کمیته آب برای رفع نگرانی‌ها از سدسازی‌های ترکیه تشکیل می‌شود
دیروز جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی با حضور حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه برای بررسی موضوع آب‌های مرزی آغاز شد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان صبح دیروز با حضور در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سؤال جلال محمودزاده مبنی بر سدسازی‌های گسترده ترکیه بر روی دجله و فرات و ارس و تأثیر بر آب ورودی به جمهوری اسلامی ایران، گفت: علاوه بر اینکه در جلسات کمیسیون‌های دستگاه دیپلماسی به تفصیل توضیحاتی را در این‌باره مطرح کردم، مایلم امروز نکات و مسائل دیگری را نیز اشاره کنم.
وی افزود: برای ما در جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نیست که کشور دوست و همسایه ما ترکیه، اقداماتی را در حوزه سدسازی انجام دهد که با توجه به شرایط زیست‌محیطی حاکم بر منطقه، نتیجه آن موجب مشکلاتی برای مردم ما در کشور و منطقه شود و همچنین در میزان ورود آب در کشور تأثیر منفی بگذارد.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: این موضوع در هشت ماه گذشته حداقل سه بار در دو دیدار حضوری در نیویورک و همچنین تماس با وزیر امور خارجه ترکیه مطرح شده است و از آنها خواستیم به رسم همسایگی، توجه جدی نسبت به سدسازی در رودخانه‌های منطقه داشته باشند.
امیرعبداللهیان تأکید کرد: علی‌رغم اینکه هیچ قرارداد دوجانبه‌ای میان تهران و آنکارا از گذشته درخصوص همکاری‌های آب وجود ندارد، اما ۴ ماه پیش درخواست ما از دولت ترکیه به عمل آمد که یک کمیته مشترک آبی بین دو کشور تشکیل شود تا بتوانیم نگرانی‌هایی که در این موضوع وجود دارد را برطرف کنیم. باید مطمئن شویم سدسازی‌های ترکیه در آب وارده به جمهوری اسلامی ایران تأثیر منفی ندارد.
امیرعبداللهیان گفت: مقامات ترکیه تا اینجا به ما اطمینان می‌دهند که سدسازی‌ها اولاً در مناطق کوهستانی است و ثانیاً برای استفاده برق‌آبی ایجاد شده است. همچنین در نشستی با وزیر نیرو، کارشناسان و مسئولان مربوطه این وزارتخانه سؤالات و ابهامات فراوانی در این‌باره مطرح شد.
وی ادامه داد: کارشناسان می‌گویند سدهایی که برای استفاده برق‌آبی احداث می‌شوند، نیاز به مخزن‌های بزرگ و عمیق ندارند و تنها آب در سطحی جریان می‌یابد که توربین‌ها را به گردش دربیاورد. بنده این موضوع را با «چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه مطرح کردم و از او خواستار پاسخ شدم که در پاسخ به من گفت « ترکیه نیازی به این آب‌ها ندارد و در تابستان آن را رها خواهد کرد».
وزیر امور خارجه کشورمان تأکید کرد: همچنان در این زمینه ابهامات جدی فنی و حقوقی وجود دارد، اما کار مهمی که در چهار ماه گذشته موفق شدیم انجام دهیم، این بود که برای اولین بار در تاریخ مباحث آبی با ترکیه، برای تشکیل کمیته مرزی مشترک به توافق رسیدیم.
امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به سفر هیئت کارشناسی وزارتخانه‌های خارجه و نیرو به ترکیه در قالب کمیته مرزی مشترک اظهار کرد: گفت‌وگوهای خوبی در قالب سفر مزبور انجام و مقرر شده است به زودی هیئت متفاوتی از ترکیه برای پیگیری این موضوع به ایران سفر کند و اقدامات حقوقی، سیاسی و دیپلماتیک لازم در این‌باره میان دو کشور انجام گرفته است. لازم است از همه نمایندگان برای توجه به این موضوع تشکر کنم.
