نفت 117 دلار شد غرب نگران طولانی شدن جنگ اوکراین
سرویس خارجی-
جنگ اوکراین دیروز و در نهمین روز خود با تحولات گوناگونی مواجه شد. آمریکا و اروپا همچنان به دنبال تحریمهای هستند و روسیه نیز ضمن حمله به زیرساختهای اوکراین اعلام کرده جنگ تا خلع سلاح کامل اوکراین ادامه خواهد یافت. یکی از اصلیترین حوزههای که این روزها به شدت تحت تاثیر جنگ قرار گرفته «بازار انرژی جهان» است. طی روزهای گذشته بارها مقامات اروپایی و غربی مثل ماکرون از طولانی شدن جنگ خبر داده و از این بابت ابراز نگرانی کردهاند. قیمت نفت طی 9 روز گذشته مرتب افزایش پیدا کرده و روز پنج شنبه به 117 دلار رسید. کارشناسان پیشبینی میکنند قیمت جهانی نفت طی روزهای آینده قیمتهای بسیار بالاتری را نیز تجربه خواهد کرد. بانک آمریکایی «جی پی مورگان» پیشبینی کرده قیمت نفت تا 150 دلار در هر بشکه نیز برسد. چرا که سرمایهگذاران با نگرانی از کاهش عرضه در روزهای آینده، خریدهای خود را افزایش دادهاند.
شوک تورمی
از سوی دیگر شوک تورمی که علائم آن ظاهر شده گرایش به سمت خرید نفت و دیگر کالاهای اساسی و نیز سهام بازارهای بورس را بیشترکرده است. روسیه روزانه نزدیک به 11 میلیون بشکه نفت تولید و حدود 5 میلیون آن را صادر میکند. هرگونه تهدید روسیه میتواند قیمت نفت را به اوج برساند. قیمت نفت برنت تنها در روز پنج شنبه بیش از 4 دلار رشد کرد و هر بشکه از این نوع نفت به قیمت 117 دلار و 8 سنت معامله شد. قیمت نفت وست تگزاس آمریکا هم از این افزایشها عقب نماند و هر بشکه از این نوع نفت با رشد 3.86 دلار به قیمت بشکهای 114 دلار و 46 سنت به فروش رفت. مناقشات بین اوکراین و روسیه نشانهای از تورم جهانی را بروز داده و سرمایهگذاران خریدهای خود را نه تنها در مورد طلای سیاه بلکه در سهام بازارهای جهانی افزایش دادهاند که منجر به افزایش قیمتها شده است.
«شان اولیور» رئیسسرمایهگذاری راهبردی در AMP با بیان اینکه سرمایهگذاران از بروز شوک تورمی به شدت نگران هستند، گفته «روسیه حدود 30 درصد گاز و نفت وارداتی اروپا را تامین میکند که حدود
11 درصد کل تولید نفت جهانی است» همزمان قیمت گاز در اروپا نیز پس از رقم بیسابقه روز چهارشنبه دوباره افزایش یافت و به 2280 دلار به ازای هر هزار مترمکعب رسید که بالاترین رقم در تاریخ این قاره به شمار میرود. به گزارش فارس به نقل از راشاتودی، روسیه حدود 40 درصد گاز اروپا را تامین میکند و اوکراین مسیر اصلی انتقال این گاز به اروپاست. با حمله روسیه به اوکراین و رسیدن این درگیریها به دهمین روز خود، نگرانی در مورد کمبود گاز، هر روز قیمتها را بالاتر میبرد. در بحبوحه درگیریهای نظامی مسکو و کیف، بازارهای مالی اروپا با ۲ درصد افت شاخص روبهرو شدند.
دومین دور مذاکرات
از تحولات سیاسی نیز خبر میرسد دومین دور مذاکرات روسیه و اوکراین روز پنج شنبه در شهر «بلووژسک» در منطقه برست بلاروس برگزار شد. به گفته ولادیمیر مدینسکی، مشاور ولادیمیر پوتین و سرپرست هیئت روسی، مسکو و کیف درخصوص مسائل نظامی و بشردوستانه بینالمللی و همچنین حل و فصل سیاسی آتی اوضاع گفت وگو کردند. در این مذاکرات که بیش از 5 ساعت به طول انجامید، طرفین درباره برخی موضوعات مهم، از جمله سازماندهی کریدورهای بشردوستانه برای خروج غیرنظامیان به درک مشترک رسیدند. گفته شده است مذاکرات ممکن است چند دور دیگر نیز ادامه یابد.
