حمید وحیدیان
روز دوشنبه ۲۷ مارس 2018 زمانی‌که عابران از مرکز شهر لندن عبور می‌کردند با یک صحنه عجیب روبه‌رو شدند. مردانی که بر بام یک ساختمان بلند در مرکز لندن به ردیف ایستاده بودند و خطر سقوط هر کدام احساس می‌شد.
این مردان در واقع مجسمه‌هایی در سایز انسان بودند. اما این اقدام به چه معناست؟ آن را «طرح ۸۴» می‌نامند که شامل ۸۴ مجسمه‌ای می‌شود که نشان‌دهنده شمار مردانی است که هر هفته در بریتانیا خودکشی می‌کنند. مارک جنکینز، طراح این چیدمان هنری با این نمایش می‌خواهد افکار عمومی را نسبت به خودکشی مردان آگاه کند. این نمایش بهت‌آور، بخشی از «کارزار علیه زندگی کردن با فلاکت» است.
اواخر سال گذشته میلادی نخست‌وزیر انگلیس اولین وزیر «پیشگیری از خودکشی» در جهان را در دولت خود منصوب کرد تا شاید آمار خودکشی در این کشور را کاهش دهد.
براساس تحقیقات دفتر ملی آمار انگلیس، نرخ خودکشی دانشجویان این کشور بین سال‌های ۲۰۰۷ تا پایان ۲۰۱۶ با افزایش ۵۶ درصدی از 6/6 نفر به 10/3 نفر از هر ۱۰۰ هزار نفر رسیده است. اما همین آمار از سوی دیگر نشان می‌دهد تعداد زنان ۲۰ تا ۲۴ ساله‌ای که دست به خودکشی زده‌اند از 3/3 مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر در سال ۲۰۰۶ به 5/7 مورد در ۱۰۰ هزار نفر در سال گذشته افزایش یافته است. همچنین در همین بازه زمانی نرخ خودکشی دختران نوجوان ۱۵ تا ۱۹ ساله انگلیسی نیز از 2/3 به 2/9 مورد در ۱۰۰ هزار نفر افزایش یافته است.  با وجود اینکه آمار خودکشی بین مردان به میزان قابل توجهی بیش از زنان باقی مانده و سه چهارم تمام موارد را شامل می‌شود اما متخصصان در مورد افزایش بی‌سابقه خودکشی میان زنان جوان که نقش رسانه‌های اجتماعی در آن بسیار برجسته است، اعلام نگرانی کرده‌اند.
موسسه خیریه‌ای به نام «کمپین مبارزه با زندگی غمگین» با اعلام آمار رسمی خودکشی در انگلستان اعلام کرد مجموعه فعالیت‌های متعددی به راه انداخته که تا با مشکل خودکشی در میان مردان مبارزه کند. این موسسه خیریه همچنین اعلام کرد رقم واقعی خودکشی‌های در انگلیس و ولز می‌تواند بسیار بیشتر از آن چیزی باشد که در  اطلاعات وزارت دادگستری وجود دارد.
«کریس اُ سالیوان» از موسسه سلامت روان به روزنامه ایندیپندنت گفت: افزایش خودکشی در زنان جوان با رابطه‌ آنان با دنیای دیجیتال ارتباط دارد. سالیوان با اشاره به فشارهای موجود در مورد توجه به ظاهر و فرهنگِ سلفی گرفتن بیان داشت که انجام تحقیقات بیشتر در مورد این فشارها لازم است.
وی افزود: دختران و زنان جوان با طیف زیادی از چالش‌ها رو به رو هستند و بسیاری از این چالش‌ها با چنان سرعتی در حال ظهورند که برای بزرگسالان قابل درک نیست. دنیای دیجیتال و چگونگی ارتباط جوانان با آن، زمینه‌ای است که ما به تحقیقات بیشتری در مورد آن نیاز داریم.
مشکل تنهایی در جامعه انگلیس
اما خودکشی تنها مشکل بریتانیایی‌ها نیست. آنها مشکل بزرگتری هم دارند؛ مشکل تنهایی. مشکلی که آن قدر حاد است که دولت انگلیس را ناگزیر کرده است برای حل آن «وزیر تنهایی» منصوب کند و «استراتژی تنهایی» تدوین کند. ۱۶ ژانویه ۲۰۱۸، نخست وزیر انگلستان، «تریسی کراچ» را به سمت وزیر تنهایی در کابینه منصوب کرده است، او تنها وزیر تنهایی در کل دنیاست.
همزمان با این انتصاب، دولت اعلام کرد که یک راهبرد گسترده را برای مواجهه با این بحران طراحی خواهد کرد. این تصمیم البته تصمیمی آنی نبوده است چرا که این مشکل یک شبه به وجود نیامده است. این اقدامات دولت، در پی انتشار گزارش کمیسیون تنهایی در پارلمان این کشور انجام گرفته است. ترزا می اعلام کرد که بسیاری از پیشنهادات ذکر شده در گزارش کمیسیون مذکور را در «استراتژی تنهایی» دولت لحاظ خواهد کرد.
