سرویس سیاسی-


ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا طی نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره اینکه اقدامات اخیر ایران در کاهش تعهدات برجامی از جمله افزایش سانتریفیوژهای پیشرفته، غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۲۰ درصد و کاهش دسترسی بازرسان آژانس اتمی چه تاثیری بر سرعت بازگشت دولت بایدن به توافق هسته‌ای گذاشته، گفت: «باور ما این است که [این اقدامات]، چالشی هستند که باید فوراً برطرف شوند».
پرایس در این باره توضیح داد: منظور من برجام نیست، من به این چالش بزرگ‌تر، که مطمئن شویم ایران در موقعیت تولید سلاح اتمی نباشد، اشاره می‌کنم. این یک نشانه دیگر از آن است که نباید حل این چالش را معطل گذاشت. ما در مسیر دیپلماتیکی که رئیس‌جمهور بایدن از ابتدا در کارزار انتخاباتی‌اش بنا نهاده بود حرکت کردیم، اما می‌دانیم که به دلیل برخی شرایطی که شما مطرح کردید، لازم است با اضطرار عمل کنیم.
طبق بیانیه منتشر شده از سوی وزارت خارجه آمریکا درباره این نشست خبری، وی درباره هرگونه تماس دولت بایدن با مقامات ایرانی تاکید کرد که «رابرت مالی» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تاکنون هیچ ارتباطی با تهران برقرار نکرده است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره صحبت‌های «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران مبنی بر وساطت «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای تصمیم‌گیری درباره اینکه کدام کشور ابتدا باید به تعهدات برجامی خود بازگردد، اظهار داشت: «درخصوص استراتژی ما درباره برجام باید بگویم که [هدف] محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران است. از ابتدا گفته‌ایم که با متحدان و شرکای خود مشورت نزدیکی خواهیم داشت».
خبرنگار دیگری از پرایس پرسید که آیا دولت بایدن، مذاکرات درباره برجام را یک مسئله جداگانه می‌داند و او نیز پاسخ داد: «بله، ما قبل گفته‌ایم که پیشنهاد روی میز این است که اگر ایران پایبندی کامل خود به برجام را از سر بگیرد، ما هم آماده برای انجام همان کار آماده خواهیم شد. [ایران] هم اکنون فاصله زیادی با آن گام‌ها دارد. اما اگر ایران آن گام‌ها را بردارد و ما هم به برجام بازگردیم، تمایل داریم که برجام را از نظر محدودیت‌های هسته‌ای تقویت و تمدید کرده و از آن به عنوان بستری برای توافق‌های بعدی آن استفاده کنیم که دیگر حوزه‌های مورد نگرانی را پوشش دهد».
تکرار زیاده‌خواهی‌های
ترامپ و پمپئو
پرایس با تکرار زیاده‌خواهی‌های دولت پیشین آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» درباره لزوم شامل شدن دیگر موارد در توافق هسته‌ای ایران، افزود: «همه ما آن [حوزه‌های مورد نگرانی] را می‌دانیم؛ موشک‌های بالستیک، حمایت از گروه‌های نیابتی و تعدادی دیگر از مسائل که باید در [برجام] مشمول شوند. اما پیشنهادی که روی میز است، این است که برجام یک شروع است. اگر ایران تمایل داشته باشد آن تعهدات را بدهد، ما هم امید داریم بتوانیم توافق (برجام) را تمدید و تقویت کنیم و سپس توافق‌های آتی را درباره حوزه‌های مورد نگرانی حاصل کنیم».
وی مجدداً این موضوع که ابتدا ایران باید به تعهدات برجامی خود بازگردد تا آمریکا هم توافق هسته‌ای را اجرا کند، تکرار کرد.
موضع‌گیری بایدن و اعضای ارشد دولت وی درباره برجام دقیقا تکرار یاوه‌گویی‌های ترامپ و پمپئو است. هم بایدن و هم ترامپ در رویکردی زورگویانه و غارتگرانه تاکید دارند که برجام ناقص است و باید با دائمی کردن محدودیت‌های هسته‌ای ایران و ضمیمه کردن توان موشکی و قدرت منطقه‌ای کشورمان، این توافق تکمیل شود.
پالس ضعف!
اشتیاق تأمل‌برانگیز برخی دولتمردان برای مذاکره با آمریکا و ارسال پالس ضعف، رسانه‌های غربی را به طمع انداخته است. در همین رابطه نیوزویک در گزارشی مدعی شد: ایران برای یک توافق دیپلماتیک با غرب مستأصل شده است.
این نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: اکنون مقامات (دولتی) ایران آشکارا امیدوار به تکرار شرایط قبلی با دولت جدید آمریکا هستند.
نیوزویک در بخشی از این گزارش نوشت: شاخص‌های داخلی نشان می‌دهد ایران درواقع بیش از طرف آمریکایی به یک توافق تازه نیاز دارند؛ دولت بایدن باید این را در نظر داشته باشد.
