«آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا» یکی از بازوهای اطلاعاتی پنتاگون اخیراً در سندی 130 صفحه‌ای قدرت اساسی نظامی ایران از جمله نیت‌ها، قابلیت‌ها، ساختار و توانایی‌های نظامی ایران را بررسی و خلاصه‌ای از ادراکات تهدید، دکترین، استراتژی و توانایی‌های نظامی نیروهای مسلح ایران را تهیه کرده است.
تارنمای آمریکایی «اینترنشنال پالیسی دایجست» درباره ایران «ارزیابی پنتاگون از قابلیت‌های نظامی ایران» نوشت: «آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا» موسوم به (DIA) در تاریخ 19 نوامبر (28 آبان ماه 98) گزارش غیرطبقه‌بندی شده‌ای را منتشر کرد. این گزارش «قدرت اساسی نظامی ایران را از جمله نیت، قابلیت‌ها، ساختار و توانایی‌های نظامی ایران را بررسی کرده است. آژانس در سال 2017 و اوایل سال 2019 گزارش‌های مشابهی را به ترتیب درباره روسیه و چین در قالب مجموعه «قدرت نظامی» منتشر کرد اما این نخستین‌بار است که چنین گزارشی درباره ایران منتشر می‌شود.
بنا به بیانیه یکی از مقامات عالی‌رتبه «آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا»، نظامیان ایران به خصوص سپاه پاسداران و ارتش، با هدف تحقق دو منفعت استراتژیک ذیل قدرت‌نمایی می‌کنند: نخست امنیت نظام دوم تضمین یک جایگاه برتر در منطقه. ایران از آنجایی که با دشمنانی مانند آمریکا و اسرائیل مواجه شده، دکترین خود را به «بازدارندگی بهتر و مقابله با تهدیدات» تغییر داده است و برای این منظور بر استفاده از «تاکتیک‌های نامتقارن» تأکید می‌کند.»
تاریخ این گزارش نیز قابل ملاحظه است زیرا ایران و آمریکا بر سر ساقط کردن یک پهپاد «گلوبال هاک» آمریکایی بر فراز آب‌های تنگه هرمز از سوی ایران در ماه ژوئن گذشته و همچنین وقوع چندین عملیات خرابکارانه علیه نفتکش‌های اروپایی، ژاپنی و اماراتی تا نزدیکی یک منازعه بزرگ پیش رفتند.
سپهبد «رابرت پی. اشلی جونیور» مدیر «آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا» می‌گوید: «همان طور که تهران به گسترش قابلیت‌ها و نقش منطقه‌ای خود ادامه می‌دهد، افزایش درک ما از قدرت نظامی ایران و تهدیداتی را که متوجه منافع ما، در منطقه می‌کند نیز بیش از قبل اهمیت می‌یابد.»
نشریه آمریکایی می‌افزاید: این بیانیه همچنین خاطرنشان می‌کند که ایرانی‌ها چگونه در شیوه جنگی خود رویکردی «هیبریدی» در پیش می‌گیرند و عناصر جنگ متقارن و نامتقارن را در مواجهه با دشمنان و دستیابی منافع خود با هم ترکیب می‌کنند. البته این شگفتی‌آور نیست که ایران از این تاکتیک‌ها برای دستیابی به اهداف استراتژیک خود در درازمدت استفاده می‌کند و از شرکا و عوامل نیابتی خود در منطقه که از دریای سرخ تا مدیترانه وجود دارند، بهره‌برداری می‌کند. تهران با استفاده از نیروهای نامتقارنی که در اختیار دارد منافعش را در منطقه ارتقا می‌دهد و به عمق استراتژیک دست پیدا می‌کند.
بعید است تا زمانی که رابطه ایران و آمریکا غیردوستانه و سرد است، این استراتژی ایران در آینده‌ای نزدیک تغییر کند. تیم ترامپ سال گذشته از توافق هسته‌ای ایران خارج شد. به طور یکجانبه بار دیگر تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرد.
گزارش پنتاگون قابلیت‌هایی را که نظامیان ایران بر آن تکیه می‌کنند به سه قابلیت اساسی تقسیم می‌کند:
- ساخت بزرگ‌ترین نیروی موشکی بالستیک در خاورمیانه به عنوان «بازدارنده استراتژیک» به دلیل محدودیت‌های نیروی هوایی ایران
- نیروی دریایی‌ای که قادر باشد دریانوردی را در خلیج فارس و تنگه هرمز تهدید کند.
- ابزارهای نامتعارف ایران با بهره‌گیری از عوامل نیابتی و شرکایش در منطقه برای دستیابی به اهداف استراتژیک خود.
بخش دیگری از این گزارش به بررسی دقیق و جزء به جزء موشک‌های کروز و بالستیک ایران اختصاص دارد از جمله موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد، کروز و همچنین انواع «باروت خرج پرتاب». در این گزارش آمده است که ایران همچنان «موشک‌های بالستیک میان‌برد» موشک‌های بالستیک بین‌قاره‌ای ندارد. با این حال، تأکید می‌کند که تهران می‌خواهد «ماشین پرتاب فضایی» موسوم به SLV بسازد که بتواند راه «موشک‌های بالستیک میان‌برد» را کوتاه کند زیرا هم IRBM و هم SLV هر دو از یک نوع فناوری استفاده می‌کنند.
ناکامی‌های پی در پی ایران در خصوص SLV در سال 2019 به تازگی در رسانه‌ها منتشر شده است اما این سند پیش‌بینی می‌کند که ایران موشک‌های بالستیک دقیق‌تر و مرگبارتری را گسترش خواهد داد و به آرایش درخواهد آورد. ایران قابلیت‌های فناوری ساخت موشک‌های بالستیک بین‌قاره‌ای را پیگیری خواهد کرد.