کربلا طریق الاقصی و اربعین مسیر آزادی قدس
ایرج نظافتی
این روزها مشتاقان زیارت امام حسین(ع) از اقصی نقاط جهان به کربلا، این شهر هزار رمز و راز عالم گسیل شده‌اند تا هر کدام به نوعی ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت علیهم‌السلام نشان دهند.
زن و مرد، پیر و جوان، کودک و خردسال در گرمای بالای پنجاه درجه عراق راهی مشایه شده‌اند و در مسیر نجف به کربلا به راهپیمایی می‌پردازند تا در خیل یاران اربعین حسینی به حساب آیند.
اربعین همایشی اسلامی و انسانی است که نشان از همدردی و همبستگی با رنج و سختی‌های اهل بیت علیهم‌السلام دارد، نشان از همراهی با مشقت‌های ام‌المصائب حضرت زینب سلام‌الله علیه و اسرای کربلا و رهروی ره زندگی‌بخش وتمدن‌ساز آنان دارد.
در احادیث فراوانی از امامان معصوم (علیه‌السّلام) به زیارت اربعین سفارش و به زمان و مکان استحباب بیشتر این زیارت، اشاره شده است؛ به طوری‌که در مناسبت‌های گوناگون به آن ترغیب و در حدیثی، یکی از نشانه‌های مؤمن شمرده شده است.
با تایید و هماهنگی مسئولان ایرانی و عراقی، شعار اربعین ۱۴۴۶ قمری و ۱۴۰۳ شمسی «کربلا طریق‌الاقصی» انتخاب و نامگذاری شده است. این نامگذاری از چندین جهت قابل اهمیت و ارزش است، چرا که به نوعی در حمایت از مردم مظلوم غزه و روند شمارش معکوس نابودی رژیم جعلی صهیونیستی است. اربعین امسال با سال‌های گذشته بسیار متفاوت است زیرا همچنان که حج برائت از مشرکین را دارد، اربعین امسال نیز پیام برائت دارد و بر همین اساس اهمیت این مراسم، امسال بیشتر از سال‌های قبل در بین زائران حسینی(ع) دیده می‌شد.
کربلا طریق الاقصی
کربلا در قاموس شیعه و ادبیات اسلامی، یک فرهنگ، یک مکتب و یک شهر به وسعت همه جهان است.
در نشست کمیته فرهنگی اربعین با حضور حجت‌الاسلام سیدعبدالفتاح نواب نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و جمعی از مسئولان ستاد مرکزی اربعین حسینی در سالن وحدت سازمان حج و زیارت مطرح شد با پیشنهاد و مشورت برادران ایرانی و عراقی و موافقت مسئولان ستادهای اربعین در کشور و جمهوری عراق، شعار کربلا طریق الاقصی با توجه به حرکت بزرگ فرهنگی اربعین انتخاب شد.
حجت‌الاسلام حمید احمدی، عضو ستاد مرکزی اربعین می‌گوید: «اساس انجام فعالیت‌های اربعین بر دوش نیروهای مردمی در موکب‌ها است و قدردان زحمات تمامی عزیزان و دست‌اندرکاران وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها، رسانه‌ها و غیره هستیم.»
احمدی تاکید می‌کند: «بنا به تاکید مقام معظم رهبری و مشارکت تمامی دستگاه‌ها و نیروهای مردمی، به دنبال جهانی شدن اربعین باشیم زیرا این رویداد عظیم فرهنگی ظرفیت‌های بزرگی را دارد.»
عضو ستاد مرکزی اربعین می‌گوید: «امروز که جهان، تشنه پیام رهایی و نجات از جهل و ظلم و ستم است، سرزمینی که به نام و یاد رهبر بزرگ آزادگان و صاحب مکتب نجات‌بخش آن، امام حسین(ع) است. فرهنگ شهادت، جهاد و مقاومت در دفاع و همراهی و حمایت از سرزمین و مردم مظلوم و مبارزان فلسطین و غزه و نیز زنده نگه داشتن مکان قدسی «مسجدالاقصی» و تکریم و تجلیل از عظمت آن و عملیات شکوهمند طوفان الاقصی شعار اربعین انتخاب شد.»