لازم به ذکر است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در روزهای گذشته در مصاحبه‌ با سی ان ان تصریح کرد که می‌توان مکانیسمی را برای هماهنگ‌سازی و همزمان کردن اقدامات واشنگتن و تهران جهت اجرای کامل تعهدات برجامی به کار گرفت.
اظهارنظر تأمل‌برانگیز ظریف درباره همزمان کردن اقدامات ایران و آمریکا جهت اجرای کامل تعهدات، در حالی است که این آمریکا بود که از برجام خارج شد. در حال حاضر نیز ایران هیچ اصرار و عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد، بلکه مطالبه اصلی و البته منطقی ایران، رفع تحریم‌ها از سوی آمریکاست و این وظیفه آمریکا و اروپا است که طبق تعهد خود در برجام، تمامی تحریم‌ها را لغو کنند.
ظریف در اظهارنظری دیگر گفته بود که جوزپ بورل- به‌عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک- می‌تواند قدم‌ها را در مشورت با ایران و آمریکا هماهنگ نماید.
این در حالی است که اروپا کاملا دنباله‌رو سیاست‌های خصمانه آمریکا علیه ایران است. از سوی دیگر تروئیکای اروپایی خودشان جزو بدهکارهای برجام هستند و اصلاً صلاحیت میانجی‌گری درباره برجام را ندارند.
استمرار بی‌عملی اروپا
سخنگوی اتحادیه اروپا گفت: اتحادیه اروپا به‌دنبال تضمین بازگشت ایالات متحده به توافق هسته‌ای و پایبندی ایران به تعهداتش مطابق برجام است.
وی افزود: فشارهای زیادی به‌دلیل تحریم‌های آمریکایی بر ایران وجود دارد و اتحادیه اروپا خواهان لغو این تحریم‌هاست.
گفتنی است اعضای اروپایی برجام 11 تعهد داشته‌اند که تاکنون به هیچ عنوان به تعهدات خود عمل نکرده‌اند.
فشار هوشمند علیه ایران
رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در اظهارنظری گستاخانه گفت: دولت بایدن فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران را ادامه نخواهد داد، اما تلاش خواهد کرد که از طریق دیپلماسی، ایران را تحت فشار قرار دهد.
پیش از این، جو بایدن در شهریورماه در مقاله‌ای صراحتا اعلام کرد که راهبرد فشار حداکثری ترامپ علیه ایران را در قالب «فشار هوشمند» تغییر خواهد داد تا سیاست‌های ضدایرانی آمریکا بازدهی بیشتری داشته باشد.
امتیازات جذاب
اما غیرراهبردی
جوزپ سیرینسیونی پژوهشگر آمریکایی در اندیشکده کوینسی پیش‌بینی کرد که جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا برای نشان دادن حسن‌نیتی خود، بخشی از تحریم‌ها را تا ماه آینده میلادی (مارس) لغو خواهد کرد و در حال بررسی سازوکار اجرایی بازگشت به برجام است.
سیرینسیونی در گفت‌و‌گو با شبکه الجزیره قطر گفت: بایدن به توافق هسته‌ای با ایران بازمی‌گردد و در حال حاضر در حال بررسی سازوکار بازگشت سالم برای اجرای بندهای این توافق است.
وی افزود: ایرانی‌ها حق دارند که به عملکردها نظر داشته باشند، نه حرف‌ها. طرف آمریکایی در دو هفته آینده برای بازگشت به توافق اقداماتی می‌کند.
به گفته این پژوهشگر آمریکایی آزادسازی بخشی از دارایی‌های ایران در دستور کار اولیه دولت بایدن قرار دارد.
همچنین ولید فارس مشاور پیشین سیاست خارجی دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری سابق آمریکا در یادداشتی نوشت: دولت جدید آمریکا برای آن که چرخ مذاکره در سایه سرازیر شدن برخی منابع مالی [حاصل از فروش نفت ایران] بار دیگر بچرخد، دست به برخی گشایش‌های اندک با تهران می‌زند.
در هفته‌های گذشته، «دانیل بناییم» مشاور و نطق‌نویس «جو بایدن» در زمان معاونت ریاست‌جمهوری و نامزد دولت او برای منصب «کارشناس ارشد حوزه خاورمیانه» در مصاحبه با ماهنامه جاکوبین گفته بود: خروج ترامپ از برجام به اعتماد ایرانی‌ها ضربه‌ای ویرانگر زد و به‌منظور بازگرداندن آنها به میز مذاکره، باید امتیازات جذاب اما غیر راهبردی به ایران داده شود.
وی در ادامه تصریح کرد: دادن امتیازات جذاب اما غیرراهبردی به ایران باید با حفظ ساختار تحریم‌ها و کارزار فشار حداکثری صورت گیرد.