خانم ترزا می در سخنانی که بعد از اعلام خبر انتصاب «وزیر تنهایی» در کابینه خود، ایراد کرد، گفت: «برای بخش بزرگی از مردم ما، تنهایی واقعیت تلخ زندگی مدرن است.» رئیس کمیسیون تنهایی مجلس انگلیس هم نوشت: چه پیر، چه جوان، تنهایی سن و سال نمی‌شناسد. در سال ۲۰۱۷، اعضای کمیسیون از والدین جوان، کودکان، افراد ناتوان جسمی، پرستاران خانگی، پناهجویان و سالخوردگان، چیزهای زیادی از تجربیات تنهایی آن‌ها شنیدند.
گاردین در گزارشی نوشت حلقه‌ای از صاحبان شرکت‌های فناوری که شبکه‌های اجتماعی را ایجاد کرده‌اند، واقعیت را از زندگی ما دزدیده‌اند و ماهیت تعامل انسان‌ها را تغییر داده‌اند.
افزایش بی‌سابقه فقر در انگلیس
انگلیسی‌ها علاوه بر بالا رفتن آمار خودکشی و تنهایی با افزایش بی‌سابقه فقر نیز دست به گریبانند. اواخر سال 2017 میلادی  بنیاد جوزف راون‌تری (JRF) یافته‌های خود را در مورد حرکت بریتانیا به سمت رکوردشکنی در آمار فقر منتشر کرد. این یافته‌ها نشان می‌داد در پنج‌ سال منتهی به سال 2017، ۴۰۰ هزار کودک و ۳۰۰ هزار بازنشسته به جمع فقرای انگلیسی اضافه شده  و اکنون ۱۴ میلیون فقیر در بریتانیا زندگی می‌کنند، یعنی بیش از ۲۱درصد از کل جمعیت. سازمان ملل متحد نیز اعلام کرد بنا دارد تحقیقاتی را درباره «فقر شدید در انگلیس» انجام دهد. در اواسط سال 2018 میلادی بنیاد «رزولوشن» اعلام کرد نرخ فقر رسمی در این کشور از 22/1 درصد به 23/2 درصد افزایش یافته است که بالاترین نرخ از زمان نخست وزیری «تاچر» محسوب می شود. به گفته این بنیاد، فقر در بین کودکان از 30/3 درصد به 33/4 درصد افزایش یافته است.  
عاقبت زندگی به سبک غربی
روشن است تاسیس یا ادغام یا حذف وزارتخانه‌ها ناظر به نیازهای کشورهاست. هر کشوری ناظر به نیازهای ضروری روز خود، احیانا وزارتخانه‌ای را تاسیس یا حذف می‌کند. کشور برزیل دارای یک پهنه بلند در کناره اقیانوس اطلس است و در دل خودش هم رودهای پرآبی مثل آمازون را جای داده. ماهیگیری در این کشور رونق زیادی دارد و صادرات گوشت ماهی (و البته گاو و گوسفند) یکی از مهم‌ترین منابع این کشور است؛ پس جای تعجب ندارد که دولت برزیل یک وزیر ماهیگیری و آبزیان هم داشته باشد که کارش سر و سامان دادن به همین امور باشد. پاکستان نیز با توجه به نزاع قدیمی‌اش با هند بر سر منطقه کشمیر وزارتخانه‌ای دارد به نام «امور کشمیر» تا مسائل مربوط به این منطقه را پیگیری کند. از این راه می‌توان به عنوان راهی برای شناخت نیازهای ضروری و اولویت‌دار هر کشور بهره برد. وقتی کشوری برای حل مشکلی یک وزارتخانه نامتعارف تاسیس می‌کند نشانه آن است که این مشکل به مرز بحران و اضطرار رسیده است خصوصا آن که این وزارتخانه عنوانی خاص و نادر به همراه داشته باشد. بنابراین تاسیس وزارتخانه تنهایی و پیشگیری از خودکشی خود می‌تواند آینه بخشی از مشکلات سبک زندگی غربی باشد.
رهبر  معظم انقلاب فرمودند: «لیبرال ‌دموکراسی‌ای که امروز در غرب رایج است، خود آنها را بیچاره کرده؛ شکاف‌های اجتماعی، نبود عدالت اجتماعی، نابود شدن خانواده، فساد اخلاقیِ فراگیر و همه‌گیر، فردگرایی‌های افراطی و شدید؛ خود آنها بیچاره شده‌اند.»
نوبت آن است که به شرق برگردیم
با این توضیحات جا دارد  شعر زیبای مرحوم اقبال لاهوری را یک بار دیگر مرور کنیم:
دانش افرنگیان تیغی به دوش
در هلاک نوع انسان سختکوش
با خسان اندر جهان خیر و شر
در نسازد مستی علم و هنر
آه از افرنگ و از آئین او
آه از اندیشه لادین او
روح شرق اندر تنش باید دمید
تا بگردد قفل معنی را کلید
ای اسیر رنگ، پاک از رنگ شو
مؤمن خود، کافر افرنگ شو
رشته سود و زیان در دست تست
 آبروی خاوران در دست تست
 این کهن اقوام را شیرازه بند
رایت صدق و صفا را کن بلند
هم هنر، هم دین ز خاک خاور است
رشک گردون خاک پاک خاور است
آن نکوبینان که خود را دیده‌اند
خود گلیم خویش را بافیده‌اند
ای ز کار عصر حاضر بی‌خبر
چرب‌دستی‌های یورپ را نگر
قالی از ابریشم تو ساختند
باز او را پیش تو انداختند
چشم تو از ظاهرش افسون خورد
رنگ و آب او ترا از جا برد
وای آن دریا که موجش کم تپید
گوهر خود را ز غواصان خرید