حجت‌الاسلام سیدعبدالفتاح نواب نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت هم می‌گوید: «کرامت انسانی به بنده خدا بودن و برائت از مشرکین در طول تاریخ بوده است. اگر به غیر از این مهم باشد واگرایی رخ می‌دهد در صورتی که مؤمنین باید با هم و تکیه‌گاه هم باشند و اجازه ورود به دشمن را ندهند و سعی کنند راه نفوذ دشمن را سد کنند.»
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت تصریح می‌کند: «اربعین همان جبهه مقابل رژیم کودک‌کش رژیم صهیونیستی است که به صحنه آمده و مبارزه می‌کنند، درواقع روح حرکت و قیام امام حسین(ع) در این رویداد عظیم فرهنگی قابل درک و فهم است. در روایت ائمه معصومین(ع) نیز آمده که باید مسلمانان همگرا باشند و در یک صف به هم نزدیک راه نفوذ دشمن را بسته و صفوف اجتماعی تشکیل دهیم. وی اظهار می‌دارد: «امروز جهان به نوعی در غفلت به سر می‌برد، زیرا وقتی که نگاه می‌کنید می‌بینید چه جوامعی هستند که چه پندارهایی دارند که در کمتر از مدت زمان کوتاهی از بین می‌رود.»
نشست بین‌المللی استقامت، پایداری و بیداری در کربلا
با همکاری مجمع جهانی اهل بیت(ع) و مجمع جهانی بیداری اسلامی نشست بین‌المللی استقامت، پایداری و بیداری با موضوع شعار سال «کربلا طریق الاقصی» برگزار شد که علیزاده عضو شورای سیاستگذاری مجمع جهانی بیداری اسلام با بیان اینکه امسال شعار «کربلا طریق الاقصی» به عنوان محور اصلی فعالیت‌های اربعینی انتخاب شده که فروپاشی رژیم صهیونیستی را هدف‌گذاری کرده است اظهار کرد: «لشگر جهانی امام حسین(ع) در اربعین درواقع لشگر آزادسازی قدس است و این موضوع را آمریکا و اسرائیل به‌خوبی می‌دانند. همبستگی مردم و جبهه مقاومت در اربعین زمینه‌ساز نابودی رژیم منحوس جنایتکار خواهد بود.»
اهمیت زیارت امام حسین(ع)
از امام صادق علیه‌السلام روایت شده است: اگر زائر امام حسین علیه‌السلام می‌دانست به واسطه این زیارت که چقدر شادی و سرور بر رسول خدا (صلی الله علیه وآله) و بر امیرالمؤمنین علیه‌السلام و بر حضرت فاطمه (علیهاالسلام) و به شهدا از ما اهل بیت وارد می‌آید و اگر می‌دانست آنچه از دعای ایشان به واسطه زیارتش، هنگامی که برمیگردد و آنچه را که از ثواب در همین دنیا و در آخرت خواهد داشت و آنچه را که برای او پیش خداوند ذخیره شده است، هر آینه دوست می‌داشت که آنجا (کربلا) خانه‌اش می‌بود و همانا زائر امام حسین علیه‌السلام از این مسافرتش برمیگردد و گامش بر روی چیزی نمی‌آید مگر اینکه برای او دعا می‌کند و هنگامی که خورشید بر او می‌تابد، گناهانش را از بین می‌برد، همان‌طور که آتش هیزم را از می‌سوزاند، خورشید چیزی از گناهان او باقی نمی‌گذارند، پس برمیگردد در حالی که هیچ گناهی بر او نیست و برای او درجاتی رفیع خواهد شد که کسی که در خون خود، در راه خدا غوطه‌ور است بدان نمی‌رسد و فرشته‌ای به جای او موکل خواهد شد و برای او استغفار می‌کند، تا اینکه دوباره به زیارت برگردد، یا اینکه 3 سال بگذرد یا تا وقتی که بمیرد. (مستدرک‌الوسائل، ج10، ص343)
روایاتی که فضیلت زیارت امام حسین(ع) را بیان داشته‌اند، هرچند در بیان ثواب با هم متفاوت‌اند، اما در یک نقطه اشتراک دارند و آن، اینکه آن را برتر از حج و یا عمره دانسته‌اند و حتی برخی از آنها ثواب چندین حج را برای زیارت امام حسین(ع) برشمرده‌اند.
