نگاهی به دیروزنامههای زنجیرهای
کمبود امکانات، بهانه جریان غربگرا برای عدول از آرمانها
سرویس سیاسی-
روزنامه هممیهن روز گذشته در مطلبی به سخنان اخیر محمدجواد ظریف اشاره کرده و نوشت: « اینکه دسترسی به هر هدفی بدون در نظرگرفتن امکانات و محدودیتهای پیش روی آن، ممکن نیست، بدیهیتر از آن است که نیاز به استدلال داشته باشد. با این حال، بیان این جمله از زبان محمدجواد ظریف، وزیر خارجۀ سابق جمهوری اسلامی، مناقشهبرانگیز شده و حرف و حدیثهای گستردهای را در رسانههای ایرانی در پی داشته است.»
نگارنده این یادداشت در ادامه سعی در القای این مطلب دارد که منتقدان سخنان آقای ظریف، کسانیاند که میخواهند مسائل کشور را با توسل به «امور متافیزیکی» تدبیر کنند. وی در این باره مینویسد: « اگر قرار بود امور جهان نه بر مبنای سنجش نسبتِ اهداف و امکانات که یکسره بر امدادهای غیبی استوار باشد، پس شکستهای بیشمار انبیا و اولیا در برابر دشمنانشان چگونه قابل توجیه و تبیین است؟ پیامبر اسلام در جنگ احد و حنین متحمل شکست و تلفات سنگینی در برابر مشرکان شد. امام علی در صفین از غلبه بر سپاه شام بازماندند و پس از آن، بسیاری از سرزمینهای تحت فرمانروایی او به اشغال لشکریان معاویه درآمدند. امام حسن در مقابله با سپاهیان معاویه کاری از پیش نبردند و با امضای پیمان صلح، از خلافت به کلی کناره گرفتند. آیا این شکستها محصولِ بیباوری آنها به «امدادهای غیبی» و یا بیالتفاتی خداوند در جهت کمک به آنان بوده است؟ و یا اینکه مجموعۀ امکانات و محدودیتهای عینی، دستیابی به اهدافشان را به امری غیرممکن تبدیل کرده است؟»
گفتنی است اصل این سخن که باید در تدبیر مسائل کشور به امکانات موجود و شرایط عینی توجه کرد، امری مسلم و انکارناپذیر است که نویسنده مطلب فوقالذکر هم بر آن صحه گذاشته است. لکن این موضوع گاهی به عنوان دستاویزی برای اهمالکاری، کوتاه آمدن از آرمانها و توجیه ناکارآمدیها طرح میشود که به جز مسئولین دولت یازدهم و دوازدهم، در دولتهای پیشین نیز سابقه داشته است.
باید از نگارنده مطلب مذکور سؤال کرد شما که شکستهای نامبرده در صدر اسلام را معلول امکانات و محدودیتهای عینی میدانید، پیروزیهای شگفتآور در همان دوران مانند پیروزی مسلمانان در جنگ بدر که تعداد آنها نسبت به مشرکین یک در برابر سه و با تجهیزات بسیار ضعیفتر بود را چگونه تحلیل میکنید؟ یا در دوران معاصر، پیروزیهای رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلی در برابر ارتش تا دندان مسلح صدام را ناشی از چه میدانید؟
باید دانست در جهانبینی توحیدی، علاوهبر امکانات و شرایط بیرونی و سختافزاری، عوامل درونی و نرمافزاری نیز کاملا موثر و بلکه تعیینکنندهاند. همانگونه که رهبر معظم انقلاب در سالگرد امام راحل به درستی تبیین نمودند که امام خمینی(ره) دارای امکانات سختافزاری حداقلی بود لکن عوامل نرمافزاری امام که «ایمان» و «امید» بود، باعث تحولاتی عظیم شد.
آری، اگر امام راحل مانند برخی مسئولین غربگرا فکر میکرد و همه چیز را در امکانات و شرایط مادی میدید، هرگز قادر به ایجاد آن تحولات عظیم تاریخی نبود.
بنابراین کسانی که هم در «ایمان» و هم در «امید» ضعیفاند، به بهانه کمبود امکانات و محدودیتهای عینی، ناکارآمدی خود را توجیه نکنند و برای کوتاه آمدن از آرمانهایی که خون صدها هزار شهید به پای آنها ریخته شده، بهانه نتراشند!