بازگشت آرامش به بازار ارز فروشنده هست اما خریداری نیست
سرویس اقتصادی-
به گزارش کیهان، هفته گذشته قیمت ارز و طلا افزایش یافت. این افزایش مرتبط با تنش‌های سیاسی – نظامی منطقه غرب آسیا و البته بی‌ربط به شاخص‌های اقتصادی کشور بود. حمله بی‌رحمانه اسرائیل به حماس، عملیات موشکی در پاکستان و اربیل عراق به همراه وقایع دریای سرخ، بهانه‌هایی برای افزایش قیمت طلا و ارز بود.
فعالان بازار و کارشناسان اقتصادی هم از همان ابتدای نوسانات هشدار دادند که هیچ دلیل اقتصادی برای افزایش قیمت‌ها وجود ندارد و مردم فریب دلال‌ها را نخورند؛ چراکه قیمت دلار و ارز ریزش دارد و بانک مرکزی اجازه فرصت‌طلبی به سودجویان را نخواهد داد.
حالا با فروکش کردن تنش‌ها و از روز شنبه، بازار طلا و ارز کاهشی شد و این کاهش قیمت‌ها در روز گذشته هم ادامه داشت.
دلار روز گذشته در مرکز مبادله ارز و طلا در بخش اسکناس بدون تغییر 42 هزار و 920 تومان و در بخش حواله 39 هزار و 521 تومان کشف قیمت شد.
آن‌طور که اتحادیه طلا و جواهر تهران هم گزارش داده، سکه طرح قدیم با کاهش حدود 700 هزار تومانی به نرخ 29 میلیون و 300 هزار تومان داد و ستد شد. همچنین سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز با کاهش حدود 500 هزار تومانی به قیمت ۳۱ میلیون و 550 هزار تومان معامله شد و حباب آن کاهش یافت.
نیم سکه هم در بازار به نرخ ۱۷ میلیون و 600 هزار تومان داد و ستد شد که نسبت به روز شنبه 500 هزار تومان کاهش قیمت داشت. ربع سکه نیز به قیمت ۱۰ میلیون و 700 هزار تومان عرضه شد که نسبت به روز قبل‌تر کاهش قیمت 400 هزارتومانی داشت. همچنین هر سکه یک گرمی به نرخ پنج میلیون و 900 هزار تومان معامله شد که نسبت به روز شنبه 100 هزار تومان ارزان‌تر بود.
هر گرم طلای ۱۸ عیار هم روز گذشته دو میلیون و 751 هزار تومان در هر گرم قیمت‌گذاری شد. یعنی نسبت به روز شنبه حدود 70 هزار تومان کاهش قیمت داشت. همچنین روز گذشته هر مثقال طلای ۱۸ عیار، 11 میلیون و 920 هزار تومان نرخ‌گذاری شد که نسبت به روز قبل‌تر حدود 200 هزار تومان ارزان‌تر بود. نرخ طلای آب شده نیز هر مثقال
11 میلیون و 960 هزار تومان بوده است.
سقوط آزاد در بازار آزاد
معاملات دلار در بازار غیررسمی طی دو هفته گذشته نوسانی بوده است، در جریان معاملات دیروز نرخ دلار در بازار کاهش هزار تومانی را تجربه کرد. بررسی میدانی از بازار ارز نشان می‌دهد، دلار آزاد و تلگرامی در میانه‌های روز گذشته توسط دلالان مقابل صرافی‌ها 55 هزار و 650 تومان معامله شد ولی در ساعات پایانی روز به کف کانال 55 هزار تومان رسید.
بر این اساس، مظنه نرخ دلار تلگرامی که طی هفته‌های گذشته بدون توجیه اقتصادی و تنها در نتیجه جوسازی دلالان پیرامون حوادث سیاسی منطقه تا ۵۹ هزار تومان هم بالا رفته بود، از دیروز کاهشی شد و با چهار پله کاهش، در پایان معاملات روز یکشنبه در آستانه از دست دادن کانال ۵۵ و ورود به کانال 54 هزار تومان قرار گرفت.
