دانشجــو؛ رکــن اصلی رصد واقعیت‌ها و پیگیری آرمان‌ها
انقلاب در چالش مربوط به دانشگاه به موفّقیّت‌های بزرگی دست پیدا کرد. نمی‌گوییم دانشگاه را به کلّی تبدیل کرد به یک دانشگاهِ مورد نظر انقلاب و اسلام؛ نه، چنین ادّعایی را هیچ کس ندارد، امّا توانست یک حرکت صحیح و محکم و مورد تحسینی را نسبت به دانشگاه انجام بدهد در مقابل جریان ضدّانقلاب؛ به دانشگاه هویّت داد، به دانشگاه شخصیّت داد. (رهبر معظم انقلاب اسلامی – 6 اردیبهشت 1401)
شاید یکی از مهم‌ترین علت‌های تاکید رهبر انقلاب بر نشست و برخاست مسئولین با دانشجویان، روحیه تحول خواهی و صراحت و صداقت آنها در بیان مواضع‌شان است. اگر چنین روحیه‌ای در کار نباشد نمی‌توان انتظار تحول داشت.
مسئله دیگر؛ آینده کشور است. به هر حال در 10، 20 سال آینده، کشور را جوانان امروز که در موضع مطالبه‌گری ایستاده‌اند اداره خواهند کرد. لذا اگر جوانب دیگر اهمیت این دیدار را بررسی کنیم به عمق نگاه انقلاب اسلامی به دانشگاه برای پیشرفت کشور دست پیدا خواهیم کرد.
دیدار دانشجویی از زاویه نگاه «نظریه نظام انقلابی»
دیدارهای سالانه رهبر معظم انقلاب اسلامی با جمعی از فعالین دانشجویی را از زوایای مختلفی می‌توان بررسی کرد. اگر از زاویه نگاه «نظریه نظام انقلابی» که در بیانیه گام دوم تبیین شده است بخواهیم تحلیل کنیم، این دیدار دیداری است برای پاسداشت «آرمان‌خواهی.»
آقای رضا نظری، دبیر اسبق جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در این باره می‌نویسد: «جمهوری اسلامی اگر بخواهد بر مبنای این نظریه حرکت کند قطعاً نیازمند موذن است. چه کسی باید فاصله وضع موجود (واقعیتِ نظام اسلامی) را با اهداف (آرمان‌های انقلاب اسلامی) رصد کرده و فریاد بزند؟ آرمان‌هایی نظیر تمدن نوین اسلامی، کشور و جامعه اسلامی، ایران قوی، دولت اسلامی تا عدالت، آزادی، استقلال، مبارزه با نظام سلطه، تولید علم و نهضت نرم‌افزاری، سبک زندگی اسلامی، دانشگاه اسلامی و... طبع جوان و روشنفکرِ دانشجویِ دوستدارِ انقلاب، یکی از قابل اتکاترین پایگاه‌های اجتماعی برای این مهم است. از این روست که رهبر معظم انقلاب هم خود در بیان، اولین فریضه دانشجویی را آرمان خواهی نامیده‌اند و در بیانات خود سعی در ترویج و تعمیق این نوع نگاه به بدنه جریان دانشجویی کرده‌اند و هم خود در عمل، با توجه ویژه به این قشر، این نوع جلسات را در کنار دیگر جلسات ثابت و مداوم سالیانه خود قرار داده‌اند.»
این فعال فرهنگی ادامه می‌دهد: «در این دیدارها فعالین دانشجویی انقلابی، از صدر تا ذیل نظام اسلامی را در برابر بالاترین مقام این نظام مورد نقد قرار‌داده و رهبری نه اینکه مانع شوند، بلکه به عکس خواستار تکثیر و توسعه این نوع جلسات در بین سایر مسئولان شده‌اند و مهم‌تر از آن اینکه 15 آبان سال 82 در ديدار جمعى از اعضاى تشكّل‌ها فرموده‌اند؛ اگر شما جوانان نگاه به قلّه‌هاى آرمانى را كنار بگذاريد، برآيندِ غلطى به وجود خواهد آمد. برآيندِ آرمان‌گرايى شما و چالش مسئولان با مصلحت‌ها، برآيند معتدل و مطلوبى خواهد شد؛ اما اگر شما هم دنبال مصلحت‌گرايى رفتيد و گرايش مصلحت‌انديشانه- يعنى صد درصد با واقعيت‌ها كنار آمدن- وارد محيط فكرى و روحى دانشجو و جوان شد، آن‌وقت همه چيز به هم مى‌ريزد و بعضى آرمان‌ها از ريشه قطع و گم خواهد شد. دانشجويان نبايد آرمان‌گرايى را رها كنند.»
