شعار فرزند کمتر و«روزی مقدر»
از نظر قرآن، رزق و روزی دست خدا است و فضل الهی موجب افزایش آن است. البته در فضل الهی تلاش لازم است، در حالی که در رزق و روزی مقدر، نیازی به تلاش نیست. خدا میفرماید: الله یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اللهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ؛ خدا بر هر کس از بندگانش که بخواهد روزى را گشاده مىگرداند و یا بر او تنگ مىسازد؛ زیرا خدا به هر چیزى داناست. (عنکبوت، آیه 62)
همچنین از نظر قرآن، خداوند قبل از آنکه خلقی آفریده شود همه چیز را در کتاب مکنون آورده و بر اساس آن، جهان مدیریت میشود؛ پس نباید نسبت به دادهها فرحناک و سرمست و نسبت به گرفتهها اندوهگین شد.(حدید، آیات 22 و 23)
با این تفاصیل نباید سنتهای الهی جاری بر طبیعت از جمله جان و جهان و جامعه را نادیده گرفت. از نظر قرآن، کسانی که شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» میدهند برخلاف سنت و قانون الهی عمل میکنند؛ زیرا خدا میفرماید: وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَإِیَّاهُمْ؛ و فرزندان خود را از جهت املاق(تنگدستی) نکشید چون ما شما و آنان را روزی میدهیم.(انعام، آیه 151)
در جایی دیگر به این نکته توجه میدهد که برخی نه به سبب املاق بلکه ترس از املاق اقدام به سقط جنین میکنند و یا کودکان را گور میکنند. خدا میفرماید: وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَهًَْ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کَانَ خِطْئًا کَبِیرًا؛ و از بیم املاق فرزندان خود را مکشید. ماییم که به آنها و شما روزى مىبخشیم؛ آرى کشتن آنان همواره خطایى بزرگ است. (اسراء، آیه 31)
خداوند در قرآن با تعابیری چون «املاق و خشیه الاملاق» به این نکته توجه میدهد که به جهت بهبود وضعیت اقتصادی خانوار نباید فرزندکشی و سقط جنین کرد؛ زیرا «املاق» از ریشه «ملق» به معنای نرم کردن با خورشت و چرب کردن نان است؛ یعنی شخص نان دارد، ولی میخواهد خورشتی را اضافه کند. «تملق» به معنای نرم و چرب کردن یا چربزبانی از همین واژه «ملق» است. اینکه املاق را به معنای تنگدستی گرفتهاند، معنای مجازی آن است؛ زیرا شخص احساس میکند که نمیتواند خورشتی در کنار نان و غذای اصلی داشته باشد و از نظر وضعیت اقتصادی در تنگنا قرار گرفته و آسایش و رفاه را از دست میدهد یا از دست داده است. پس از نظر قرآن نباید به جهت ترس از دست دادن خورشت و وضعیت اقتصادی خوب و رفاه و آسایش اقتصادی، فرزندکشی و سقط جنین کرد.
به هر حال، کسانی که شعار فرزند کمتر زندگی بهترمیدهند یعنی دنبال رفاه اقتصادی هستند و گمان میکنند از این راه به آن میرسند، در حالی که از نظر قرآن نه تنها این راه درستی نیست، بلکه خطایی آشکار است؛ زیرا رزق و روزی هر کسی معین و مقدر بوده و گشایش و تنگی در دست خدا است، منتها این روزی مقدر با انتخاب راه درست و همت و تلاش انسان به دست میآید.