نظارت بر پنجره واحد اشتغال
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی صبح دیروز در جلسه علنی مجلس گفت: مطلع شدیم یکی از همکاران سابق ما جناب آقای یونس محمدی که نماینده محترم مردم شریف خرمشهر در چند دوره مجلس شورای اسلامی بودند، به رحمت ایزدی پیوستند و این ضایعه را به خانواده ایشان و مردم شهیدپرور خرمشهر تسلیت و تعزیت می‌گوییم.
وی ادامه داد: همچنین باید به این نکته اشاره کنم که روزهای سه‌شنبه، روز نظارت مجلس است و ما، ماه قبل به مردم قول داده بودیم که بحث مربوط به اشتغال و پنجره واحد اشتغال را پیگیری کنیم، اما از آنجا که وزیر مربوطه امروز در رابطه با بحث هدفمندی یارانه‌ها جلسات ضروری داشت، این موضوع در نشست بعدی که مربوط به نظارت باشد، پیگیری خواهد شد.
مذاکرات با افغانستان در مورد حق‌آبه ایران
همچنین حسین امیرعبداللهیان در پاسخ به سؤال حبیب‌الله دهمرده مبنی بر اینکه چرا تاکنون در رابطه با رودخانه‌های مرزی از جمله رودخانه هیرمند، علی‌رغم تذکرات فراوان، نطق‌ها و مکاتبات اقدام جدی صورت نگرفته است، اظهار کرد: بنده چند بار با آقای دهمرده، نماینده زابل درباره این موضوع گفت‌وگو کردم و از آن زمان هر کاری که از دست ما برای رفع این مشکل برمی‌آمد، انجام دادیم. وی بیان کرد: ما از هیئت حاکمه موقت افغانستان در موضوع هیرمند رضایت نداریم، اما بخش مثبتی که رخ داد، آن است که ما با مذاکرات و توافقاتی که با مسئولان و سرپرست وزارت خارجه افغانستان داشتیم، توانستیم در مذاکرات دیپلماتیک این موضوع را نهادینه کنیم که آنان باید حق جمهوری اسلامی ایران در موضوع هیرمند را محترم بشمارند. نکته مثبت آن است که با تلاش‌های انجام شده، بخشی از آب سد کمال‌خان آزادسازی و تلاش‌های زیادی در این‌باره شد، البته کارشکنی‌های زیادی هم در این‌باره در افغانستان انجام شد، اما در نهایت هیئت حاکمه موقت افغانستان پذیرفته‌اند که باید این حق‌آبه را به ما بدهند.
وی بیان کرد: خوشحالم که در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس کمیته مرزی و آبی فعال است و در این مورد گفته شده به‌زودی جلسات مشترکی نیز با وزارت امور خارجه برگزار خواهد شد. هیئت حاکمه موقت افغانستان در مسئله آب می‌توانست بهتر از آنچه در ماه‌های گذشته اقدام کرد، عمل کند. ما گفت‌وگوهای مستقیم با سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان داشتیم و توافقاتی هم انجام شده است. نشست کمیساریای مشترک مرزی ما در زرنج برگزار شد و آقای جعفری از مجلس هم در‌ترکیب هیئت حقوقی و سیاسی ما حضور داشتند.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: این اتفاق در دوره سرپرستی موقت هیئت حاکمه فعلی افغانستان رخ داد. برای آزادسازی این مقدار آب سد کمال‌خان که بخش کمی به سمت ما آمد و بعد هم ذخیره سد به پایان رسید، تلاش‌های زیادی انجام شد. ما در زمانی که سد مملو از آب بود، خواستیم دریچه‌ها را باز کرده و آب را رها کنند، اما افغانستان گفت به جهت عدم لایروبی مسیر اگر آب را باز کنیم، برگشت زده می‌شود و توربین‌های ما دچار مشکل می‌شوند. ما گفتیم که آمادگی داریم به لحاظ فنی برای لایروبی به آنها کمک کنیم و حتی دولت به بخش‌های ذی‌ربط در وزارت نیرو مأموریت داد که برای لایروبی به سرعت امکاناتمان را در اختیار آنها بگذاریم و عمل کنیم.