بزرگترین بحران پناهجویان قرن
جنگ اوکراین باعث آوارگی میلیونها اوکراینی هم شده است. سازمان ملل میگوید که دست کم یک میلیون نفر در مدت یک هفته پس از حمله روسیه به اوکراین فرار کردهاند و یک مقام رسمی سازمان ملل نیز هشدار داده که «با چنین سرعتی این روند مهاجرت میتواند به بزرگترین بحران پناهجویان در قرن حاضرتبدیل شود.» به گزارش ایسنا، به نقل از پایگاه الجزیره، این رقم که از سوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل منتشر شد معادل بیش از
2 درصد از جمعیت اوکراین است؛ این در حالی است که طبق محاسبه بانک جهانی در پایان سال ۲۰۲۰، جمعیت اوکراین ۴۴ میلیون نفر اعلام شده است. این آژانس هشدار داد که این روند خروج هنوز به پایان نرسیده است: این نهاد پیشبینی کرده است که بالغ بر 4 میلیون نفر در نهایت ممکن است اوکراین را ترک کنند و حتی رقم واقعی ممکن است از این پیشبینی فراتر رود.
سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل نیز در ایمیلی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: دادههای ما بر اساس شمارشهای صورت گرفته توسط مقامات کشورها نشان میدهند که ما از نیمهشب (روز هفتم) در اروپای مرکزی از مرز یک میلیون پناهجو عبور کردهایم.» «فیلیپو گراندی»، کمیسر عالی سازمان ملل نیز در توئیتر نوشت: فقط در عرض هفت روز شاهد مهاجرت یک میلیون پناهنده از اوکراین به کشورهای همسایه بودیم.
زمان آن است که برای میلیونها نفر دیگر در داخل اوکراین سلاحها ساکت شوند تا بتوان کمکهای بشردوستانه نجات بخش ارائه کرد.بر اساس دادههای سازمان ملل، بیش از نیمی از کسانی که از اوکراین فرار کردند به لهستان و بیش از ۱۱۶۰۰۰ نفر به مجارستان در جنوب رفتند. مولداوی نیز پذیرای بیش از ۷۹۰۰۰ نفر بوده و ۷۱۲۰۰ نفر به اسلواکی رفتهاند. شابیا مانتو، سخنگوی کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز گفت که با این سرعت خروج پناهجویان از اوکراین این وضعیت ممکن است عامل بزرگترین بحران پناهجویان در قرن حاضر شود.
مهار آتش سوزی در نیروگاه هستهای اوکراین
از طرف دیگر با ادامه جنگ نگرانیها درباره امنیت نیروگاههای هستهای اوکراین نیز بالا گرفته است. مقامات اوکراینی پنجشنبه شب در بیانیههایی اعلام کردند آتشسوزی مهیبی در نیروگاه هستهای «زاپروژیا» رخ داده و افزایش خطرناک تشعشعات رادیواکتیو در این تأسیسات رویت شده است. روز جمعه وزرات دفاع روسیه در واکنش به این ادعاها اعلام کرد، قصد تحریکات رژیم کییف این بود که روسیه را به ایجاد منبع آلودگی رادیواکتیو متهم کند. خبرگزاری فرانسه اما دیروز پس از آتش سوزی در نیروگاه هستهای «زاپروژیا» به نقل از مدیر این نیروگاه گزارش داد که ایمنی در نیروگاه پس از وقوع
آتش سوزی بزرگ در ساختمان اداری نزدیک رآکتورهای هستهای آن برقرار و آتش مهار شده است. همزمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تایید کرد که هیچ تغییری در سطح تشعشعات در نیروگاه هستهای زاپروژیا به وجود نیامده است. پیش از این ولادیمیر زلنسکی،
رئیسجمهور اوکراین گفته بود که نیروگاه «زاپروژیا» دارای ۶ رآکتور هستهای است که اگر یکی از آنها در اثر آتشسوزی در ساختمان اداری آن منفجر شود، فاجعه بزرگی خواهد بود.از سوی دیگر، آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که رافائل گروسی، رئیساین آژانس، تماس تلفنی با زلنسکی درباره آتش سوزی در این نیروگاه برقرار کرده است. مقامات محلی اوکراین صبح دیروز اعلام کردند که نیروهای نظامی روسیه نیروگاه اتمی زاپروژیا را تصرف کردند. دفتر بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس نیز پس از گزارشها درخصوص حمله نظامیان روسیه به نیروگاه اتمی «زاپروژیای» اوکراین و ایجاد آتش سوزی در آنجا خواستار تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل شد.
