روز گذشته تصویر نامه‌ای منتشر شد که نشان می‌داد محمد رضوانی‌فر رئیس ‌کل گمرک ایران در مکاتبه‌ای با وزیر اقتصاد، از ورود بیش از 3.2 تن طلا به‌صورت رسمی از گمرکات به کشور طی چند ماه اخیر خبر داده است.

همان‌طور که مهدی محمدی، رئیس ‌مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی وزارت اقتصاد اظهار کرده است، واردات رسمی این میزان طلا از مسیر گمرکات در نتیجه مصوبه دولت برای تسهیل واردات طلا و معافیت آن از هرگونه مالیات و عوارض عنوان حاصل شده است.

گفتنی است، هیئت وزیران در جلسه روز ششم آذرماه 1401 به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی، مصوبه آزاد‌سازی واردت شمش طلا، نقره و پلاتین را به تصویب رساند. بر اساس این مصوبه، ورود فلزات گران‌بها (طلا، نقره و پلاتین) به هر میزان و به‌صورت شمش استاندارد، به‌عنوان یکی از انواع سرمایه‌های خارجی قابل ورود به کشور پس از اظهار به گمرک و بدون ثبت سفارش بلامانع است.

مصوبه آذرماه سال گذشته دولت در 9 بهمن ماه همان سال با تصویب تسهیل واردات طلا از سوی بانک مرکزی اجرایی شد. بر اساس این مصوبه که از همان روز قابلیت اجرا پیدا کرد شرط الزام به گشایش اعتبار اسنادی برای واردات طلا حذف شد و از آن به بعد، واردکنندگان می‌توانند با استفاده از کلیه روش‌ها و ابزار‌های پرداخت اقدام به واردات طلا کنند.

همچنین محدودیت استفاده از منابع ارزی خود وارد‌کننده برای واردات طلا از بین رفت و استفاده از منابع ارزی حاصل از صادرات خود، صادرات دیگران، و ارز دیگران نیز برای واردات طلا فراهم شد. علاوه‌بر این تسهیلاتی در رابطه با ثبت اطلاعات وارده در سامانه تأمین ارز، در نظر گرفته شد که جزئیات آن در بخشنامه ارزی بانک مرکزی به کلیه موسسات بانکی ذکر شده است.

 تاثیر آزاد‌سازی واردات طلا 

بر دور زدن تحریم‌های مالی

لازم به تصریح است؛ واردات طلا از آن جهت که به سبب تحریم‌ها، امکان واردات رسمی شمش بسیار محدود شده است و بانک مرکزی باید بازار سکه و طلا را تامین کند بسیار مهم است. البته در مصوبه دولت، اعلام منشأ ارز واردات شمش فلزات گران‌بها از جمله طلا از موضوعیت خارج شده است و این مسئله، دست واردکنندگان برای واردات شمش را باز می‌کند.

از طرف دیگر با اجرایی شدن این مصوبه، صادرکنندگان کالا یا خدمات که به سبب تحریم‌های مالی در سالیان اخیر دریافت هزینه صادرات خود با مشکلاتی مواجه بودند، می‌توانند هزینه را به‌صورت شمش طلا دریافت کرده و وارد کشور کنند.

محمد کشتی‌آرای؛ نایب‌ رئیس ‌اتحادیه طلا و جواهر تهران درخصوص ابلاغ مصوبه آزاد‌سازی واردات شمش طلا گفت: اتفاق مثبت این قانون به حذف منشأ ارز مربوط بوده است. در واقع فردی که به دنبال واردات شمش است به طرق مدنظر خود می‌تواند ارز را تأمین و در نهایت شمش را وارد کشور کند.

وی ادامه داد: بر اساس مصوبه اعلامی، شاهد حذف بوروکراسی اداری، دریافت مجوز بانک مرکزی و اداره استاندارد هستیم. همچنین گواهی‌نامه یا فاکتورهای رسمی شمش طلا به‌عنوان ملاک قرار گرفته که سبب تسریع در روند واردات شمش طلا خواهد شد.

نایب ‌رئیس ‌اتحادیه طلا و جواهر تهران تصریح کرد: از آنجایی‌که واردکنندگان به سبب تحریم‌ها امکان دریافت ارز را نداشتند در صورت وجود بند قانونی، صادرکنندگان مبادلات تجاری خود را با شمش طلا انجام دهند که اتفاق مثبتی برای تجارت خارجی محسوب می‌شود.

همچنین مجید رضا حریری؛ رئیس ‌اتاق بازرگانی ایران و چین ابلاغیه بانک مرکزی برای تسهیل واردات طلا را، راهکاری برای مقابله با قاچاق شمش طلا به کشور دانست و افزود: در گذشته شمش به‌صورت قاچاق ارز مرزهای کشور به ایران وارد می‌شد و این مصوبه در تقابل با این امر و تسهیل واردات شمش بوده است.

جهش ذخایر طلا در جهان

سوءاستفاده‌های آمریکا از دلار علیه تمام اقتصادهای جهان و کاهش ارزش این ارز نسبت به طلا موجب افزایش شدید تمایل بانک‌های مرکزی جهان به ذخیره طلا به جای دلار یا تبدیل ذخایر ارزی به طلا شده است. جانت یلن؛ وزیر خزانه‌داری آمریکا اخیراً اعتراف کرده که نقش دلار به عنوان ذخیره ارزی جهان کمرنگ‌تر می‌شود زیرا واشنگتن از آن به عنوان اهرم فشار بر روی سیستم مالی جهانی برای تعقیب اهداف خود از طریق تحریم استفاده می‌کند. بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، ۶۲ درصد از بانک‌ها انتظار دارند طلا در پنج سال آینده سهم بیشتری از کل ذخایر را به خود اختصاص دهد در حالی که سال گذشته، این میزان، ۴۶ درصد بود. 

بر همین اساس، خرید طلا از سوی بانک‌های مرکزی در مقایسه با سال گذشته، ۱۷۶ درصد افزایش یافته است. همچنین به گفته رئیس‌ شرکت مدیریت سرمایه مستقر در لندن، سرعت افت سهم دلار در ذخایر ارزی جهان، سال گذشته نسبت به دو دهه قبل ۱۰ برابر شده است. کشورهای دشمن، رقیب و حتی دوست آمریکا در حال افزایش ذخایر طلا به جای دلار هستند و تسهیل واردات این فلز گرانبها، با هدف افزایش و تبدیل ذخایر کشور هم باید صورت بگیرد.