تحقق عدالت در جهان(پرسش و پاسخ)
پرسش:
آیا واقعا چنین روزی برای بشریت خواهد آمد که در آن روز از این ظلمها و ستمها و تبعیضها و جنگها و نفرتها و کینهها و خونریزیها و استثمارها و دروغها و نفاق ها و نیرنگها و بالاخره همه مفاسدی که در میان بشر وجود دارد اثری نباشد؟ یا نه این فقط یک خیال و آرزو است و بشر هیچوقت به چنین دنیای آرمانی در این دنیا نخواهد رسید؟
پاسخ:
اهداف پیامبران الهی
همه پیامبران الهی که از طرف خدای متعال در میان بشر مبعوث شدهاند برای دو هدف اساسی بوده است. یکی از این دو هدف برقراری ارتباط صحیح میان بنده و خالق خودش، میان بنده و خدا است و به تعبیر دیگر منع بشر از پرستش هر موجودی غیر از خالق خودش که در کلمه طیبه «لا الهالاالله» خلاصه میشود.
هدف دوم برقراری روابط حسنه و صالحه میان افراد بشر، بعضی با بعض دیگر بر اساس عدالت و صلح و صفا و تعاون و احسان و عاطفه و خدمت به یکدیگر است. «لیقوم الناس بالقسط» (حدید - 25)
بنابراین مسئله برقراری عدالت، آن هم با مقیاس بشریت، هدف اصلی و عمومی همه انبیاء بوده است.
نگاه بدبینان به برقراری عدالت در این دنیا
از نگاه بدبینان این دنیا به قدری پست و دنی است که هیچگاه این ظلمها و ستمها و تبعیضها و جنگها و نفرتها و کینهها و خونریزیها و استثمارها و دروغ و نفاق و نیرنگ و همه مفاسدی که در میان بشر وجود دارد از بین نخواهد رفت! و چنین روزی و دوره و قرنی برای بشریت به وجود نخواهد آمد که انسان طعم شیرین قسط و عدالت را در این دنیا بچشد! این فقط یک خیال و آرزو است و هیچوقت عملی نخواهد شد. حتی برخی افراد متدین و مذهبی(غیرشیعه) میگویند: ما منکر عدالت کلی نیستیم و اینکه دنیا براساس ظلم باشد را قبول نداریم، ولی معتقدیم این دنیای ما آنقدر پست و دنی و ظلمانی و تاریک است که هیچوقت در دنیا عدل کلی و عدالت واقعی و صلح و صفای واقعی و انسانیت واقعی و اینکه یک روزی واقعا افراد بشر با یکدیگر انسانی زندگی کنند نخواهد آمد. زیرا دنیا دار ظلم و تاریکی است و همه ظلمها در آخرت جبران میشود، عدالت فقط مال آخرت است. بنابراین نگاه بدبینانه در میان غیرمسلمانان و ادیان دیگر نیز وجود دارد و آنها امیدی به برقراری عدالت در این دنیا ندارند!
نگاه خوشبینان به برقراری عدالت در این دنیا
یکی از امتیازات اساسی معتقدات اسلامی و بالاخص در دیدگاه شیعه همین است که بدبین نباشید، دوره ظلم و ستم، دوره جنگ و دعوا، دوره اختلاف، دوره فساد اخلاق و دوره سیاهی و ظلمت یک دوره موقت است و عاقبت نورانیت و عدالت خواهد بود. اگر هم این نگاه خوشبینانه و آموزه اعتقادی در ادیان دیگر هست، قطعا به این روشنی که در مذهب شعیه وجود دارد، در هیچ جا وجود ندارد، بنابراین آینده بشریت در همین دنیا، نیکی و رخت بربستن ظلم و آمدن عدالت است. و اگر انسان در درجه اول در قرآن کریم تامل کند میبیند این مطلب را تایید و تاکید میکند، نوید به آینده میدهد و آینده دنیا را روشن میبیند. در سوره نور آیه 55 خداوند به اهل ایمان و مردمی که عملشان صالح و شایسته است وعده میدهد که عاقبت دنیا به دست اینها است. آنکه در نهایت امر بر دنیا حکومت میکند دین الهی و معنویت و «لا اله الا الله» است. مادیگریها و ماده پرستیها و خودخواهیها از بین خواهند رفت عاقبت دنیا امنیت است« ولیبدلنهم من بعد خوفهم امنا» عاقبت دنیا توحید است به تمام مراتب خود، بنابراین عدالت تنها یک آرزو و خیال نیست. یک واقعیتی است که دنیا به سوی آن میرود، یعنی یک سنت الهی است و خداوند عدالت را در نهایت امر بر دنیا حاکم خواهد کرد، و بر این دنیا قرنها و قرنها که ما نمیدانیم چقدر است حکومت خواهد کرد. و این ندای فطرت هر انسانی است که تمایل به عدالت دارد و لذا با میل و رضایت خود تلاش میکند تا عدالت را در محیط اجتماعی و روابط و مناسبات انسانی خود در این دنیا محقق سازد.