Research@kayhan.ir
 اظهار نظرهای برخی در این مورد نیز از اوج بی‌اطلاعی ایشان از واقعیتها و مسائل فرهنگی حکایت می‌کرد. فاطمه راکعی دعوت از کسی که تعلق به فرهنگ ایرانی را بربریت می‌داند، برای ارتقای سطح کیفی شعر و فرهنگ لازم دانست1 و علی مطهری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در حاشیه این دعوت گفت: «همین که این افراد [رویایی] قبول کردند به یک چنین جشنوارهایی بیایند و شرکت کنند نشان می‌دهد چارچوبها و مقررات نظام را قبول دارند و این یک موفقیت برای جمهوری اسلامی است[!]... اگر فرد خاصی در گذشته اظهار نظری هم در مورد نظام داشته همین که الان اعلام آمادگی کرده در یک جشنواره رسمی جمهوری اسلامی شرکت کند نشان می‌دهد که این نظام را قبول دارد»2 این گونه اظهارنظرها نشان می‌دهد که فاطمه راکعی از اعضای اتاق فکر جشنواره شعر فجر و علی مطهری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تا چه اندازه از مسائل فرهنگی و واقعیتها به دور هستند. چرا که رویایی چه در گذشته و چه در حال با اساس اسلام، انقلاب اسلامی، بنیانهای حکومت دینی، فرهنگ ایرانی و... مخالف بوده و هست. البته رویایی با دهن‌کجی، این تسامح و سهل انگاری علی مطهری و همفکرانش را چنین پاسخ داد: «دوست دارم به همه آنهایی که دوستم دارند و یا ندارند بگویی... هر وقت آزادی به ایران برگردد، من هم برمی‌گردم»3 رویایی خواست تا با این جملاتش به علی مطهری بفهماند که هیچ‌گاه از عقاید گذشته خویش بازنگشته و به دنبال پذیرفتن حقایق جامعه ایران نیست.
موضع‌گیری‌های ضد و نقیض مسئولان برگزاری جشنواره شعر فجر و مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص دعوت از یداله رویایی از دیگر نکات قابل توجه جشنواره شعر فجر بود. کاکایی، دبیر جشنواره از طرفی گفته بود که: «تندرو صالح که رابط ما با رويايي بود با ايشان مذاکره کرد تا به عنوان نماينده شعر حجم در جشنواره سخنراني کنند... دعوت از طرف ما انجام شده و ما با ايشان توافق کرده‌ايم و گفته‌ايم صفحه اول پاسپورت تان را بفرستيد که مراحل قانونی‌اش را وزارت خارجه انجام دهد.»4 اما عبدالجبار کاکایی در نشست خبری، در آغازین روزهای سال 1393 گفت: « آنچه که درباره‌ یداله رویایی در صدر اخبار چند ماهه اخیر خبرگزاری‌ها مبنی بر دعوت از یداله رویایی قرار گرفته، به نادرست نقل شده و به طور کلی هیچ دعوتی از وی به عمل نیامده است... دعوت از خود رویایی در مرحله بررسی بود و ما رسما از ایشان دعوت نکرده بودیم هر چند ایشان خودشان تمایل داشتند[!]»5
طول و عرض و حجمِ شعر رؤیایی!
پیش از آنکه به عملکرد رویایی در تلویزیون بپردازیم، توجه به موضوع شعر حجم که حوالی سالهای 51-1349 توسط رویایی مطرح و تبلیغ شد، مناسب است. او که از موسسان شرکت انتشاراتی «روزن» بود با چند شاعر دیگر، مانیفست «اسپاسمانتالیسم» را منتشر کردند که بعدها به خلق نگرش تازه شعری با عنوان «شعر حجم» منجر شد. او خود را وامدار اندیشه «ادموند هوسرل» می‌داند. اندیشه‌ای که در سالهای دهه 1340 در او بیدار شد. نگرش حجم‌گرایی (اسپاسمانتالیسم) تغذیه و تأثیری از «پدیدار شناسی» و تفکر هوسرل با خود داشت. کشف هوسرل برای رویایی بسیار مهم بوده است چنان‌که خودش در این باره میگوید: «بعد از سرخوردگی‌های سالهای 32، 28 مرداد، و خستگی‌های نسل ما، خیلی گوشه‌گیر شده بودم و اندیشه‌های دیگری در سر داشتم و این برای من یک تحول بود. این که اندیشه هوسرلی مکانیسم تازهای به عواطف من داد و به این نتیجه رسیدم که ما بدون جهان اطرافمان هیچ نیستیم. برعکس آنچه درباره من گفته‌اند و نوشته‌اند تفکر آلمانی بر روی من خیلی بیشتر از تفکر فرانسوی تاثیر گذاشته است.»6   
پوچ‌گرایی و ابتذال مشخصه‌های اصلی شعر رویایی است. او همه اینها را با آرایش و نقابی به نام «شعر حجم» پوشاند و مدعی شد که تنها «فرم مطرح است؛ محتوا همیشه بوده و هست»7 رویایی فرمگرایی را تنها غایت اثر هنری می‌داند و به همین دلیل توجه به تعهد هنرمند و به تبع آن ارزش محتوا و مضمون اثر را غیر ضروری ذکر می‌کند. چنان‌که از دیدگاه او «اگر فقط برای ویتنام شعر بگوییم این دروغ است... تمام آنها که صمیمی نیستند تعهد را عنوان می‌کنند و تمام آنها که تعهد را حس نمی‌کنند شعر متعهد می‌گویند، در حالیکه این شعر نیست.»8 با کمی دقت در این‌گونه اظهار نظرهای رویایی، به راحتی میتوان به دلایل اقبال دربار پهلوی به او پی برد. چرا که او، شاعر را هنرمندی می‌داند که «به جامعه بدهی ندارد، چنان‌که به مذهب، به علم، به اخلاق هم بدهی ندارد.»9 و از آنجا که چیزهایی را که او می‌نویسد مردم نمی‌فهمند چنین نتیجه می‌گیرد که «چیزهایی که مربوط به شعر می‌شوند مربوط به مردم نمی‌شوند»10 از نظر رضا براهنی رویایی در شعرش «کوشیده است به نوعی هنر دست راستی افراطی که سخت اشرافی به نظر می‌رسد دست یابد»11 عمده طرفداران این شیوه اشراف زادگان مرفه بودند که عموما در کلوپ رشت 29، هتل شرایتون و هتل هیلتون گرد هم می‌آمدند. در عوض رویایی در قالب شاعری فرمگرا و آوانگارد، با شعار نوگرایی به توجیح نظریاتش پرداخته و بر این باور است که «نزدیک‌ترین مقصود تاریخ باز همین است که در این مزرعه کشت اضطراب کند و در این درازنا دیگر تجربه‌ای تازه نخواهیم.»12 اما آیا هر آنچه که تنها «از خلاف آمده عادت» باشد به ماندگاری و مقبولیت خواهد رسید؟ نیاز یعقوبشاهی در نقد شعر رویایی و جریان شعر حجم می‌گوید:
«شعر رویایی عموماً عاشقانه و وصفی و پاکیزه و اتو کشیده اما سرد، بی‌رمق، بی خون و احساس است. رویایی زمانی در رأس جریانی به نام شعر حجم قرار گرفت که با صدور بیانیه‌ای از سوی وی آغاز شد، اما تب آن بسیار زود فرو نشست. کوشش برای دست یافتن به تکنیک و فرم و زبانی ویژه و تنها زیبا و شگفتی آفرین در تمام سروده‌هایش به چشم می‌خورد.»13