اما این دیدارها چقدر در بین سایر مسئولان نظام اسلامی جریان دارد؟ چند وزارتخانه این نوع جلسات را تدارک دیده‌اند؟ در چند استان و شهرستان دانشجویان فرصت آرمان خواهی پیدا کرده‌اند؟
نظری در پاسخ به این سؤالات اظهار می‌دارد: «قطعاً یکی از راهبردها برای بسط عملی «نظریه نظام انقلابی» و همچنین گسترش «حلقه‌های میانی» و هویت‌بخشی به آرمان‌خواهان شناسنامه‌دار، باید محقق کردن این مطالبه رهبری در دستگاه‌های گوناگون و متعدد کشور باشد. به امید روزی که همه مسئولان از روی عقیده، خود را ملزم به گسترش این نوع تفکر بدانند.»
پرچم آرمان‌خواهی را زمین نگذارید
اهمیت آرمان‌گرایی به تعبیر رهبر انقلاب این است که؛ اگر آرمان‌خواهی وجود نداشته باشد راه را گم می‌کنیم. لذا دشمن هم دنبال کور کردن این خط است. امروز تئوریسین‌ها و تبلیغاتچی‌های غربی درصددند خطّ ارتجاع به غرب- خط برگشتِ به همان تحمیل‌پذیری غربی- را دوباره برگردانند.
«تحت عنوان یک تئوری شبه روشنفکرانه... می‌گویند دوران ضدّیت با استعمار و استکبار و مرگ بر استکبار گفتن، گذشته است؛ دوران عدالت‌خواهی و مبارزه با سرمایه‌داری سرآمده است؛ دوران آرمان‌خواهی و تبرّی و تولّای سیاسی تمام شده است؛ گفتمان جدید دانشجویی عبارت است از گفتمان جهانی، جهانی شدن، گفتمان واقع‌بینی، گفتمان پیوستن به نظم نوین جهانی؛ یعنی سیاهی لشکر آمریکا شدن!»
(رهبر انقلاب – 9 اسفند 1379)
آقای علیرضا عباسی، مسئول اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد شاهرود در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان اظهار می‌دارد: «در مقابل چنین توطئه‌ای جریان دانشجویی نباید پرچم آرمان‌خواهی و مطالبه‌گری را زمین بگذارد.»
او می‌افزاید: «در مسیر آرمان خواهی موانع زیادی وجود دارد که نباید باعث شود دانشجو خسته بشود. همچنین باید توجه داشت که آرمان در قله قرار دارند و در کوتاه‌مدت، آرمان‌های بزرگ تحقق پیدا نمی‌کند. همان‌طور که حضرت آقا می‌فرمایند؛ آرمان‌های بزرگ احتیاج به استمرار عمل دارد. کار را بایستی به صورت پیگیر دنبال کرد و از آن مأیوس نشد تا به نتیجه برسد.»
یکی از آفت‌هایی که در مطالبه‌گری‌های دانشجویی وجود دارد و مورد تاکید رهبر انقلاب نیز قرار گرفت؛ توجه به همسو نشدن با صدای دشمن است.
رهبر معظم انقلاب در این باره خطاب به دانشجویان می‌فرمایند: «مراقبت کنید دشمن نتواند از مطالبه به حقّ شما سوءاستفاده کند؛ هم در صورت‌بندی مسئله، هم در راه حلّی که ارائه می‌دهید، سعی کنید با دشمن وجه مشترک و مانند اینها پیدا نکنید؛ مخرج مشترک پیدا نکنید با دشمن؛ [چون] او هم موضوعات را مطرح می‌کند دیگر، او هم مشکلات را مطرح می‌کند، هم صورت مسئله را او مطرح می‌کند، هم به‌اصطلاح علاج را و نتیجه‌گیری را مطرح می‌کند. شما صورت مسئله‌تان هم با او باید فرق داشته باشد، نتیجه‌گیری‌تان هم با او باید به کلّی فرق داشته باشد، چون او دشمن است دیگر، او مُغرض است و از روی خیرخواهی انجام نمی‌دهد کار را.»