در بحث اربعین، اصل زیارت سیدالشهدا علیه‌السّلام در این روز و مفاد زیارت اربعین اهمیت دارد و باید نه با نگاه صرفاً تاریخی، بلکه نگاهی معرفتی همراه باشد. زیارت اربعین به قدری در پاسداشت مقام سیدالشهدا علیه‌السّلام تاثیر داشته که زیارت اربعین که ابتدا به چند ده نفر محدود می‌شد، امروزه به حضور میلیونی زائران حسینی در کربلا تبدیل شده است.
در روایاتی که در کتاب شریف وسایل الشیعه نقل شده است چهل مورد از فضائل و ثواب زیارت امام حسین(ع) آمده است که چند نمونه از آن را بیان می‌کنیم:
۱- روزى را زیاد مىكند.
۲- عمر را طولانى مىكند.
۳- خطرات را دفع مىكند.
۴- گناهان گذشته و آینده را مىآمرزد.
۵- زائر مىتواند پنجاه نفر را شفاعت كند.
۶- حاجات او كنار قبر مستجاب است.
۷- ملائكه براى زوار امام حسین(ع) دعا مىكنند.
۸- نام او را در اعلى علیین مى‌نویسند.
۹- هنگام خروج از خانه از گناه خارج مىشود.
۱۰- ثواب هزار حج مقبول دارد.
۱۱- ملائكه مأمور حفظ او و مالش هستند تا برگردد.
۱۲- روز قیامت خداوند بهترین حافظ اوست.
۱۳- در قدم اول آمرزیده و در قدم‌هاى بعدى با توسل به امام مقرب درگاه حق می‌گردد.
۱۴- به هر درهمى ده هزار درهم در دنیا و آخرت به او عوض مى‌دهند.
۱۵- در قیامت همه آرزو مىكنند از زوار آن امام حسین علیه‌السلام باشند.
۱۶- زوار امام حسین علیه‌السلام در قیامت بر سفره‌هاى نور هستند.
۱۷- زوار امام حسین علیه‌السلام در جوار پیامبر خدا و امام على و حضرت فاطمه علیهم‌السلام هستند.
ضرورت توسعه اعتاب مقدسه
کربلا مرکز ثقل جهان تشیع است و هرروزه بر مشتاقان زیارت ضریح شش‌گوشه ابا‌عبدا...(ع) افزوده می‌شود. همین اشتیاق می‌طلبد که عتبات با توسعه در‌خور زائران حسینی همراه باشد. موضوعی که نزدیک به دو دهه است در حال اجراست.
