تلویزیون هر ساله به مناسب ایام محرم و صفر برنامه‌های متنوع و مختلفی را تدارک می‌بیند که از سریال‌های مناسبتی تا انواع مختلف برنامه‌‌سازی در این دو ماه مشاهده می‌شود تا هر چه بیشتر و بهتر معارف اهل‌بیت(ع) و وقایع قیام عاشورا برای مردم تبیین و ذکر مصیبت انجام شود.

تلویزیون به دلیل مخاطب فراگیر و گسترده خود از مهم‌ترین رسانه‌ها و مراجع تغذیه فکری و مذهبی مردم ایران است که در ایام محرم و صفر هم توجه‌ها بیشتر به این رسانه جذب می‌شود بنابراین فرصت مناسبی برای ساخت و پخش آثار باکیفیت در مورد قیام عاشورا و ارائه به جامعه است که تلویزیون و شبکه‌های مختلف هم تلاش دارند از این فرصت به بهترین نحوه استفاده کنند.

در ادامه این گزارش نگاهی می‌اندازیم به مهم‌ترین برنامه‌های مناسبتی تلویزیون در محرم و صفر امسال که این گزارش را با برنامه پرمخاطب حسینه معلی شبکه سوم سیما شروع می‌کنیم که این روزها حسابی مخاطب تلویزیون را به خود جذب کرده و جزو برنامه‌های موثر سازمان صداوسیما در ایام محرم و صفر است.

حسینیه‌ای به وسعت ایران

امسال در حسینیه معلی شاهد حضور مردم و هیئات با سنت‌های عزاداری اصیل و پر محتوا و مملو از شکوه و ابهت هستیم. عزاداری‌های سنتی، علاوه ‌بر محتوای غنی و شور حسینی، یادآور راه و رسمی‌ است برای زندگی با عزت همچون حسین‌بن‌علی‌(ع).

 مداحی، تعزیه‌خوانی، دمام‌زنی و دیگر آیین‌ها و مناسک به زیبایی هر چه تمام‌تر با کوچک‌ترین جزئیات در معلی به تصویر کشیده می‌شود تا مبادا گذر زمان، این آیین‌های با شکوه را زیر گرد کهنگی مستتر کند.

میثم مطیعی، سید مجید بنی‌فاطمه، مهدی رسولی و رضا هلالی چهار ذاکری هستند که در این فصل از حسینیه معلی در کنار نجم‌الدین شریعتی حضور دارند. تهیه‌کنندگی حسینیه معلی را سعید ستودگان بر عهده ‌دارد و حسینیه معلی را به لطف حضرت صدیقه طاهره تا شام غریبان روانه آنتن شبکه سه خواهد کرد.

برنامه حسینیه معلی از یک سال پیش کار خود را در شبکه سوم سیما آغاز کرده است و در ایام ماه محرم، ایام فاطمیه و جشن‌های ماه شعبان تلاش داشته است که به سنت‌های عزاداری و علاقه ایرانیان به ذوات مقدسه بپردازد و گوشه‌هایی از آن را به سبک و سیاق خود به تصویر بکشد. عوامل سازنده این برنامه شامل از جمله سید بشیر حسینی به عنوان تهیه‌کننده و سعید ستودگان کارگردان در ابتدای سال ۱۴۰۲، در جلسات هم‌اندیشی با چهره‌های مختلف هیئت تلاش کردند تا نقاط ضعف برنامه را پوشش داده و نقاط قوت را تقویت کنند. برنامه معلی یکی از برنامه‌های جذاب تلویزیون است که سبک سنتی را با فرم مدرن تلفیق کرده و در واقع یک نوآوری قابل توجه در امر برنامه‌سازی است که علاوه‌ برجذب مخاطب باعث می‌شود که نیروهای با استعداد و علاقه مند در زمینه مداحی و ذکر اهل‌بیت(ع) هم شناسایی و رشد کنند.

عشق کوفی

«عشق کوفی» از مهم‌ترین این آثار است که پیش‌بینی می‌شود بتواند مخاطبان گسترده‌ای را به خود جذب کند.

سریال «عشق کوفی» محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج به کارگردانی حسن آخوندپور و تهیه‌کنندگی سعید سعدی به عنوان سریال محرمی شبکه سه پخش خود را از 29 تیر ماه آغاز می‌کند. 

این سریال تاریخی به نویسندگی فائزه یارمحمدی و یزدان محمدکاظمی قرار است روایتگر یک عشق در سال ۶۱ هجری قمری باشد که اتفاقات کوفه و کربلا آن را دستخوش تغیراتی می‌کند.