عباسی توضیح می‌دهد: «متاسفانه در سال‌های اخیر برخی جریان‌های دانشجویی با نیت خالص نسبت به این واقعیت کم‌توجه بوده‌اند. لذا بعضاً در حمایت‌ها و یا انتقاداتی که در موضوعات مختلف صورت می‌گیرد این اتفاق می‌افتد. در چنین حالتی رسانه‌های دشمن اگر بتوانند روی مطالبه به حق جریان دانشجویی سوار بشوند دیگر به راحتی مدیریت فضا از سوی جریان دانشجویی امکان‌پذیر نخواهد بود.»
مطالبه‌گران امروز، مسئولان فردا
یکی از مسائل مطرح شده در دیدار اخیر دانشجویان با رهبر انقلاب، انتقاد به عملکرد انقلابی مجلس یازدهم بود که واکنش ایشان را نیز در پی داشت. تذکری که نه به اصل انتقاد بلکه به ضرورت آمادگی جوانان برای پذیرش مسئولیت در آینده برمی گشت.
علی بزرگخو، دبیر تحکیم وحدت در این دیدار خطاب به رهبر انقلاب می‌گوید: «هر وقت از مجلسی‌ها انتقاد کردیم، پشت صفت انقلابی قائم شدند، این عنوان را از مجلس بردارید.»
حضرت آقا با لطفی همیشگی ضمن پذیرش انتقادات، در پاسخ به این مطالبه می‌فرمایند: «حالا صحبت مجلس شد و اعتراض به مجلس و درخواست از من که عنوان انقلابی‌گری را از این مجلس پس بگیرم. خب [نمایندگان] این مجلس، خیلی‌هایشان همین جوان‌های دیروز در جایگاه شما هستند؛ یعنی خیلی‌شان جوان‌هایی هستند که چند سال قبل از این مثل شما می‌آمدند می‌‌ایستادند، انتقاد می‌کردند، حرف می‌زدند، اشکال می‌کردند؛ انقلابی‌اند، این جور نیست که انقلابی نباشند. من البتّه یکایک را که نمی‌شناسم، [بلکه] روی مجموعه قضاوت می‌کنم؛ مجموعه بد نیست، خوب است؛ هم در دولت، هم در مجلس و در بعضی از بخش‌های دیگر، مجموعه خوب است. حالا ممکن است بر بعضی‌ها یک اشکالاتی وارد باشد.»
عباسی در بخش دیگری از گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان در این باره اظهار می‌دارد: «توصیه آخر رهبر انقلاب به همین موضوع اختصاص داشت. جوان‌هایی هم سن و سال ما تا چند سال قبل از این در جایگاه مطالبه‌گری قرار داشتند و امروز بر اساس چرخش مدیران کشور که یک چرخه طبیعی است، در رده‌های مدیریّتی قرار گرفته‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «رهبر انقلاب این فرصت را خیلی مغتنم می‌دانند و می‌فرمایند؛ بدون نیروی جوان مؤمنِ پُرانگیزه پُرتوان، این بارِ سنگین جمهوری اسلامی پیش نخواهد رفت. لذا اینکه ایشان در سال‌های اخیر تاکیدات زیادی بر مسئله تقویت مدیران جوان انقلابی داشته‌اند به این خاطر است که بدون مدیریت جوان و پُرانگیزه و مؤمن کارها پیش نمی‌رود و انتظار تحول نمی‌توان داشت.»
این فعال فرهنگی در پایان تصریح می‌کند: «باید جوان‌هایی که به درستی امروز در جایگاه مطالبه‌گری هستند، خود را برای پذیرش مسئولیت در سال‌های آینده و زیر بار انقلاب رفتن آماده کنند. البته در عین حال آقا به مسئولان جوان فعلی نیز توصیه کردند؛ این مسئولیّت کنونی را پلّه‌ای برای مسئولیّت‌های بالاتر قرار ندهند؛ این‌جور نباشد که ما بگوییم: «حالا این یک سابقه برای ما درست می‌کند برای مسئولیّت‌های بالاتر»؛ کار برای خدا و مردم تمرکز نیاز دارد.»
«متمرکز بشوید روی مسئله‌ای که به شما مربوط می‌شود؛ چه بخش اقتصاد، چه بخش سیاست، چه بخش فرهنگ؛ بخش‌های مختلف. متمرکز بشوید روی مسئله و دنبال حلّ آن مسئله‌ای باشید که به شما محوّل شده؛ این لازم است. توقّع ما از جوان‌هایی که مسئولیّت پیدا کردند، این است که هدفتان را حلّ مسئله قرار بدهید.» (رهبر انقلاب- 6 اردیبهشت 1401)