رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه گفت: با سفر بیش از یک میلیون نفر به شهر وان ترکیه، بیش از یک میلیارد و 500 میلیون دلار برای اقتصاد این کشور درآمد در سال گذشته داشته است.

جلال ابراهیمی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری تسنیم درباره وضعیت تجارت ایران و ترکیه اظهار داشت: بیش از یک میلیون نفر، در سال گذشته توریست از ایران به شهر وان رفته و درآمدی نزدیک به یک میلیارد و 500 میلیون دلار برای وان فراهم کرده‌اند. طبق برآوردهای سازمان جهانگردی و توریسم جهانی به طور تقریب هر توریست منطقه‌ای 1500 دلار و بین‌المللی؛ دو هزار دلار ارزآور است.

او افزود: این درحالی است که عواید غیر مستقیمی نیز در بخش توسعه تبادل در امر کالا، سود ناشی از خرید و فروش و جابه‌جایی پوشاک و منسوجات از استان‌های دیگر به این منطقه ایجاد شده و مشاغل جدید و صدها مغازه در حوزه عرضه کالا به وجود آورده است. 

رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه تصریح کرد: ترکیه در 2023 حدود 30 درصد افزایش صادرات به ایران داشته است که رقم قابل توجه و در حدود یک میلیارد و 200 میلیون دلار می‌شود. ایران و ترکیه در سال 2023 حدود 5/5 میلیارد دلار مبادلات تجاری داشته‌اند که برای دو کشور، مناسب نیست.

 اقدامات کریدوری ترکیه

ابراهیمی افزود: ترکیه در مرزهای مشترک خود با ورودی‌های مرز بازرگان اسن‌دره و سرو را دارد که  از این مرز زمینی اکنون روزانه بین 500 الی 700 تریلر حامل مال‌التجاره به مقصد ایران، آسیای میانه و پاکستان و افغانستان و حتی تا جنوب ایران برای سواحل خلیج‌فارس برای حوزه امارات در حرکت هستند.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر، در قسمت شمال از طریق خوی به سوی ترکیه، مرز رازی و کاپی‌کوی وجود دارد. طبق تعهدات و قراردادها و کمیسیون‌های مرزی، دولت ترکیه اقدام به ساخت شهرک ورودی مرزی گمرکی در کاپ‌کوی ورودی انجام داده ولی هنوز ایران به عریض کردن جاده‌های مرتبط با آن و همچنین توسعه ساختمانی و اسکان با شرایط روز را در منطقه رازی انجام نداده است.

رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه گفت: این امر باعث شده ترکیه پروژه راه‌آهن قارص به آذربایجان را که از طریق  حمل دریایی در خزر و ادامه با حمل ریلی به آن سوی خزر و آسیای میانه را در اولویت قرار داده است؛ از این طریق نه تنها بارهای ترانزیت ترکیه بلکه محموله‌های کشورهای اروپایی را نیز به کشورهای قزاقستان، تاجیکستان تا نزدیک مرزهای چین انتقال می‌دهد.

 ابراهیمی افزود: ترکیه توانسته است با این مسیر، جاده شمال شرق ایران را که به نام جاده سنتو مشهور بود را کمرنگ‌تر کند و در حوزه ترانزیت زمینی و راه‌آهن، درآمدها و حقوق ترانزیت خود را بسیار تقلیل داده است تا برای انتخاب مسیر ترانزیتی جذاب باشد.

 ضرورت تسریع در احداث زیربناها

رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه ادامه داد: درحالی که اگر این مسیر ترانزیتی از ایران عبور می‌کرد علاوه‌بر درآمد ترانزیتی، منجر به گسترش کسب و کارها و گردشگری در کشور می‌شد؛ فقط در یک نگاه گذرا به جاذبه‌های توریستی در شمال غرب ایران در حوزه ماکو می‌توان اشاره داشت که جاذبه‌های کوهستانی، سنگ‌نوردی، طبیعت‌گردی زیادی وجود دارد.

ابراهیمی تصریح کرد: ترکیه در منطقه مرزی خود تقریبا برای گسترش و تسریع در رفت و آمد مرزی، اتوبان را به پایان رسانده و شهر مرزی را نیز سامان داده است در حالی‌که ما در این سوی مرز هنوز تعهدات‌مان را نه تنها در حوزه تاسیسات و زیرساخت‌های مرزی به اتمام نرسانده‌ایم بلکه از زمان‌بندی پروژه بسیار عقب‌تر هستیم.