نگرانی درباره صادرات محصولات کشاورزی به دلیل عدم رعایت امنیت غذایی کشور 

 

 

 

سرویس اقتصادی-

صادرات محصولات کشاورزی و غذایی در حالی صورت می‌گیرد که تجربه نشان داده به دلیل عدم تأمین نیاز مصرف داخلی، گرانی سنگینی به مردم تحمیل می‌شود.

به گزارش خبرنگار کیهان، صادرات مازاد محصولات کشاورزی، باغی و دام و طیور امری لازم است اما به شرط اینکه بازار داخلی تأمین شده، گرانی حاصل نشود و امنیت غذایی کشور به خطر نیفتد. 

صداقت فرد؛ سرپرست دفتر امور طیور وزارت جهاد کشاورزی با تأکید بر اینکه حداکثر قیمت مرغ گرم ۹۰ هزار تومان است، اظهار کرد: میانگین میزان مورد نیاز داخلی کشور به این محصول ۱۴۰ میلیون تن در ماه است. با توجه به مناسب بودن شرایط تولید علاوه‌بر تأمین بازار داخل صادرات این محصول نیز مجدداً از سر گرفته شده است.

وی با بیان اینکه آخرین آمار تولید آبان‌ماه ۱۵۴ میلیون تن بوده است، ادامه داد: به‌صورت میانگین نیاز کشور ۱۴۰ میلیون تن در ماه است. مکاتبات صادرات از هفته گذشته آغاز شده و حداقل میزان صادرات نیز ۱۵۰۰ تن پیش‌بینی شده است.

گرانی؛ نتیجه صادرات!

چندی پیش قیمت مرغ سر به فلک کشیده بود و کیلویی بیش از ۱۰۰ هزار تومان نیز به فروش می‌رسید، اما به گفته سرپرست دفتر امور طیور وزارت جهاد کشاورزی، بر اساس پیش‌بینی‌های انجام شده برای تولید مرغ گرم تا پایان سال و با توجه به شرایط بازار، حداکثر قیمت برای عرضه این محصول به قیمت کیلویی ۹۰ هزار تومان است.

با این حال تجربه نشان داده که هرگاه صادرات مواد غذایی رخ می‌دهد، گرانی سنگینی به مردم تحمیل می‌شود. دلیل این امر وجود آمار غلط درباره میزان تولید و مصرف و صادرات بی‌رویه، طمع صادرکنندگان، نظارت ضعیف متولیان امنیت غذایی کشور بر صادرات و دخالت دستگاه‌های دیگر در تضعیف امنیت غذایی کشور است.

همین چند هفته قبل بود که صادرات بی‌رویه گوجه‌فرنگی که بخشی از آن هم برگشت خورد؛ قیمت این صیفی را به کیلویی 50 هزار تومان رساند. حالا هم صحبت از آزاد شدن صادرات حبوبات است چرا که وزارت جهاد کشاورزی روز یکشنبه هفته قبل در نامه به گمرک، صادرات حبوبات را آزاد کرد. 

این در حالی است که حبوبات منبع پروتئین گیاهی است و مردم به دلیل گرانی نجومی گوشت قرمز (به دلیل حذف قیمت‌گذاری دستوری و سپردن به بازار آزاد) آن را جایگزین کرده‌اند. گزارش‌ها‌ از بازار نشان می‌دهد لوبیا چیتی کیلویی ۱۴۰ هزار تومان است و بقیه حبوبات در محدوده ۱۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

لغو یک دستور ضد گرانی 

البته رأی دیوان عدالت اداری، دستور موقت توقف ممنوعیت صادرات حبوبات وزارت جهاد کشاورزی را لغو کرد و این موضوع توسط سازمان توسعه تجارت به گمرک ابلاغ شد.

به گزارش ایسنا، نرگس باقری زمردی؛ مدیرکل دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت در نامه‌ای به اورنگی؛ سرپرست دفتر صادرات گمرک جمهوری اسلامی ایران با اعلام لغو توقف ممنوعیت صادرات حبوبات تا اطلاع ثانوی با رأی دیوان عدالت اداری نوشت: با توجه به دادنامه صادره از سوی هیئت تخصصی صنایع و بازرگانی، دیوان عدالت اداری و نامه دفتر حقوقی سازمان توسعه تجارت ایران و نامه معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی اجرای دستور توقف صادرات حبوبات تا اطلاع ثانوی متوقف است.   

توجه به 3 نکته مهم

گفتنی است، وزارت جهادکشاورزی مسئول تأمین امنیت غذایی کشور است و در بحث تولید و صادرات محصولات کشاورزی و غذایی، اولویت با تأمین نیاز داخلی است، اما برخی تشکل‌ها از طریق وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دیگر، امنیت غذایی کشور را نقض می‌کنند. وزارت صمت و دیوان عدالت اداری باید توجه داشته باشند که اگرچه استقلال وزارتخانه‌ها و قوا، امری قانونی است، اما برهم خوردن امنیت غذایی کشور، غیرقانونی است؛ بنابراین در احکام صادره باید مصالح ملی را در نظر بگیرند.

نکته دیگر اینکه، پس از دوران کرونا، کشورها با شدت بیشتری نسبت به قبل، اولویت اصلی را به تأمین نیاز داخلی با قیمت مناسب می‌دهند و صادرات تنها پس از ذخیره استراتژیک و در صورت وجود مازاد انجام می‌شود، اما در ایران، صادرات مواد خوراکی به دلیل عدم رعایت تأمین داخلی، اغلب اوقات به گرانی داخل منجر می‌شود و عاملان آن هم مجازات نمی‌شوند. 

نکته آخر اینکه با وجود کم‌آبی و محدودیت زمین‌های کشاورزی و باغی، چرا تولید برخی محصولات، مازاد بر مصرف داخلی است؟ حال آنکه کشور شدیداً به واردات نهاده‌های دام و طیور و دانه‌های روغنی وابسته است. آیا بهتر نیست به جای تولید بیش از حد برخی محصولات، کشت نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی بیشتر شود؟