موفقیت بورس نفت مشروط به حمایتهای وزارت نفت است
رمز موفقیت بورس نفت ایران در گرو حمایتهای همهجانبه وزارت نفت قرار دارد به طوری که این وزارت نفت است که میتواند با مداومت در عرضه نفت در بورس و با نقشآفرینی در ترغیب مشتریان باعث رونق گرفتن بورس نفت ایران میشود.
با نگاهی اجمالی به سابقه بورسهای نفت در سایر کشورهای دنیا از جمله بورسهای شانگهای در چین و بورس دبی در امارات میتوان به این نتیجه رسید که همواره بورسهای نفت مطرح دنیا در ابتدای کار با مشکلاتی مواجه بودهاند و این سیاستگذاران آن حوزه هستند که با ایجاد زیرساختهای مورد نیاز و رصد کردن مداوم روند آن بورس سعی در برطرف کردن این نواقص دارند.
موضوع بورس نفت ایران هم از این قاعده مستثنی نیست و باید قبول کرد که این بورس تا رسیدن به شرایط مطلوب خود راه بسیار طولانی را در پیش دارد شاید اولین قدم در مسیر موفقیت بورس نفت ایران، تداوم عرضه نفت و میعانات گازی در بورس باشد. با این کار به مشتریان این امید داده میشود که نفت در بورس به طور مستمر عرضه خواهد شد و آنها میتوانند با پالایشگران خارجی علاوهبر قراردادهای تک محمولهای (spot) با اطمینان بیشتری حتی قراردادهای بلندمدت (term) تنظیم کنند.
تبیانیان نماینده شرکت ملی نفت در بورس انرژی در برخی از رسانههای خبری به اهمیت موضوع تداوم عرضه نفت و میعانات گازی در بورساشاره و تاکید میکند که «در سال جدید عرضه نفت و میعانات گازی در بورس تا فروش کامل آن در بورس ادامه خواهد داشت.» نکته حائز اهمیت در مورد بورس نفت ایران این است که در عرضههای ابتدایی بورس به هیچ عنوان نباید این حس ایجاد شود که فروش نرفتن نفت در بورس به معنای شکست خوردن این راهکار است. با توجه به اینکه در شرایط فعلی، کشور ایران با تحریمهای شدیدی مواجه است که این خود فروش نفت را با مشکل مواجه کرده است.
نقش وزارت نفت در روند موفقیت نفت عرضه شده در بورس
با توجه به تکلیف قانونی مجلس به وزارت نفت در قانون بودجه سال 98 مبنی بر عرضه ماهانه 6 میلیون بشکه نفت در بورس وزارت نفت موظف به عرضه مداوم نفت و میعانات گازی در بورس است اما باید توجه شود که این عرضه نفت نباید تنها به صورت رفع تکلیفی باشد یا به عبارتی بهتر وزارت نفت باید تمام سعی خود را بکند تا عرضه نفت در بورس با موفقیت روبرو شود.
با توجه به انحصاری که تا قبل از عرضه نفت در بورس در اختیار وزارت نفت و امور بینالملل شرکت ملی نفت بوده است طبیعی است که این وزارتخانه آن چنانکه باید و شاید با این راهکار ضد تحریمی موافق نباشد.
برای اینکه بورس نفت ایران بتواند با موفقیت همراه شود، به طور واضح وزارت نفت باید ابتدای کار سیاستگذاریهایی را در نظر بگیرد که بتواند باعث موفقیت و رونق بورس نفت شود.
برای مثال وزارت نفت با تبلیغات و بازاریابی مداوم، باید مشتریان را ترغیب به خرید نفت از بورس کند و حتی در ابتدای امر بخشی از مشتریان خود که تقاضای خرید نفت به صورت مستقیم دارند را به بورس ارجاع دهد و نفت را از طریق بورس به آنها بفروشد. با این کار هم مشتریان تشویق به خرید نفت از بورس میشوند هم بورس نفت ایران از حالت فعلی بیرون خواهد رفت و با گذشت زمان جایگاه خود را پیدا خواهد کرد.
در عرصه بینالمللی هم وقتی معاملات نفت در بورس رونق یابد میتوان با ایجاد مانورهای رسانهای موجب استقبال سرمایهگذاران خارجی از نفت عرضه شده در بورس انرژی ایران شد.