البته کف بازار آزاد تهران که محل چانه‌زنی دلالان است و مطابق روند نوسانات گذشته، نرخ‌هایی پایین‌تر از نرخ‌های تلگرامی را پیشنهاد می‌دادند و مانند هرات‌بازان(!) خیلی زودتر از مظنه معاملات فردایی در کانال‌های تلگرامی، به استقبال کانال 54 هزار تومان رفتند.
اصلی‌ترین دلایل ریزش
«محمد بیات»، کارشناس اقتصادی درباره دلایل ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و سکه گفت: اولین دلیل به افت تقاضای فصلی بازمی‌گردد. با شروع شدن تعطیلات در چین به خاطر سال نو، فشار تقاضا برای درهم از این سمت با افت مواجه شده است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: دلیل دوم به خود افزایش بی‌رویه قیمت دلار مربوط است؛ قیمت دلار با جو و هیجان بالاتر از رقم‌های مورد انتظار بالا رفته و گروهی با قلاب دلالان، طعمه شده‌اند.
بیات تاکید کرد: نمایشی بودن اقدامات آمریکا درخصوص آغاز جنگ جدید در خاورمیانه نیز دلیل دیگری برای کاهش قیمت دلار بوده است.
استفاده از ابزار نرخ سود
وی افزود: سود سپرده 30 درصدی، اصلی‌ترین دلیل ریزش قیمت‌ها در بازار است. سود سپرده 30 درصدی توانسته است بسیاری از نقدینگی‌هایی که صاحبان آن‌ها ریسک‌پذیر نیستند را جمع کند.
گفتنی است با مجوز بانک مرکزی، از روز چهارشنبه 11 بهمن ماه عرضه اوراق گواهی سپرده خاص با سود 30 درصدی در بانک‌ها آغاز شد. مردم استقبال خوبی از این اوراق داشتند و همین امر موجب شد تا برخی بانک‌ها ساعت کاری خود را افزایش دهند. البته قبل از اتمام فرصت یک هفته‌ای عرضه اوراق، اعلام شد که سهمیه برخی بانک‌ها به پایان رسیده است.
ابزارهای «طلایی»
علاوه‌بر استفاده از ابزار نرخ بهره، حراج شمش طلا در مرکز مبادله و ضرب سکه‌های جدید و بدون تاریخ از سوی بانک مرکزی موجب شد تا از التهابات بازار طلا و سکه هم کاسته شود. اعلام خبر ضرب سکه‌های بدون تاریخ موجب کاهش چند میلیونی حباب سکه شده است. قطعا با آغاز معاملات این سکه‌ها در مرکز مبادله، بازهم باید شاهد کاهش بیشتر و تخلیه حباب سکه باشیم.
دیروز پنجمین حراج حضوری شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران برگزار شد و از مجموع ۱۱۲ شمش طلای عرضه شده استاندارد یک کیلوگرمی با عیار ۹۹۵ در هزار، ۹۴ شمش طلای استاندارد مورد معامله طرفین قرار گرفت. شمش‌های طلای استاندارد، در حراج حضوری یکشنبه با میانگین قیمت ۳ میلیارد و ۵۳۵ میلیون تومان معامله شد.
با آغاز روند نزولی قیمت‌ها در بازار طلا و ارز، فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند که در روزهای آینده نیز روند نزولی قیمت‌ها ادامه خواهد داشت. به گفته فعالان بازار ارز از ظهر روز شنبه با ادامه روند کاهشی قیمت‌ها، از تعداد خریداران بازار به شدت کاسته شده و اکثر مردم حاضر در بازار فروشنده هستند.
تامین ارز؛ ۶۰ درصد بیشتر از میانگین ۴ ساله
«محمدرضا فرزین» رئیس کل بانک مرکزی هم دیروز در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، گفت: در سال گذشته شاهد نوسانات شدید نرخ ارز بودیم و سیاست‌های مختلفی را اعمال کردیم تا نوسانات را به حداقل برسانیم و مرکز مبادله بر همین اساس تاسیس شد و عمده عرضه و تقاضا در مرکز مبادله از سوی تولیدکنندگان است.