کلمه

ویژه برنامه «کلمه» با محوریت سخنان امام خمینی(ره) هرشب ساعت ۲۰ از شبکه یک روی آنتن می‌رود. در این برنامه با اجرای وحید یامین‌پور و با حضور کارشناسان، خبرگان و‌اندیشمندان فاضل در حوزه مباحث معارفی، سلسله مباحث مربوط به قیام عاشورا پرداخته می‌شود. بازخوانی سخنان امام خمینی(ره) به عنوان یکی از بزرگ‌ترین رهبران دنیا و مهم‌ترین رهبر دینی جامعه ایرانی و بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی در این ایام که مخاطب توجه بیشتری به برنامه‌های مناسبی و معارفی دارد اقدام قابل تقدیر شبکه یک سیما است.

حسینیه ایران

ویژه برنامه «حسینیه ایران» با حال و هوای ایام سوگواری ماه محرم هر روز ساعت ۱۶:۱۵ روی آنتن شبکه یک می‌رود. برنامه‌ای دیگری از «حسینیه ایران» به صورت تولیدی از شب هفتم محرم مراسم عزاداری در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی را پوشش می‌دهد. این برنامه به مدت 60 دقیقه ساعت 22 پخش می‌شود.

 ناگهان حسین‌(ع)

برنامه‌ «ناگهان حسین(ع)» در دهه اول محرم با محوریت نمایش‌نامه‌خوانی محرمی روانه آنتن می‌شود. بخش نمایش‌نامه‌خوانی این برنامه توسط میرطاهر مظلومی، بهاره نوحیان و حامد عزیزی روایت می‌شود که با توجه به روزهای نامگذاری شده دهه اول محرم و انتقال حس حُزن و ‌اندوه به مخاطبان، سعی شده فضا‌سازی و صداگذاری قسمت‌های برنامه با روایت‌های انتخابی هرشب همخوانی داشته باشند. در بخش دیگری از برنامه، صحنه‌های محرمی بر اساس صحنه‌های نمایشی به صورت مینی‌مال باز‌سازی خواهد شد. بخش پایانی برنامه نیز به مداحی پیرغلامان اهل بیت اختصاص دارد. این برنامه‌ کاری از گروه معارف اسلامی شبکه دو سیما به تهیه‌کنندگی سید احمد موسویان، کارگردانی سید محمدصادق بی‌بی شهربانویی و نویسندگی حامد قدیری است که در 10 قسمت 40 دقیقه‌ای همزمان با آغاز محرم، ساعت 21 روانه آنتن می‌شود.

علامت

برنامه «علامت» که برای نخستین بار در حسینیه ارشاد تولید می‌شود به مناسبت دهه اول محرم با موضوع «عاشورا؛ به خوانش مونث» مهمان خانه مخاطبان خواهد بود.

حجت‌الاسلام قنبریان به عنوان کارشناس مذهبی برنامه به بررسی نقش طیف‌های مختلف بانوان حاضر و غایب در حماسه حسینی خواهد پرداخت. فصل جدید برنامه «علامت» کاری از گروه معارف اسلامی شبکه دو به تهیه‌کنندگی سید مجید اکرمی و کارگردانی مصطفی ملوان است که در 8 قسمت 40 دقیقه‌ای از چهارشنبه 28 تیر ساعت 23 پخش خواهد شد.

انسان 250 ساله

«انسان 250 ساله» کاری از مرکز رسانه‌ای نهضت در ایام محرم به پخش سخنان ارزشمند مقام معظم رهبری (مد‌ظله‌العالی) پیرامون ایام محرم، نقش امام حسین(ع) در قیام عاشورا و... خواهد پرداخت. این برنامه بعد از اخبار 20:30 به مدت تقریبی 5 دقیقه روانه آنتن می‌شود.

 نشان ارادت

سری ششم برنامه «نشان ارادت» به مناسبت ایام محرم، با چهره‌های مردمی، نخبگان، پیرغلامان، دختران محجبه قهرمان، کارآفرینان، خیرین و... به همراه مردم عادی که در ماه‌های محرم و صفر در دستگاه امام حسین‌(ع) فعالیت دارند از جمله موکب‌داران، هیئت‌های قدیمی و... به گفت‌وگو می‌پردازد.

