تقارب دیدگاههای شیعه و سنی درباره مهدویت(پرسش و پاسخ)
پرسش:
دیدگاههای اهل تشیع و تسنن درباره مهدویت تا چه حدی با یکدیگر اختلاف دارد، لطفا به نحو اجمال پاسخ دهید؟
پاسخ:
اهل سنت با شیعه در بعضی از مسائل مهدویت هیچ اختلافی ندارد: مثل اینکه مهدی موعود از نسل پیامبر(ص) و از فرزندان زهرای اطهر(س) است و اینکه زمین را پر از عدل و داد میکند، پس از آنکه پر از جور و ستم شده باشد و اینکه عیسی مسیح(ع) از آسمان نازل شده و در پشت سر امام مهدی(عج) نماز میخواند، و اینکه مهدی حسینی بوده و از نسل امام حسین(ع) است و...
چون روایات متعددی از پیامبر(ص) در این مسائل وجود دارد که قابل انکار نیست و تنها دقت در مسئله مدعیان دروغین مهدویت نشان میدهد که بحث مهدویت در جامعه اسلامی، چقدر فراگیر بوده و همه منتظر ظهور منجی بودهاند و برای نمونه چند مورد از اظهارنظرهای اهل سنت را بیان میکنیم:
ابن حجر عسقلانی شافعی متوفای 852 هق، در کتاب «فتح الباری» که در شرح «صحیح بخاری» نوشته است، در این مورد میگوید: «اخبار متواتر رسیده است که مهدی(ع) از این امت است و عیسی(ع) از آسمان فرود خواهد آمد و پشت سر مهدی نماز خواهد خواند.»
اختلاف شیعه با اهل سنت نیز، در بعضی از مسائل دیگر است که در آن مسائل نیز همه اهل سنت، مخالف شیعه نیستند. مثلا بعضی از اهل سنت با اعتقاد شیعه در مورد تولد حضرت مهدی(عج) مخالف هستند، در حالی که عده زیادی از اهل سنت نیز قبول دارند که حضرت مهدی(عج) متولد شده است که ما برای نمونه چند مورد از آنها را نیز بیان میکنیم:
1- علامه شمسالدین قاضی ابن خلکان شافعی(متوفای 681 ه)
او میگوید: «ابوالقاسم محمدبن حسن عسکری فرزند علی هادی فرزند محمدجواد، دوازدهمین امام نزد شیعه دوازده امامی معروف به حجت... ولادت او در روز جمعه نیمه شعبان سال 255 هجری اتفاق افتاد. هنگام وفات پدرش پنج سال داشت...» (وفیات الاعیان، ج 4، ص 176)
2- علامه میر خواند
«ولادت امام مهدی که همنام رسول اکرم صلیالله علیه و آله و هم کنیه با او است در سامرا نیمه شعبان سال 255 اتفاق افتاد. عمر او هنگام وفات پدرش پنج سال بود. خداوند متعال در آن سن به او حکمت داد؛ همانگونه که در کودکی به حضرت یحیی عنایت فرمود و او را امام قرار داد و حضرت عیسی را نیز به مقام نبوت برگزید...» (روضهالصفا، ج3، ص 59)
3- ابوالفداء اسماعیل بن علی شافعی(متوفای 732 ه)
او در رخدادهای تاریخ سال 254 ه میگوید: «حسن عسکری پدر محمد منتظر صاحب سرداب است. محمد منتظر طبق رای امامیه دوازدهمین امام است. از القاب او قائم، مهدی و حجت است...» (المختصر فی اخبارالبشر، ج1، ص 152)
4- محمدبن طلحه شافعی
او در شرح حال امام مهدی علیهالسلام میگوید: «محمدبن حسن خالص فرزند علی فرزند محمد... در سامرا متولد شد... کنیهاش ابوالقاسم و لقبش حجت، خلف صالح و بنابر قولی منتظر است...». (مطالب السوول فی مناقب آل الرسول، ج 2، ص 152) و...
همچنین باید گفت که احادیث در مورد حضرت مهدی(ع) را بسیاری از علمای بزرگ اهل سنت در کتابهایشان آوردهاند، مانند: احمد حنبل، ابیداود، ابن ماجه، ترمذی، مسلم، نسائی، بیهقی، ماوردی، طبرانی، سمعانی و... و عدهای از بزرگان اهل سنت کتابی مستقل درباره حضرت مهدی(عج) نوشتهاند؛ مانند: اخبارالمهدی، نوشته حمادبن یعقوب/ مناقب المهدی، نوشته حافظ ابونعیم اصفهانی/ المهدی، از شمسالدین ابن قیم الجوزیه/ البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان، از علی بن حسامالدین متقی هندی مولف کنزالعمال و...