیت، بافت فرسوده، ترافیک و... رنج می‌برد و اگر قرار باشد ایمن سازی ساختمان‌های ناایمن هم به این موارد افزوده شود، وضعیت را از آنچه است، غیرقابل تحمل‌تر خواهد کرد.
با این اوصاف ضروری است تا با یک نگاه ملی، پایتخت ایران از این شرایط بغرنج خارج شود و سطح ایمنی ساختمان‌های مختلف افزایش پیدا کند. در غیر این صورت تکرار حوادث مشابه پلاسکو و متروپل دور از ذهن نیست. در قدم نخست لازم است تا دستگاه‌های مختلف، از هم اکنون به بررسی ساختمان‌های ناایمن بپردازند تا بتوانند در فصل بودجه‌بندی برای سال 1402 یک ردیف اختصاصی به این مهم اختصاص دهند. قدم بعدی، نظارت مستمر و شفاف سازی وضعیت این ساختمان‌ها از سوی شهرداری و شورای شهر است. قدم سوم، برنامه‌ریزی زمانی برای به نتیجه رساندن این اقدامات است و در نهایت تعیین این اقدام‌ها به عنوان یک فعل مهم از سوی دستگاه قضایی است که در صورت اجرایی نکردن به منزله ترک فعل قلمداد شوند. توجه به این مهم ضروری است که روزانه میلیون‌ها نفر در پایتخت کشور در حال رفت و آمد به این ساختمان‌ها هستند و باید با حساسیت بیشتری نسبت به حفظ جان هموطنان و اموال عمومی نگاه کرد.