درسهای مهم فوتبالی
فرزاد میرحمیدی
بلکه زندگی نیز در تمام ابعاد فردی و اجتماعی خود یک بازی باشد. بازیای برای کسب افتخار و سربلندی. بدین معنا، همانگونه که زندگی زیر گنبد مینا میتواند بزرگترین عبرتآموز انسان باشد، بازی در مستطیل سبز یا همان فوتبال نیز میتواند درسهایی برای هر بازیگر و هر تماشاگر داشته باشد که احتمالاً من و شما خوانندۀ گرامی نیز میتوانیم یکی از آنها باشیم، به ویژه در ایام اخیر که به قول گفتنی تب فوتبال و جام جهانی نیز بالا رفته بود.
اما نخستین درس و بسا مهمترین درس در این میدان میتواند افزایش اعتماد به نفس و رسیدن به خودباوری باشد. در مقابل حریفان و در برابر تیمهایی که به غولهای فوتبال معروفند، تنها و تنها اعتماد و خودباوری است که میتواند قدرت دوندگی و غیرت و جنگندگی را به ساق بازیکنان و روح تیمهای کمتر شناخته شده بدمد و برخلاف یکی از گزارشگران تلویزیون که هنوز بازی شروع نشده- دعا میکرد- به پایان برسد تا شاهد باخت پر گل تیم ایران نباشد، این اعتماد و خودباوری است که میتواند پیروزی را در میدان فوتبال و در دیگر میادین علمی، اقتصادی و... برای کشورمان به ارمغان آورد. از آنجا که ترس از رقیب و یا محو قدرتهای نظامی و اقتصادی شدن و تن به سازشهای ناپایداری چون برجام دادن، تنها و تنها ثمرۀ یک چیز است و آن بیاعتمادی و عدم باور به خود و آرمانهای خود است.
با این همه، اعتماد و خودباوری تنها عامل رسیدن به پیروزی و کسب افتخار نیست. عامل مهم دیگر برنامهریزی و کاردانی مربیان و بازیکنان در زمین فوتبال و مدیران و مجریان در دیگر زمینههای اجتماعی است. عدم برنامهریزی صحیح و به عبارتی باری به هر جهت بودن امور و کارها، آسیب مهلکی است که نه تنها سبب شکست و سرافکندگی میشود که علاوهبر هزینههای هنگفت، پشیمانی را نیز به همراه دارد.
از درسهای مهم دیگر که میتوان در چنین میدانهایی آموخت، ارزش و اهمیت اتحاد و کار تیمی است. چنانکه دیدیم تیمهای ستارهداری همچون آرژانتین و پرتغال با همه ادعا و فخری که به ستارگان خود میکردند در برابر تیمهایی که اتحاد و هماهنگی تیمی بهتری داشتند همچون فرانسه و اروگوئه بازی را واگذار کردند. همانگونه که در زمان جنگ تحمیلی نیز شعار ملت حماسه ساز اتحاد بود، مطمئنا اگر به دلیل مدیریتهای نادرست و بریز و بپاشهای نابه جا- که بهزعم دشمن نشانگر اختلافات و شکافهای داخلی در ایران است- نبود، کیسهدوزانی مانند ترامپ و بولتون و کاسهلیسانی همچون نتانیاهو، هرگز طمع آزمودن ملت ایران را به خود راه نمیدادند. چنانکه با اتحاد و همبستگی میتوان هر آفت و بلایی را از سر میهن دور نگاهداشت که جلوۀ بارز آن در جام 2018 روسیه، پاسخ سنجیدۀ کاپیتان تیم ملی- مسعودشجاعی- به پرسش خبرنگاری بود که از موضعی تفرقهآمیز در مورد حضور بانوان در ورزشگاههای ایران پرسید که شجاعی با شجاعت و بصیرت پاسخ داد؛ «این یک مسئلۀ داخلی است و ما این موضوعات را درون خودمان- یعنی در خانوادۀ بزرگ ایران- حل و فصل میکنیم»، که این پاسخ خود میتواند پاسخی درخور برای بسیاری از به اصطلاح نمایندگان فرهنگی و بهخصوص فیلمسازان ایرانی در جشنوارههای اروپایی و آمریکایی باشدکه مطمئنا از بردن سخن خودی به اغیار، تنوری برای آنها گرم نمیشود مگر آنکه تمام ایران را یکسر بسوزاند!
و سرانجام درس مهم دیگری که خود مرتبط با اتحاد و خودباوری است، بازی زیبا و جوانمردانه در هر میدان است. اینکه بپذیریم همۀ ما- چه هافبک و مهاجم و چه تشویقگر و طرفدار- همه یک تیم هستیم و همه در برد و باخت سهیم. در نهایت اینکه مهم نیست بازی را برده یا باخته باشیم مهم آن است که بعد از بازی جوانمردانه و منصفانۀ ما، دلی شاد برای هواداران و خاطرهای زیبا و افتخارآمیز برای نسلهای بعد به جای مانده باشد.