سید رضا صائمی
تجربه موفق راه‌اندازی شبکه آی‌فیلم بر کسی پوشیده نیست. رضایت مخاطب چه مخاطبان ایرانی آی‌فیلم فارسی و چه مخاطبان برون‌مرزی آی فیلم دو یا آی فیلم عربی گواهی است تا به ضرورت تاسیس و راه‌اندازی آی‌فیلم‌های دیگر بیندیشیم. این مدعا را به زبان آمار هم می‌توان ثابت کرد. بر اساس اعلام نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی، شبکه آی‌فیلم نسبت به سال گذشته در بهار ۹۹ رشد 4/5 درصدی مخاطب را داشته است. به این مسئله هم باید توجه داشت که شبکه آی‌فیلم در شرایط بحران کرونا نه تنها دچار ریزش مخاطب نشد که نزدیک به 5 درصد بر مخاطبانش اضافه شده است. ضمن اینکه از سوی دیگر ظرفیت و موجودی خوبی از حیث تولید محتوا در شبکه‌های برون‌مرزی وجود دارد که جای نگرانی برای تامین برنامه نمی‌گذارد.
خوشبختانه در مجموعه معاونت برون‌مرزی هم‌اکنون آرشیو و گنجینه بزرگی به‌ویژه در شبکه سحر از آثار دوبله شده و زیرنویس شده به زبان‌های کردی، آذری، اردو و بوسنیایی وجود دارد که شبکه آی‌فیلم می‌تواند با کمترین هزینه ممکن، کانال‌های جدید شبکه آی‌فیلم کردی و آذری و اردو یا بوسنیایی هم راه‌اندازی کند و به گسترش مرزهای رسانه‌ای و پوشش بیشتر مخاطب در حوزه برون‌مرزی دست بزند.
آی‌فیلم می‌تواند به‌واسطه این ظرفیت‌های زبانی و تولیدی، مرزهای خود را گسترش داده و با بسط پوشش خود به جغرافیای جدید، ظرفیت مخاطب‌پذیری خود را افزایش دهد. ضمن اینکه این توسعه می‌تواند بستر مناسبی برای جذب نیروهای متخصص و هنری و رسانه‌ای باشد و به یک منبع و مرجع کارآفرینی هم بدل شود. پتاسیل خوبی در بین نیروهای داخلی وجود دارد که راه‌اندازی شبکه‌های جدید آی‌فیلم می‌تواند زمینه رشد و شکوفایی آنها را فراهم کند و منجر به‌نوعی هم‌افزایی شود. همچنین به واسطه ‌اشتراکات فرهنگی و تاریخی و زبانی و اعتقادی ما با کشورهای منطقه، شبکه‌های جدید آی‌فیلم می‌تواند با ضریب نفوذ خوبی وارد کار شود و نقطه امن لازم برای جذب مخاطب را داشته باشد.
تجربه هم نشان داده به‌ویژه آثار فاخر مثل سریال‌هایی از جنس «مختارنامه» یا «یوسف پیامبر» که در بین کشورهای مسلمان با استقبال بالایی مواجه شد. قطعا سنخیت و ‌اشتراکات فرهنگی ما با کشورهای منطقه و همسایه یا کشورهایی که با آنها ‌اشتراکات اعتقادی یا سیاسی داریم امتیاز مهمی است که می‌تواند تولیدات نمایشی ما را در جغرافیای برون‌مرزی با موفقیت و استقبال مخاطب همراه کند. گنجینه ارزشمند و آرشیو پرباری که در شبکه‌های برون‌مرزی ما وجود دارد می‌تواند با تمرکز یا باز استفاده، این سرمایه‌ها را به ظرفیت عملیاتی قابل اعتنایی بدل کند که در شرایط کنونی که برخی از شبکه‌های برون‌مرزی به‌دلیل مشکلات مالی یا بین‌المللی با توقف مواجه شدند موجب نشود تا اقتدار و نفوذ رسانه‌ای ما در خارج از مرزها کم یا تضعیف شود.
تاسیس شبکه‌های جدید با ماموریت روشن و جامعه مخاطبان مطمئن که از مرحله آزمون و خطا گذشته و می‌تواند موفقیت آن را تضمین کند راهی برای بهره‌گیری از سرمایه‌های نهفته و پنهانی است که گاه در حال خاک خوردن در آرشیو هستند. تاسیس شبکه‌های جدید آی فیلم در واقع بازتولید سرمایه‌های موجود و فرصت‌سازی‌های جدید رسانه‌ای است که به‌ویژه در این عصر رقابت رسانه‌ای می‌تواند راهکاری موثر و تمهیدی هوشمندانه در توسعه رسانی ملی در سطح بین‌المللی باشد.