هیئت، مبارزه، اقتصاد
سید ابوالحسن حسینی
هیئات مذهبی درطول تاریخ همواره در مبارزه میان حق و باطل صف‌بندی مشخص داشته و ایفای نقش کرده‌اند؛ نهادی که متکفل تعمیق ارتباط عاشورا وجامعه است، نمی‌تواند در مبارزه حق و باطل بی‌تفاوت بوده و در گوشه‌ای به ذکر وتوسل صرف بپردازد.
این موضع‌گیری ومبارزه در برهه‌های مختلف تاریخ، ظهور و بروزهای متفاوتی داشته است. در مبارزه با رژیم طاغوت و پیروزی انقلاب اسلامی، به گونه‌ای حضور داشت و در جنگ تحمیلی و جهاد نظامی به گونه‌ای دیگر ایفای نقش کرده است.
اما سؤال اینجاست که امروز که نائب امام زمان(عج) مقابله استکبار با جریان انقلاب را مبارزه اقتصادی معرفی کرده‌اند، هیئات چه نقشی دراین مبارزه می‌توانند ایفا کنند؟ آیا هیئات می‌توانند در عصری که جهان اسلام دریک پیچ بزرگ تاریخی قرار گرفته است، بی‌تفاوت نسبت به این مبارزه باشند و خود را درگیر در این نبرد اقتصادی نبینند؟!
مسلماً در اندیشه ناب اسلامی، که هیئات همواره با شمر زمانه خود در مبارزه هستند و شمر هر عصر را امتداد شمر سال ۶۰ هجری می‌دانند، این بی‌تفاوتی نمی‌تواند وجود داشته باشد.
اما مگرهیئات چه می‌توانند بکنند و چه تأثیر و نقشی در اقتصاد با این پیچیدگی‌ها و گستردگی‌ها می‌توانند ایفا کنند؟
درادامه خواهیم دیدکه هیئات مذهبی در چهار سطح مختلف می‌توانند در این نبرد اقتصادی ورود کنند:
سطح اول؛ هیئت به عنوان ابزار رسانه‌ای
قدرت عظیم رسانه‌ای هیئات در صورتی که به کمک فرماندهان جنگ اقتصادی بیاید می‌تواند یک جریان‌سازی عمومی و نظام‌یافته را رقم بزند.
گفتمان‌سازی و مطالبه اقتصاد مقاومتی، مهم‌ترین کارکرد هیئت به عنوان تریبون رسانه‌ای این جریان است. مهم‌ترین راهبرد نیز انتقال حس وجود فضای جنگ به مردم است. چراکه حس فضای جنگ و جهاد، ظرفیت‌های مردمی کشور را آزاد می‌کند. فرهنگ حسینی باید وارد جنگ اقتصادی شود. تحقق این فرهنگ‌سازی، کار را تمام خواهد کرد. هیئت‌ها می‌توانند محملی برای آگاه‌سازی و آموزش اقتصاد مقاومتی به مردم باشند.
سطح دوم؛ هیئت به عنوان کنشگری بزرگ در عرصه اقتصاد
اقتصاد هیئت می‌تواند به کمک اقتصاد کشور بیاید. پتانسیل بالای هیئت و نقدینگی بسیار بالایی که درهیئات درحوزه پذیرایی، یا تبلیغات و فضاسازی یا سیستم‌های صوتی مصرف می‌شود، می‌تواند به سمت حمایت از تولید ملی هدایت شود. البته ایجاد موج مصرف کالاهای ایرانی، باید به صورت مرحله‌ای و به گونه‌ای باشد که تولید بتواند تقاضای ایجاد شده را تأمین کند. هیئت‌ها هم درعرصه مصرف کالای ایرانی و هم درعرصه بهینه‌سازی و افزایش تولید ملی، می‌توانند تحولی در اقتصاد کشور ایجاد کنند.
سطح سوم؛ ورود هیئات به عرصه تولید، قرض‌الحسنه و اِعانه
هیئت‌ها می‌توانند روابط ایجاد شده در هیئت را محملی برای ورود جمعی به عرصه تولید قرار دهند. چنانچه هیئات، پیوست تولید و اشتغال برای هیئت خود داشته باشند، اتفاقات بزرگی را رقم خواهند زد. در این زمینه هیئت‌های موفق متعددی داریم که در حوزه تولید ورود داشته‌اند. مستندسازی هیئت‌های موفق در این زمینه و معرفی الگو، می‌تواند یکی ازمهمترین کارها برای ترویج این امر باشد.
سطح چهارم؛ هیئت به عنوان پدیده‌ای تحول‌آفرین در اقتصاد
جریان هیئات به عنوان حرکتی منحصر به فرد و عظیم، گونه‌ای متفاوت از تأمین خدمات را ارائه می‌کند که با شیوه‌های مرسوم در اقتصاد بخش عمومی یا اقتصاد بخش خصوصی متفاوت است، و انواع پارادایم‌های رایج در دانش اقتصاد، ناتوان از تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های آن است.
چنانچه مؤلفه‌های مختلف این شیوه تأمین خدمات که در طول سال جریان دارد و در ایامی مانند عاشورا یا راهپیمایی عظیم اربعین به اوج خود می‌رسد شناسایی و احصا شوند، می‌توان از این شیوه تأمین خدمات، دلالت‌هایی را برای نظام تأمین خدمات در جامعه مسلمین استخراج کرد. دلالت‌هایی که می‌تواند دانش رایج در اقتصاد را متحول کند.
برای تقریب به ذهن، می‌توان به مشاهداتمان درصحنه اربعین بازگردیم. مردم در صحنه اجتماعی اربعین شاهد زندگی متفاوتی هستند. هرچند تأثیرات پدیده اربعین بر زندگی مردم به طور ضمنی رخ می‌دهند و تصریحی بر چگونگی آن وجود ندارد. اما استخراج الگوهای قابل تکثیر از رفتارهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی حاکم بر اربعین می‌تواند گفتمان متفاوتی را نویدبخش باشد؛ گفتمانی که در ساحت‌های اجتماعی، فرهنگی، سازمانی و اقتصادی کشورحضور پیدا کند و اقتصاد کشور را در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی متحول کند.