من گاز نمیگیرم!
«ولودیمیر زلنسکی»، رئیسجمهور اوکراین نیز در یک پیام ویدئویی از متحدان اوکراین برای ارسال تسلیحات به این کشور قدردانی کرد و گفت: «ما روزانه مهمات جدیدی از شرکایمان، از دوستان واقعی دریافت میکنیم. ما هر روز سلاحهای قویتری داریم... روسیه دچار پارانوئید شده و تاوان جنگ علیه اوکراین را خواهد پرداخت. اوکراین در نخستین گروه برای دفاع از آزادی و مردم آن پذیرای ۱۶ هزار داوطلب خواهد بود. در حال هماهنگی و همکاری با تمامی شرکای اروپایی خود هستیم.» رئیسجمهور اوکراین همچنین از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه خواسته است تا با وی دیدار و درباره پایان دادن به تهاجم روسیه به کشورش مذاکره کند. به گزارش ایسنا، به نقل از عربی ۲۱، زلنسکی در این سخنان با لحنی تمسخرآمیز ضمن دعوت برای مذاکره دو نفره، خطاب به پوتین گفت: «من گاز نمیگیرم، من یک آدم معمولی هستم، با من بنشین و حرف بزن، از چه میترسی، ما کسی را تهدید نمیکنیم، تروریست نیستیم، بانکها را نمیزنیم. ما زمین دیگران را تصرف نمیکنیم. ».وی خاطرنشان کرد که
« نیازی ندارد پشت میز طویلی باشد که آنها را
۳۰ متر از هم جدا کند.»
ترور پوتین
از سوی دیگر به دنبال اظهارات «لیندسی گراهام» سناتور آمریکایی درباره ترور ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه، سفارت مسکو در واشنگتن شدیدا به آن واکنش نشان داد و این اظهارات را محکوم کرد. براساس گزارش العربیه، گراهام روز پنجشنبه در اظهاراتی عجیب گفت، باید کسی در روسیه پوتین را ترور کند. وی در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز افزود: چطور (این جنگ) تمام میشود؟ وقتی کسی در روسیه جلو بیاید و این(پوتین) را از دور خارج کند. وی همچنین در حساب توئیتری خود نیز این درخواست خود را تکرار کرده و خطاب به مردم روسیه نوشته؛ شما باید برای کشورتان کاری بکنید و جهان قدردان این خدمات شما خواهد بود. سفارت روسیه در آمریکا در واکنش به این اظهارات گفته «درخواست سناتور لیندسی گراهام را به شدت محکوم میکنیم و خواستار توضیح رسمی واشنگتن درباره آن هستیم. »
اشتباه مهلک غرب
«آلیس وایدل» رهبر حزب آلترناتیو برای آلمان نیز با انتقاد از سیاست اروپا و آمریکا در اوکراین گفت: «این یک اشتباه مهلک بود که اوکراین را با وعدههای غیرقابلتحققی چون پیوستن به ناتو و اتحادیه اروپا مسخره کنیم. بنابراین، ما اوکراین را به این رویارویی کشاندهایم.» وی افزود: اوکراین نباید پایگاهی برای کشور خارجی باشد. اوکراین میتواند به جای وسیلهای برای نزاع، پلی بین شرق و غرب شود....این یک شکست تاریخی غرب است. ما چیزی برای تهدید نداریم، این تحریمها بیشتر به ما آسیب میزند.»
مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز چهارشنبه شب به وقت ایران به قطعنامهای رای داد که در آن از روسیه خواسته است توسل به زور در اوکراین را «فورا متوقف کند.» به گزارش یورونیوز، این قطعنامه با رای موافق ۱۴۱ کشور به تصویب رسید. در مقابل پنج کشور به این قطعنامه رای منفی دادند. ۳۵ کشور از جمله چین و ایران نیز به آن رای ممتنع دادند.