دکتر محمدحسین خان‌محمدی، طراح و سرپرست بازسازی کربلا از شکل‌گیری طرح توسعه حرم مطهر امام حسین(ع) و ابعاد و ویژگی‌های این طرح که در یک رقابت تخصصی جهانی در میان معماران، به این استاد دانشگاه علم و صنعت سپرده شده چنین می‌گوید: «همین که خدا به بنده حقیر و همه همکارانی که در مجموعه‌های مختلف حضور دارند و مشارکت می‌کنند، روی کرده، خود همین عنایت است. خدا را بسیار سپاسگزاریم و شکر می‌کنیم که توفیق داد در این راه عمر و وقت و توان‌مان را صرف کنیم، قطعا اگر عنایت آن مقدسان و توجه الهی نباشد، در پروژه‌ای با این پیچیدگی و ابعاد که در روند کار، ابعادش پیچیده‌تر می‌شود، ممکن است خطا‌های بزرگی احیانا از آدم سر بزند، اما خدا را سپاس که در هر جای کار که حس می‌شد با مشکل و دشواری برمی‌خوردیم به راستی می‌دیدیم مشکل، حل و دشواری رفع می‌شود. تاکنون هم با عنایت الهی بوده که با همه بزرگی و پیچیدگی پروژه، کار کردن در یک کشور خارجی و با افرادی که فرهنگ، مطالبات و نگاه‌شان متفاوت است، مشکلی پیش نیامده که ما این را به حساب عنایت حضرت و خدای بزرگ می‌گذاریم و شاکر هستیم.»
توصیه‌های سرکنسول ایران در کربلا
به زائران و خادمان موکب‌ها
سرکنسول ایران در کربلا با بیان اینکه بیش از یک‌هزار موکب ایرانی در شهر مقدس کربلا به زائران خدمات می‌دهند، چند نکته مهم را خطاب به زائران و خادمان مواکب اربعینی توصیه کرد.
سید عبدالرحیم ساداتی‌فر، در جلسه با مدیران مواکب ایرانی مستقر در کربلا با تشکر از مسئولان عراقی به‌ویژه عتبه‌های حسینی و عباسی و استاندار کربلا که بستر حضور و مشارکت موکب‌های ایرانی در میزبانی از زائران اربعین را فراهم کردند می‌گوید: «میزبانان اصلی این آئین باشکوه مردم، عشایر و دولت عراق هستند که انصافا با تمام وجود و کریمانه، هرچه دارند را تقدیم زائران می‌کنند.»
وی می‌گوید: «بر اساس تصمیم ستاد مرکزی اربعین حسینی، امسال برخی از موکب‌های ایرانی خیلی زودتر از موکب‌های برادران عراقی یعنی از اول صفر، شروع به ارائه خدمات کردند که این اقدام آنها ستودنی است.»
وی بر لزوم داشتن پیوست فرهنگی در ارائه خدمات اسکان و تغذیه به زائران تاکید می‌کند و می‌گوید: «موکب‌ها نه‌تنها برای زائران ایرانی بلکه برای تمامی زائران از کشور‌های مختلف باید برنامه‌ریزی فرهنگی داشته و محتوای مناسب تولید و ارائه کنند.
از خادمان و مسئولان موکب‌های ایرانی انتظار داریم که ضمن حفظ کرامت زائران، پذیرائی را متناسب با سطح موکب‌های برادران عراقی تنظیم کنند تا خدای نکرده ایجاد حس رقابت منفی نکند.»
سرکنسول ایران در کربلا می‌گوید: «هموطنان عزیزی که برای زیارت مشرف می‌شوند و نیز خادمان موکب‌های ایرانی باید به این مسئله توجه ویژه داشته باشند که مهمان یک کشور دیگر هستند لذا باید به قوانین، آداب و رسوم و فرهنگ میزبان احترام گذاشته و از خطوط قرمز آنها عبور نکنند.»
وی با اشاره به تدابیر اندیشیده شده برای تسهیل بازگشت زائران می‌گوید: «با کمک مسئولان عراقی، در عمود ۶۶۲ مکانی برای استقرار حدود ۳۰۰ اتوبوس ایرانی در نظر گرفته شده است که از ۱۵ صفر زائران را به صورت رایگان به مرز مهران منتقل می‌کنند.»
زائران عزیز برای بازگشت می‌توانند از گاراژ سید جوده در کربلا خود را به پارکینگ اتوبوس‌ها در عمود ۶۶۲ در کربلا برسانند و از آنجا به صورت رایگان به مرز مهران بروند.