همچنین با توجه ویژه به آئین‌ها و مناسک عزاداری اقوام، به پخش مراسم عزاداری در شهرستان‌ها، گفت‌وگو با صاحبان مشاغل مختلف در محل کارشان، روضه‌های خانگی و مجالس قرآنی، خوانش وصیت‌نامه شهدا، معرفی فعالیت‌های ستاد باز‌سازی عتبات عالیات در کربلا، مستند‌های قدیمی از کربلا و عزاداری‌ها، پویش روضه خانگی و پویش پرچم بارگاه امام‌حسین(ع) پرداخته خواهد شد.

این برنامه کاری از گروه معارف اسلامی شبکه دو سیما با مشارکت ستاد باز‌سازی عتبات عالیات به تهیه‌کنندگی پویان هدایتی است که از دهه سوم محرم در 30 قسمت 30 دقیقه‌ای روانه آنتن می‌شود.

چند روایت معتبر

«چند روایت معتبر» که به مناسبت ایام محرم در حال تهیه و تولید است شامل تغییراتی در دکور برنامه، تغییر در دو آیتم برنامه و حضور تماشاگران در برنامه است. در فصل دوم این برنامه، با اقشار مختلفی همچون تعزیه‌خوانان، پژوهش‌شناسان محرم، موکب‌داران، متولیان هیئات و خادمان حرم‌های مطهر، مداحان نوجوان، گروه‌های جهادی و... که‌اشتراک تمامی افراد یا در بحث محرم است یا انجام کارهایی در راستای مفاهیم محرمی همچون امر به معروف و نهی از منکر، ایثار، نماز، کمک به همنوع، اتحاد، جهاد و... گفت‌وگو می‌شود. این برنامه به کارگردانی و تهیه‌کنندگی ‌هادی خفاجی و سردبیری رضا زنگنه در 26 قسمت 50 دقیقه‌ای از دهه دوم محرم (7 مرداد) روانه آنتن می‌شود.

چامه؛ خیمه‌گاه هنر

برنامه تخصصی حوزه شعر شبکه، «چامه» نام دارد که پخش آن هفتگی‌ست و ماه محرم زمان آغاز این برنامه خواهد بود. ویژه ‌برنامه محرمی این برنامه با زیرعنوان «خیمه‌گاه هنر» در ۱۲ قسمت، هر شب در ماه محرم، از چهارشنبه ۲۸ تیرماه، ساعت ۱ بامداد پخش و در ساعت۱۷ روز بعد بازپخش خواهد شد. کوروش انصاری تهیه‌کنندگی و محمدمهدی سیار اجرای برنامه «چامه» را برعهده ‌دارند.

سدره

«سدره» که در 60 قسمت 50 دقیقه‌ای هر شب از کربلای معلی به صورت زنده روانه آنتن می‌شود در دهه اول پیرامون اصحاب سیدالشهدا(ع) پرداخت. این برنامه در دهه منتهی به اربعین حسینی(ع) نیز میزبان حاج ابوالقاسم دولابی است و درخصوص حال و هوای زیارت اربعین صحبت خواهد شد. این برنامه در شب‌های دیگر نیز با حضور مهمانانی در حوزه‌های مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و... همچنین چهره‌های شاخص کشور عراق روانه آنتن می‌شود. «سدره» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مهیار عبداللهی کاری است از گروه معارف که در ایام محرم و صفر هر شب راس ساعت 24 از شبکه پنج سیما مهمان خانه‌های مخاطبان این شبکه خواهد شد.

با کربلا

ویژه برنامه «با کربلا» در 50 قسمت یک ساعته، از دو استودیوی تهران و کربلا به آموزش آداب زیارت سفر کربلا و اربعین به عموم مردم به ویژه جوانان دانش‌آموز و دانشجو پرداخته و تلاش دارد تا مخاطبان را با سبک زندگی حسینی بیشر آشنا نماید.این برنامه از ابتدای ماه محرم هر شب ساعت 22 بر روی آنتن شبکه آموزش می‌رود.

یا کاشف الکرب

برنامه زنده «یا کاشف الکرب» با حضور کارشناسان معارفی همچون حجج اسلام محمدهادی هدایت و سیدحسین مومنی با موضوع بی‌تفاوت‌ها در کربلا از کربلای معلی در ساعت 23:15 به مدت 60 دقیقه پخش خواهد شد.

تکیه

برنامه زنده تلویزیونی «تکیه» هر شب ساعت 23 با اجرای سید علیرضا قوامی و مادحین مختلف و و کارشناسی حجت‌الاسلام محمدمهدی طباخیان (با موضوع نقش جریان‌های سیاسی در مدیریت جامعه با بهره‌مندی از ابزار رسانه در سال‌ها و به ویژه ماه‌های منتهی به واقعه عاشورا) پخش خواهد شد.