وی ادامه داد: با وجود این، طرف افغانستانی گفت که ما ۳ میلیون دلار پول نیاز داریم که اگر به ما دهید، شرکت‌هایی داریم که لایروبی این مسیر را انجام می‌دهند. در نهایت با پیگیری‌های فراوان و اعمال فشار بر هیئت حاکمه موقت افغانستان بخشی از این مسیر باز شد، هر چند سهم زیادی به ما نرسید.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: برای ما یکی از شاخص‌ها و مصادیق راستی‌آزمایی هیئت حاکمه موقت افغانستان این است که آیا در موضوع حق‌آبه آب از هیرمند صادقانه و طبق قرارداد ۱۳۵۱ عمل خواهند کرد یا خیر. این موضوع یکی از شاخص‌ها برای نحوه تعامل در آینده با این هیئت است.
امیرعبداللهیان افزود: در کنار اقداماتی که ما در دستگاه دیپلماسی وظیفه داریم انجام دهیم، طرحی درخصوص رویین تن‌سازی سیستان که یک موضوع داخلی است، وجود دارد و ما وظیفه خود را در قبال آب هیرمند انجام خواهیم داد. در مورد هیرمند به جهت اینکه قرارداد رسمی داریم، اگر تخلفی انجام شود می‌توانیم از مجامع بین‌المللی پیگیری کنیم.
انتقال آب از دریای عمان
به سیستان و بلوچستان
حبییب‌الله دهمرده در تشریح سؤال خود، گفت: استان سیستان و بلوچستان به‌عنوان انبار غله آسیا معروف بود و در این خصوص دارای افتخارات فراوانی بوده است. عمده فعالیت و اقتصاد معیشتی مردم سیستان و بلوچستان بر پایه کشاورزی و وابسته به آب رودخانه هیرمند است اما متأسفانه استمرار دو دهه خشکسالی موجب شده تا مردم مرزنشین در شرایط سختی قرار گرفته و به بخش‌های دیگر مهاجرت کنند.
نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اخیرا شنیدم دادستان برای حق‌آبه هیرمند، وزرای نیرو و امور خارجه را مکلف کرده که جای تشکر دارد. اگر چنین است باید برای رودخانه هیرمند نیز چنین دستوری صادر شود تا مرهمی بر آلام مردم این منطقه باشد.
وی بیان کرد: انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان در سال ۱۴۰۰ تصویب شد که ضرورت دارد هرچه سریع‌تر این موضوع اجرا شود.
تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نیرو
در دوره روحانی
نمایندگان در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه، ۲۰ اردیبهشت‌ماه) مجلس شورای اسلامی با طرح تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نیرو دولت روحانی درخصوص ظرفیت‌های نیروگاهی صنعت برق کشور با ۱۶۰ رأی موافق، ۲۹ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۸ نماینده حاضر در مجلس موافقت کردند.
متن این گزارش به شرح زیر است:
با سلام و تحیت؛
با احترام، بازگشت به نامه شماره ۱۵۰۱۷۵۳ درخصوص تقاضای تعدادی از نمایندگان محترم (مذکور در ذیل گزارش) برای تحقیق و تفحص از «عملکرد وزارت نیرو در دولت‌های یازدهم و دوازدهم درخصوص توسعه ظرفیت‌های نیروگاهی صنعت برق کشور از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰» به استحضار می‌رساند:
در اجرای ماده (۲۱۲) آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی و نظر به اظهار مورخ ۲۳/۰۹/۱۴۰۰ متقاضیان مبنی برعدم کفایت اطلاعات ارائه شده، موضوع در جلسه رسمی کمیسیون که با حضور
۱۷ نفر حاضرین از نمایندگان عضو کمیسیون، متقاضیان تحقیق و تفحص مطرح و پس از استماع نظرات طرفین، ضرورت انجام تحقیق و تفحص در محورهای ذیل به تصویب رسید.