وی اضافه کرد: بر همین اساس تاکنون 59 میلیارد دلار ارز در مرکز مبادله تامین شده است که 60 درصد بیشتر از متوسط چهار سال گذشته است و 10 درصد نسبت به دوره مشابه سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد: در سال گذشته ارزش صادراتی کشور کاهش پیدا کرد اما تلاش کردیم تا تامین ارز به خوبی انجام شود و با تکیه بر منابع ارزی آزاد شده در کشور‌های مختلف سعی کردیم ارز را به طور مؤثری تامین کنیم.
فرزین با بیان اینکه نرخ ارز بازار غیررسمی به بازار دارایی‌ها علامت می‌دهد، گفت: متاسفانه به دلیل تلاطمات سیاسی در ماه گذشته نوساناتی را داشتیم و همان‌طور که تاکید کردیم با آرام شدن هیجانات سیاسی نرخ ارز کاهش می‌یابد. در روزهای گذشته هم شاهد روند کاهشی نرخ ارز بودیم.
وی اضافه کرد: در بانک مرکزی تلاش کرده‌ایم نرخ ارز را در محدوده‌ای در بازار غیررسمی تثبیت کنیم و در مرکز مبادله نیز با یک نرخ شناور آن را تثبیت کنیم تا نیاز‌های وارداتی کشور از طریق مرکز مبادله تامین می‌شود.
کنترل همزمان دلار و ریال
رئیس کل بانک مرکزی ابراز داشت: در حوزه سیاست‌ها در حوزه بانکی، طبیعی است برای کنترل ارز باید ریال را نیز کنترل کنیم. بر همین اساس در چارچوب سیاست‌های تثبیت، یکی از سیاست‌ها رساندن نرخ رشد نقدینگی به نرخ 25 درصدی بود.
فرزین تاکید کرد: در سال‌های گذشته هم رشد نقدینگی و هم رشد پایه پولی به شدت افزایش پیدا کرد اما با اتخاذ سیاست تثبیت اقتصادی و اصلاحات اقتصادی سیاست‌های پولی را اتخاذ کردیم. درنتیجه نرخ رشد نقدینگی در دی‌ماه به 25 و دو دهم درصد و نرخ رشد پایه پولی به 31 و سه دهم درصد رسید.
سلف ارزی در راه است
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه در صورت ثبات در متغیر‌های اقتصاد کلان، تجار هم می‌توانند در این شرایط بهتر فعالیت کنند، گفت: برای ایجاد ثبات اقتصادی از ابزارهای لازم نیز در بازار پول و ارز استفاده می‌کنیم و تصمیم داریم به زودی ارز بازار سلف یا همان فوروارد را در مرکز مبادله ایجاد کنیم. از این طریق ارز را پیش‌فروش می‌کنیم. سعی می‌کنیم در ابتدا با حداقل یک ماه شروع کنیم و سپس دوره پیش‌فروش را طولانی‌تر می‌کنیم.
به گفته وی از ابتدای سال تاکنون فاصله زمانی تامین ارز کاهش پیدا کرده است، اما همچنان تا حدی بی‌نظمی وجود دارد. بخشی از این بی‌نظمی اختلالاتی در عرصه تجارت و عدم نظم این حوزه است.
نرخ کانال‌ها نرخ پولشویی و قاچاق است
فرزین گفت: نرخی که کانال‌ها (در شبکه‌های اجتماعی) ارائه می‌دهند نرخ واقعی ارز در کشور نیست، بلکه نرخ پولشویی و قاچاق است که در این کانال‌ها معامله می‌شود. نرخ ارز کشور، نرخی است که اعلام می‌کنیم و حاضر هستیم آن را بپردازیم و تامین ارز را نسبت به سال گذشته 10 درصد بیشتر کرده‌ایم.
وی اضافه کرد: نرخ مرکز مبادله بر اساس توافق شکل می‌گیرد. درخصوص برخی خشکباری‌ها و کالا‌های صادراتی توافق کرده‌ایم که حتی با نرخی بالاتر از ETS (نرخ ارز گمرک در سامانه معاملات الکترونیکی) خریداری کنیم. نرخی که تا چند روز قبل 59 تومان بوده، اما امروز (یکشنبه) 55 تومان شده، نرخ ارز کشور نیست.